DeFi (Tài chính phi tập trung) là một hình thức tài chính dựa trên blockchain, không phụ thuộc vào các bên trung gian tài chính trung ương như người môi giới, sàn giao dịch hoặc ngân hàng để cung cấp các công cụ tài chính truyền thống, mà thay vào đó sử dụng các hợp đồng thông minh trên blockchain, loại phổ biến nhất là Ethereum.
Nền tảng DeFi cho phép mọi người cho vay hoặc đi vay từ những người khác, đầu cơ dựa theo sự biến động giá trên một loạt các tài sản sử dụng phái sinh, thương mại tiền mã hóa, bảo đảm chống lại rủi ro, và kiếm được lãi trong những tài khoản giống như sổ tiết kiệm. DeFi sử dụng kiến trúc phân lớp và các blocks xây dựng có khả năng kết hợp cao.
Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) đang mở rộng sự giám sát theo quy định của mình ngoài các dự án tiền điện tử lớn và hướng tới các thực thể nhỏ hơn trong không gian tài chính phi tập trung (DeFi).
Gần đây, BarnBridge DAO, một dự án DeFi tương đối nhỏ, đã thông báo về việc bị SEC điều tra. Douglas Park, cố vấn pháp lý cho BarnBridge DAO, tiết lộ trong một tuyên bố chính thức rằng SEC đang điều tra dự án và các cộng sự của nó.
Để giảm thiểu các trách nhiệm pháp lý tiềm ẩn, ông khuyên nên ngừng tất cả các công việc liên quan đến các sản phẩm của BarnBridge, đóng các pool thanh khoản hiện có và tạm dừng mọi hoạt động tạo pool mới cho đến khi có thông báo mới.
Các hành động gần đây của SEC đặt ra những câu hỏi quan trọng về cách tiếp cận của họ đối với việc điều chỉnh DeFi.
Tại sao cơ quan lại nhắm mục tiêu vào các dự án nhỏ hơn như BarnBridge DAO?
Với sự xuất hiện của DAO, bối cảnh pháp lý thậm chí còn trở nên phức tạp hơn. DAO hoạt động độc lập với các cơ quan tập trung và được điều chỉnh bởi các hợp đồng thông minh và sự đồng thuận của cộng đồng.
Theo quan điểm của SEC, một số DAO có khả năng vi phạm luật chứng khoán, đặc biệt nếu họ tham gia vào các hoạt động gây quỹ cho các dự án của họ giống với các đợt ICO truyền thống. Những lo ngại của cơ quan chủ yếu xuất phát từ rủi ro tiềm ẩn đối với các nhà đầu tư, những người có thể không hiểu đầy đủ tính chất dễ biến động và đầu cơ của các dự án này.
Cuộc điều tra của SEC về BarnBridge DAO biểu thị một sự thúc đẩy quy định rộng rãi hơn đối với DeFi và DAO. Các cơ quan quản lý có thể coi tình huống này là cơ hội để tạo tiền lệ pháp lý, tận dụng các dự án nhỏ hơn – những đối tượng có thể thiếu nguồn lực để tham gia vào các cuộc chiến pháp lý kéo dài.
Ngoài ra còn có một nguyên nhân quan trọng thúc đẩy các hành động của SEC. Các cấu trúc phi tập trung đang phá vỡ các hệ thống tài chính truyền thống, tạo ra các phương pháp mới và hiệu quả cho các giao dịch và tài trợ ngang hàng. Mặc dù điều này thúc đẩy sự đổi mới và tính toàn diện, nhưng nó cũng đặt ra một thách thức đáng kể đối với các khung pháp lý hiện có được thiết kế chủ yếu cho các hệ thống tập trung.
Các cấu trúc kinh doanh tập trung đang tiếp tục thâm nhập vào lĩnh vực tài chính phi tập trung (DeFi). Những nhà phát triển token Magic Internet Money (MIM) và SPELL vào thứ Tư (5/7) đã đưa ra một cấu trúc pháp lý truyền thống để thay thế DAO giám sát stablecoin với mức vốn hóa thị trường gần 700 triệu đô la.
Trong một bài đăng trên diễn đàn, một nhà lãnh đạo dự án đã kêu gọi Abracadabra DAO hỗ trợ “chuyển giao quyền lực” thành một thực thể tập trung hoàn chỉnh với luật sư, cơ quan tài phán và người được ủy thác. Những cái bẫy của một tập đoàn truyền thống dường như trái ngược với khái niệm về DAO, hình thức quản trị kinh doanh dựa trên tiền điện tử trong đó holder trực tiếp quyết định.
“Mặc dù chúng tôi cam kết phi tập trung hóa, nhưng chúng tôi đã nhận ra tầm quan trọng của việc giới thiệu một mức độ nhất định của cấu trúc pháp lý tập trung. Mục đích ở đây không phải là phá vỡ bản chất phi tập trung của Abracadabra; trên thực tế, đó là để bảo vệ nó”, tài khoản AbracadabraTeam viết.
Abracadabra DAO là dự án tiền điện tử mới nhất theo chủ nghĩa chuyển đổi quản trị phi tập trung để lấy một mức độ tập trung nào đó, cùng với SushiSwap và các dự án khác. Lý do cho những chuyển đổi này bao gồm từ sự giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý đến các mối quan tâm kinh doanh trần tục hơn.
Đối với Abracadabra DAO, những lý do được chia sẻ công khai dường như nghiêng về Vanilla. AbracadabraTeam cho biết thực thể tập trung sẽ quản lý tài sản trí tuệ của DAO cũng như chi phí máy chủ “trong khi vẫn giữ quyền kiểm soát trong tay những holder token SPELL”.
Những holder SPELL (token của Abracadabra DAO) sẽ bỏ phiếu cho dự án thông qua ba giai đoạn chuyển đổi, bắt đầu bằng việc chọn quyền tài phán cho thực thể mới. Bốn quốc gia bao gồm: Thụy Sĩ, Singapore, Malta và Bermuda.
Giai đoạn hai và ba sẽ xác định vai trò của thực thể mới là gì và nó sẽ hoạt động như thế nào.
Những người làm việc trong lĩnh vực tài chính phi tập trung (DeFi) không chỉ vượt qua sóng gió mà còn bỏ túi những khoản lương kếch xù trong suốt thời kỳ hỗn loạn.
Ngành công nghiệp tiền điện tử, bao gồm cả lĩnh vực DeFi, đã đưa các nhà đầu tư tham gia tàu lượn siêu tốc trong suốt năm 2022. Sự thất bại của các stablecoin như TerraUSD và Luna và sự sụp đổ của FTX đã ảnh hưởng rất lớn đến thị trường vào năm ngoái. Do đó, các giai đoạn “crypto winter”, khi giá trị của tiền điện tử giảm đáng kể, đã trở thành một hiện tượng được chấp nhận.
Bất chấp những thách thức này, những người làm việc trong lĩnh vực DeFi dường như tách biệt với phần còn lại của thị trường. Dữ liệu do Durlston Partners công bố vào ngày 3 tháng 7 cho thấy rằng, những chuyên gia trong thị trường DeFi vẫn đang kiếm được mức lương sáu con số – một minh chứng cho khả năng phục hồi và tiềm năng của lĩnh vực DeFi.
Trong suốt năm 2021 và 2022, mức lương trong lĩnh vực DeFi khá ổn định, với các kỹ sư trong lĩnh vực này kiếm được trung bình từ 100.000 bảng Anh (126.695 USD) đến 125.000 bảng Anh (158.369 USD) mỗi quý.
Ngay cả khi thị trường tiền điện tử đang gặp một chút khủng hoảng vào cuối năm 2022 — bao gồm một số công ty lớn phá sản — Durlston lưu ý rằng mức lương trung bình đã tăng lên tới 142.500 bảng Anh (180.541 USD).
Team đã thu thập dữ liệu này bằng cách nghiên cứu cơ hội việc làm trong ngành công nghiệp blockchain toàn cầu, khảo sát công ty và nhà đầu tư, cùng với việc phỏng vấn các chuyên gia trong ngành.
Sự khan hiếm nhân tài ảnh hưởng đến mức lương trong DeFi
Có vẻ như mức lương hấp dẫn trong lĩnh vực DeFi là hậu quả trực tiếp của việc thiếu nhân tài chuyên môn.
“Sự khan hiếm nhân tài DeFi, do bộ kỹ năng chuyên môn cao cần thiết cho công việc, đã dẫn đến một bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, nơi các nhà tuyển dụng đang đưa ra các gói đãi ngộ hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài hàng đầu”, Durlston Partners cho biết trong báo cáo của mình. “Mặc dù niềm tin vào các công ty tiền điện tử giảm sút và thị trường đóng băng, nhưng các kỹ sư giàu kinh nghiệm đã chứng tỏ là không thể thiếu đối với hoạt động kinh doanh liên tục, dẫn đến mức lương ổn định trong lĩnh vực DeFi”.
Durlston chỉ ra rằng, thế giới DeFi đang trưởng thành và do đó, nhu cầu ngày càng tăng đối với những người có nhiều bí quyết và kinh nghiệm hơn. Điều này dẫn đến tiền lương tăng cao hơn.
Team nghiên cứu cho rằng xu hướng này sẽ giữ mức lương tăng ổn định cho đến năm 2023.
Meraj Bahram, đối tác quản lý tại Durlston Partners cho biết:
“Khi thị trường tiền điện tử phục hồi và các công ty lấy lại sự ổn định, các kỹ sư sẽ ngày càng trở nên khan hiếm và được săn đón nhiều. Chúng tôi kỳ vọng thời gian còn lại của năm 2023 sẽ cho thấy mức tăng lương ổn định, dựa trên đà của quý cuối cùng của năm 2022”.
Mức lương trong các công ty Web2 vs DeFi
Khi so sánh mức lương giữa ngành DeFi và các công ty Web2, sự khác biệt ở cấp độ đầu vào là không đáng kể. Trong giai đoạn đầu của sự nghiệp, mức lương ở cả hai lĩnh vực có xu hướng tương đối giống nhau.
Theo Indeed, mức lương trung bình hàng năm cho các kỹ sư phần mềm tại Google là 146.985 đô la, trong khi tại Facebook lên tới 189.416 đô la.
Cơ hội việc làm trong DeFi
Theo DeFi Jobs, có rất nhiều vai trò mở như vậy trong ngành. Một là vị trí kỹ sư cấp cao cho nền tảng giao dịch lượng tử tại OKX, với mức lương lên tới 247.000 USD.
Một cơ hội khác dành cho kỹ sư cơ sở hạ tầng tại blockchain Layer-2 OAK Network, đưa ra mức lương lên tới 250.000 đô la.
Sau những nỗ lực giải quyết nạn tấn công khai thác trong hệ sinh thái DeFi, các nhà nghiên cứu đã đề xuất ERC 7265 để khắc phục lo ngại về bảo mật trên các giao thức như Poly Network, một nền tảng đã bị tấn công gần đây. Team các nhà phát triển xác định nguyên nhân chính dẫn đến vụ hack là thiếu thời gian phản hồi.
Các nhà phát triển đã cùng nhau đưa ra đề xuất ERC 7265, phác thảo quá trình giảm thiểu các vụ tấn công khai thác DeFi trong tương lai.
Các dự án DeFi có thể giải quyết nạn tấn công khai thác trong tương lai theo cách này
Hacker đã đánh cắp hơn 204 triệu đô la từ các dự án DeFi vào quý 2/2023, theo báo cáo gần đây của Bank Info Security. Tổng giá trị thiệt hại lên đến 208,5 triệu đô la, nhưng các dự án bị ảnh hưởng đã thu hồi 4,5 triệu đô la.
Trong quý 2/2022, tổng số vụ hack là 17. Tuy nhiên, cùng quý năm nay, con số này đã tăng lên 117, cho thấy nhu cầu cấp bách phải tăng cường cơ sở hạ tầng bảo mật DeFi. Vụ hack Poly Network gần đây đã truyền cảm hứng cho một nhóm các nhà nghiên cứu phát hành ERC 7265. Đề xuất xác định nguyên nhân chính của vụ tấn công khai thác là do thiếu thời gian phản hồi.
Các nhà phát triển Diyahir Campos và Meir Bank đã đưa ra đề xuất trên Github bằng cách mô tả ERC 7265 là đề xuất hoạt động như một “Bộ ngắt mạch”, kích hoạt tạm dừng các dòng ra trên toàn giao thức nếu vượt quá ngưỡng cho một chỉ số được xác định trước.
Đề xuất ERC 7265 của các nhà nghiên cứu DeFi
Cung cấp cho giao thức thời gian phản hồi và giám sát cao hơn có thể giải quyết các hành vi tấn công khai thác, trong đó khối lượng lớn token được đúc và chảy ra khỏi các cầu nối của giao thức. Meir Bank, một nhà phát triển Fluid Protocol, đã chia sẻ chi tiết về đề xuất trong một tweet gần đây:
“Thông báo ERC 7265: Bộ ngắt mạch. Chúng tôi đang khắc phục sự cố lớn nhất với bảo mật DeFi – thiếu thời gian phản hồi để giảm thiểu các vụ hack”.
Trạng thái của Poly Network sau khi bị tấn công khai thác
Poly Network đã bị hack vào ngày 2/7 và kẻ tấn công thu được 10 triệu đô la “chiến lợi phẩm” từ vụ việc. Hacker cũng để lại hàng triệu token không thể rút trên nền tảng được do hạn chế về thanh khoản. SlowMist, một công ty bảo mật tiền điện tử, đang theo dõi các động thái của kẻ tấn công và báo cáo trong chuỗi tweet của họ.
Đây không phải là lần đầu tiên Poly Network bị thiệt hại do hack. Trở lại vào tháng 8/2021, hacker đã đánh cắp số tiền điện tử trị giá 600 triệu đô la từ nền tảng này.
Thế giới DeFi đã chứng kiến một cột mốc quan trọng khác khi giá trị thị trường của các stablecoin được hỗ trợ bởi giao thức LSDFi (Lybra Finance, Gravita và Raft) đạt con số ấn tượng 137 triệu đô la, báo hiệu nhu cầu tăng đột biến. Thành tích này đánh dấu mức cao mới cho LSDFi – tiếp tục thu hút sự chú ý và đầu tư trong hệ sinh thái tiền điện tử.
Trong số các stablecoin, eUSD của Lybra dẫn đầu, chiếm khoảng 70% tổng giá trị thị trường với 95 triệu đô la. Sự phổ biến của stablecoin Lybra là một minh chứng cho danh tiếng và sự tự tin đối với các cơ chế cơ bản của nó. Lybra có vẻ sẵn sàng củng cố hơn nữa sự thống trị của mình trong lĩnh thổ stablecoin.
Nguồn: Dune Analytics
GRAI stablecoin của Gravita cũng cho thấy mức tăng trưởng đáng chú ý, đạt giá trị thị trường là 10,8 triệu đô la. Thành tích này cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng đối với sản phẩm của Gravita và làm nổi bật tiềm năng chiếm thị phần đáng kể của nó. Khi người dùng khám phá không gian DeFi, đề xuất giá trị và tiện ích của GRAI ngày càng được công nhận và săn đón.
Stablecoin của Raft, được ký hiệu đơn giản là R, đã thu hút được sự chú ý và niềm tin đáng kể, đảm bảo giá trị thị trường gần 31 triệu đô la. Thành tích này giúp Raft trở thành người chơi chính trong hệ sinh thái LSDFi, thu hút cả nhà đầu tư và người dùng. R rõ ràng đã đạt được sức hút nhờ tính ổn định và độ tin cậy, những yếu tố rất quan trọng trong thế giới tài chính phi tập trung.
Giao thức LSDFi, bao gồm các stablecoin của Lybra, Gravita và Raft, hiện có TVL tổng thể là khoảng 537 triệu đô la. Con số quan trọng này nhấn mạnh niềm tin và sự tin tưởng vào giao thức LSDFi từ người dùng và nhà đầu tư, những người nhận ra lợi ích và tiềm năng tăng trưởng của thị trường stablecoin.
Giao thức LSDFi, được xây dựng trên nền tảng phi tập trung và minh bạch, mang đến cho người dùng cơ hội tham gia vào hệ sinh thái DeFi một cách an toàn và liền mạch. Bằng cách tận dụng công nghệ Blockchain, LSDFi đảm bảo tính ổn định và độ tin cậy của stablecoin, khiến chúng trở thành lựa chọn hấp dẫn cho người dùng đang tìm kiếm một kho lưu trữ giá trị hoặc phương tiện trao đổi trong bối cảnh tiền điện tử đang phát triển nhanh chóng.
Khi vốn hóa thị trường của stablecoin tiếp tục đạt mức cao mới, rõ ràng là giao thức LSDFi đã nhận được sự ưu ái của các nhà đầu tư và người dùng đang tìm kiếm sự ổn định và các lựa chọn thay thế đáng tin cậy trong không gian tiền điện tử. Thành công từ eUSD của Lybra, GRAI của Gravita và R của Raft là minh chứng cho khả năng tồn tại của stablecoin và vai trò then chốt của chúng trong cuộc cách mạng DeFi.
LSDFi hiện đang chứng kiến giá trị tăng đột biến, sẽ rất thú vị khi quan sát cách hệ sinh thái này phát triển và các dự án stablecoin khác sẽ xuất hiện để thách thức sự thống trị của các công ty dẫn đầu thị trường hiện tại ra sao. Khi ngành DeFi phát triển, stablecoin có thể sẽ đóng vai trò then chốt trong việc định hình lại các hệ thống tài chính truyền thống và cung cấp cho người dùng các phương tiện giao dịch an toàn, dễ tiếp cận và hiệu quả trong nền kinh tế kỹ thuật số.
Hệ sinh thái tài chính phi tập trung đang mở rộng nhanh chóng, với nhiều giao thức và ứng dụng xuất hiện mỗi ngày. Để trở nên nổi bật trong một không gian đông đúc như vậy, airdrop đã trở thành chiến lược phù hợp cho nhiều dự án DeFi để thu hút người dùng và xây dựng cộng đồng.
Tuy nhiên, các sự kiện gần đây cho thấy những rủi ro liên quan đến airdrop, ví dụ như airdrop Arbitrum. Trong khi người dùng có thể yêu cầu hơn 1 tỷ đô la token, các lỗi phát sinh, sự thất vọng và những kẻ lừa đảo đang tìm cách lợi dụng tình hình hỗn loạn để hủy hoại quá trình này. Đó như một lời nhắc nhở rõ ràng rằng bảo mật trong DeFi phải luôn là ưu tiên hàng đầu và airdrop có thể gây ra rủi ro đáng kể nếu không được thực hiện đúng cách.
Không thể không phóng đại tầm quan trọng của bảo mật trong DeFi do nguy cơ bị hack, tấn công khai thác và các lỗ hổng bảo mật khác luôn rình rập. Vào năm 2022, hacker tiền điện tử đã đánh cắp ít nhất 3,8 tỷ đô la và hơn 80% trong số đó là từ DeFi.
Khi ngành tiếp tục trưởng thành, cộng đồng phải ưu tiên các biện pháp bảo mật để đảm bảo người dùng được bảo vệ và hệ sinh thái có thể tiếp tục phát triển. Thật không may, các ví được sử dụng trong các đợt airdrop token là một nguồn rủi ro bảo mật đáng kể, khiến DeFi dễ bị tấn công tiềm ẩn.
Tầm quan trọng của ví trong airdrop token
Ví đóng vai trò quan trọng trong các đợt airdrop vì chúng là công cụ chính được sử dụng để phân phối token cho người tham gia. Trong airdrop, một công ty hoặc dự án sẽ phân phối số lượng token nhất định cho những người dùng hoàn thành hành động cụ thể.
Để nhận các token này, thông thường người dùng phải cung cấp địa chỉ ví. Nếu không có ví, bạn không thể tham gia airdrop và sẽ bị mất phần thưởng tiềm năng. Do đó, sở hữu một ví tiền điện tử là bước đầu tiên cần thiết để tham gia vào bất kỳ đợt airdrop nào.
Các token nhận từ airdrop có thể được lưu trữ trong ví và được giữ trong thời gian dài hoặc bán trên một sàn giao dịch. Bất kể chiến lược là gì, có một ví đáng tin cậy sẽ ngăn ngừa tình trạng mất token và giữ được quyền truy cập.
Bằng cách yêu cầu người dùng sở hữu ví, airdrop khuyến khích người dùng mới làm quen và sử dụng tiền kỹ thuật số. Điều này cuối cùng dẫn đến áp dụng và chấp nhận nhiều hơn, mang lại lợi ích cho toàn ngành.
Rủi ro bảo mật ví
Một trong những rủi ro bảo mật chính do ví trong DeFi gây ra là thuật toán cơ bản tạo cụm từ khôi phục cho ví mới. Nếu thuật toán yếu và tạo ra các cụm từ không ngẫu nhiên, nó có thể bị một chương trình bẻ khóa hoặc đoán được, dẫn đến tình trạng tài sản được lưu trữ trong ví bị đánh cắp. Đây là một vấn đề trong nhiều năm và vẫn là một mối quan tâm trong thời đại Web3 hiện tại.
Ví cũng dễ bị tấn công và hack do các khóa được lưu trữ trong thiết bị riêng lẻ. Điện thoại hoặc máy tính bị xâm nhập sẽ cho phép hacker truy cập vào ví, có khả năng dẫn đến hành vi trộm cắp tài sản.
Ngoài ra, các nhà cung cấp ví lưu trữ các cụm từ khôi phục ở đâu đó mà người dùng không biết, như trong trường hợp của ví Slope, có thể dẫn đến vi phạm dữ liệu khiến tất cả các ví dễ bị tấn công. Khi DeFi trở nên phổ biến và có giá trị hơn, những kẻ tấn công sẽ trở nên tinh vi và các nhà cung cấp ví phải cảnh giác để tránh những rủi ro này.
Đã có một số vụ vi phạm bảo mật nghiêm trọng liên quan đến ví, cho thấy sự cần thiết phải tăng cường các biện pháp bảo mật. Trong một ví dụ, kẻ lừa đảo đã lừa được 8 triệu đô la Mỹ Bitcoin và ETH bằng cách nhắm mục tiêu vào những người dùng muốn nhận airdrop từ sàn giao dịch phi tập trung phổ biến Uniswap. Kẻ lừa đảo giả làm người đại diện của Uniswap và lừa người dùng cung cấp thông tin ví của họ, cướp quyền truy cập và đánh cắp tài sản. Một ví dụ khác là 300.000 đô la Mỹ bị các trang web airdrop Blur giả mạo đánh cắp, sau khi hướng dẫn tải xuống ứng dụng ví là công cụ lừa đảo được thiết kế để chiếm đoạt tài sản.
Xử lý rủi ro bảo mật
Để giảm thiểu rủi ro bảo mật trong quy trình yêu cầu tài sản, airdrop token trực tiếp đến các ví đủ điều kiện là cách tốt nhất. Bằng cách này, có thể tránh được các hình thức gian lận và vấn đề bảo mật khác phát sinh trong quá trình yêu cầu. Để đảm bảo airdrop thành công, các giao thức và ứng dụng phi tập trung nên thông báo kế hoạch cho cộng đồng ngay từ đầu. Giao tiếp hiệu quả sẽ giúp cộng đồng nắm được quy trình và ngăn ngừa mọi nhầm lẫn.
Một phương pháp hay khác để bảo mật ví trong các đợt airdrop token DeFi là có một ví nóng để test giao thức mới với ít token hơn và một ví lạnh để lưu trữ danh mục đầu tư chính. Phân tách như vậy đảm bảo ngay cả khi truy cập một trang web độc hại, danh mục đầu tư cũng không gặp rủi ro. Điều quan trọng là phải cảnh giác và kết nối ví với các tên miền đã biết, yêu cầu airdrop từ hợp đồng đã biết từ Etherscan để giảm thiểu rủi ro.
Xác thực đa yếu tố, mật khẩu mạnh và các biện pháp bảo mật khác cũng rất quan trọng để bảo mật ví trong quá trình airdrop token DeFi. Nên bật xác thực đa yếu tố bất cứ khi nào có thể để cung cấp thêm một lớp bảo mật và sử dụng mật khẩu mạnh khi không có xác thực đa yếu tố. Thu hồi quyền truy cập hợp đồng, chỉ truy cập các ứng dụng phi tập trung đã biết và cảnh giác với các tên miền mới là một số biện pháp khác để tăng cường bảo mật ví. Ví phần cứng và bật thông báo cho tất cả ví được sử dụng là các biện pháp bổ sung cần xem xét.
Giải pháp cho tương lai
Khi hệ sinh thái DeFi tiếp tục phát triển và trưởng thành, bảo mật phải luôn là ưu tiên hàng đầu. Airdrop token có thể là một cách tuyệt vời để giới thiệu các dự án mới và khuyến khích sự tham gia, nhưng chúng cũng gây ra rủi ro bảo mật đáng kể cho ví của người dùng. Cộng đồng DeFi phải hành động để giải quyết những rủi ro này. Chỉ bằng cách ưu tiên bảo mật, chúng ta mới có thể khai thác toàn bộ tiềm năng của DeFi và mang đến cho người dùng sự tự tin cần thiết để tham gia vào không gian mới thú vị này.
DeFi từ lâu đã có mặt trên các giao thức máy ảo có tuỳ chọn hợp đồng thông minh như Ethereum và Solana. Bitcoin thường được coi là một công cụ để lưu trữ giá trị, ít nhất là cho đến trước khi cơn sốt Ordinals gần đây khiến mọi người có cái nhìn khác về mạng.
Vương quốc DeFi từng tồn tại bên ngoài lãnh thổ Bitcoin đã được cung cấp thông qua các giải pháp hoạt động trên giao thức, với các lợi thế về bảo mật và thanh khoản được tích hợp trong mạng Bitcoin.
Về mặt kỹ thuật, việc trang bị thêm các cơ chế mở rộng quy mô hiện đại cho blockchain “vàng kỹ thuật số” khá thách thức. Nhưng mọi người có thực sự muốn DeFi trên Bitcoin không?
Các ứng dụng DeFi với giao diện bóng bẩy và các tùy chọn hợp đồng thông minh mạnh mẽ đã trở nên phổ biến ở những miền đất hứa khác. Tuy nhiên, theo Muneeb Ali, Defi sẽ sớm đến với Bitcoin.
CEO Trust Machines đã chia sẻ về “luận điểm Bitcoin” rằng bất kỳ ứng dụng hữu ích nào trên chain khác cuối cùng sẽ có mặt Bitcoin. Và bất kỳ ứng dụng hoặc tài sản nào truy cập được vào mạng cũng sẽ có giá trị hơn, “bởi vì chúng sẽ được hưởng lợi từ tính bảo mật của Bitcoin, độ bền của Bitcoin, nhưng trên hết là tính thanh khoản của Bitcoin.”
Ali cho biết dữ liệu thị trường trước đây cho thấy sự thiếu quan tâm đến việc xây dựng các trường hợp sử dụng tương tự trên Bitcoin, nhưng hiện trạng đó đang thay đổi.
“Năm nay, với Ordinals và gần đây hơn là với BRC-20, một phần của luận án đang thực sự trở thành hiện thực.”
Chỉ xếp sau Ethereum, “Bitcoin hiện đứng thứ hai về khối lượng giao dịch của NFT. Và Solana xếp thứ ba. Sáu tháng trước, điều này là không thể tưởng tượng được. Bitcoin thậm chí còn không có trên bản đồ”, Ali chia sẻ.
Tuy nhiên, DeFi thì chưa xuất hiện trên Bitcoin.
“Bitcoin vẫn còn nguyên sơ. Ngày càng có nhiều người chấp nhận ý tưởng coi Bitcoin là tiền hoặc là một loại tiền tệ dự trữ tiềm năng.
Theo Ali, đó không phải là lỗi của Bitcoin. Ông nói, chủ yếu là do thiếu cơ sở hạ tầng — công cụ, ví tiền và cộng đồng nhà phát triển xung quanh Bitcoin — chứ không phải do thiếu sự quan tâm.
Mọi người sẽ sử dụng Bitcoin
Ali lập luận rằng có rất nhiều nhu cầu về các giải pháp hợp đồng thông minh trên Bitcoin. Ông đưa ra ví dụ về RSK hoặc Rootstock, một đối thủ cạnh tranh hợp đồng thông minh với Stacks đã được xây dựng trên mạng trong nhiều năm.
“Họ đã gây quỹ bằng Bitcoin và tôi nghĩ rằng 25.000 BTC đã được huy động trong vòng đó.”
Stacks khác RSK ở một số điểm chính, với “cơ chế đồng thuận mới lạ, các kế hoạch đầy tham vọng cho subnet” và đặc biệt là “cầu nối BTC duy nhất” của nó không dựa vào “một nhóm người ký đáng tin cậy”.
Ali đề cập đến các ví dụ về các ứng dụng như công cụ bảo mật đã chứng kiến khối lượng lớn Bitcoin được sử dụng, mặc dù chúng “thực sự cồng kềnh”.
“Đó là điều tốt nhất bạn có thể làm trên layer 1, nhưng nó không giống với một giải pháp dựa trên zero-knowledge có UX tuyệt vời” — thứ có nhiều khả năng được tìm thấy trên Ethereum hoặc Solana.
“Nếu bạn bắt đầu đưa những trường hợp sử dụng đó vào, thì rõ ràng là mọi người sẽ sử dụng Bitcoin. Thách thức thực sự nằm ở công cụ cơ sở hạ tầng, nhà phát triển và ví UX. Tôi nghĩ rằng mạng cần phải trưởng thành hơn nhiều so với tình trạng hiện nay.”
Joseph Charom, trưởng bộ phận đối tác hệ sinh thái chiến lược tại BlackRock, đã làm sáng tỏ một rào cản lớn ngăn cản giới tổ chức chấp nhận hoàn toàn DeFi. Phát biểu tại State of Crypto Summit ở New York, Charom nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xác minh danh tính đối với những người chơi tổ chức khi tham gia vào các giao dịch song phương trong không gian DeFi.
Là công ty quản lý tài sản lớn nhất ở Hoa Kỳ, sự quan tâm của BlackRock đối với DeFi là rất lớn. Charom chỉ ra rằng đối với các nhà đầu tư tổ chức như BlackRock, mối quan tâm chính là biết rõ các đối tác mà họ đang giao dịch, vì nếu không, có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Thật không may, việc thiếu cơ sở hạ tầng cho danh tính kỹ thuật số hiện tại là một trở ngại đáng kể đối với các nhà đầu tư tổ chức muốn tham gia vào lĩnh vực DeFi.
Từ góc độ chống rửa tiền và xác minh danh tính khách hàng (KYC), Charom nhấn mạnh sự cần thiết của việc hiểu rõ những người chơi trong nhóm DeFi. Trong khi thừa nhận những lợi ích tiềm năng của DeFi, ông bày tỏ sự hoài nghi về một giải pháp tức thời cho thách thức nhận dạng kỹ thuật số. Tuy nhiên, Charom nhấn mạnh vai trò quan trọng của token hóa trong việc định hình hệ sinh thái về lâu dài, khẳng định rằng sự hợp tác với các thực thể đáng tin cậy và thiết lập cơ sở hạ tầng mạnh mẽ là rất quan trọng.
Sự quan tâm của BlackRock đối với tiền điện tử và công nghệ blockchain đã được thể hiện rõ ràng từ năm ngoái. Vào tháng 3, CEO Larry Fink đã nhận ra tầm quan trọng của thanh toán kỹ thuật số toàn cầu và tuyên bố ý định khám phá các loại tiền kỹ thuật số và stablecoin để đáp ứng sự quan tâm ngày càng tăng của khách hàng. BlackRock sau đó đã đầu tư vào Circle, công ty phát hành stablecoin USDC và tham gia hợp tác với sàn giao dịch Coinbase, cung cấp dịch vụ giao dịch, lưu ký và dữ liệu thị trường Bitcoin cho khách hàng của mình.
Trong thế giới DeFi, một câu chuyện mới và đầy hứa hẹn vừa xuất hiện, được gọi là LSDfi. LSDfi đề cập đến các giao thức dựa trên công cụ phái sinh staking thanh khoản (LSD) bao gồm các khía cạnh khác nhau của hệ sinh thái DeFi.
Các giao thức này bao gồm cả những thành phần DeFi cổ điển như sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và nền tảng cho vay, cũng như các dự án phức tạp hơn tận dụng thuộc tính độc đáo của LSD.
Các dự án Liquid Staking đã đặt nền móng cho LSDfi trong DeFi. Họ đóng vai trò là layer đầu tiên, trên đó nhiều sản phẩm sáng tạo và phức tạp hơn được tạo ra. Với mức độ phổ biến ngày càng tăng, LSD thu hút đáng kể Tổng giá trị bị khóa (TVL), với các dự án như Lido dẫn đầu. Do đó, LSD hiện đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển chung của hệ sinh thái DeFi.
Tích hợp DeFi và LSD là một xu hướng quan trọng đã tạo ra LSDfi. Khi xu hướng này đạt được động lực, LSD nổi lên như một trong những lực lượng chính của DeFi. Chúng ta có thể mong đợi sự xuất hiện của các DEX hoặc trình tổng hợp chuyên biệt phục vụ riêng cho LSD. Các giao thức tập trung vào LSD đáng chú ý hiện tại là LSDxfinance (tương tự như Curve) và giao thức cho vay Catinaboxfi.
Một khía cạnh quan trọng của LSDfi là khái niệm về LSD Basket. Với nhiều giải pháp staking thanh khoản có sẵn cho Ethereum, các giao thức tồn tại để kết hợp những giải pháp này vào một nhóm, tạo ra một chỉ mục. Cách tiếp cận như vậy cho phép đa dạng hóa rủi ro và giúp việc đầu tư vào LSD trở nên thuận tiện hơn. Các ví dụ đáng chú ý về LSD Baskets bao gồm dsETH và icETH do Index Coop giới thiệu, unshETH do unshETH.xyz đưa ra và safETH được 3 LST hàng đầu do Asymmetryfin cung cấp hỗ trợ.
Hơn nữa, khả năng tạo thu nhập ổn định vốn có của LSD mở ra cơ hội cho các chiến lược lợi nhuận. Các giao thức như AcidDAO và Parallaxfin cho phép người dùng đầu tư vào các nhóm khác nhau bắt nguồn từ LSD và thực hiện nhiều chiến lược. Pendle.fi cung cấp cách tiếp cận độc đáo bằng cách giới thiệu một nền tảng để mua hợp đồng tương lai, cho phép người dùng mua ETH với giá chiết khấu và nhận sau, trong khi nó đang được đầu tư vào các LST chỉ định. Phân phối lợi nhuận bất đối xứng cũng được các giao thức như asymetrix_eth khám phá, giống như một hệ thống xổ số trong đó một số người chiến thắng chia sẻ tất cả phần thưởng staking trong một khoảng thời gian.
Ngoài ra, vai trò của LSD trong stablecoin đang đạt được sức hút. Việc sử dụng LSD cho các stablecoin thế chấp vượt mức giúp chúng mang lại lợi nhuận, vì LSD liên tục tạo ra thu nhập từ staking trong khi được ETH hỗ trợ. Ví dụ về stablecoin được LSD hỗ trợ là eUSD của Lybra Finance, aUSD của agile_lsd và R của raft_fi.
LSD đã trở thành một tiêu chuẩn trong bất kỳ hệ sinh thái Proof-of-Stake (PoS) nào và là một trong những xu hướng chính của DeFi. LSD cung cấp nguồn thu nhập thụ động nhất quán, ít rủi ro và góp phần duy trì blockchain. LSDfi phục vụ như một phần mở rộng hợp lý của LSD, tạo ra toàn bộ nền kinh tế tạo ra thu nhập đáng kể đồng thời đơn giản hóa các tương tác với các dự án LSD.
Lĩnh vực LSDfi sẽ tiếp tục phát triển, mang lại các dự án ngày càng nâng cao và độc đáo. Mặc dù các dự án được đề cập ở trên đại diện cho một số dự án hấp dẫn nhất, nhưng có thể có những dự án khác đáng để khám phá. Các đề xuất từ cộng đồng luôn được hoan nghênh khi LSDfi tiếp tục thúc đẩy các ranh giới của đổi mới DeFi.
