Sau 18 tháng sụt giảm mạnh về quy mô tài sản stablecoin trên toàn cầu, việc ứng dụng stablecoin đang tăng tốc trở lại. Galaxy Ventures cho rằng có ba động lực dài hạn chính dẫn đến sự phục hồi này:
-
Stablecoin được sử dụng như công cụ tiết kiệm
-
Stablecoin được dùng như phương tiện thanh toán
-
Stablecoin được hấp thụ bởi DeFi để kiếm lợi suất cao hơn thị trường
Galaxy dự báo tổng cung stablecoin sẽ đạt mức 300 tỷ USD vào cuối năm 2025 và có thể tăng lên đến 1.000 tỷ USD vào năm 2030.
Stablecoin, DeFi và sự hình thành tín dụng: Những thay đổi đang đến
Việc stablecoin phát triển lên quy mô quản lý tài sản 1.000 tỷ USD sẽ mở ra những cơ hội tài chính mới, đồng thời tạo ra những thay đổi mang tính hệ thống. Một số thay đổi đã có thể dự đoán như:
Tuy nhiên, còn nhiều thay đổi chưa thể nhìn thấy trước. Galaxy cho rằng Stablecoin và DeFi là đổi mới mang tính nền tảng (foundational innovation), không chỉ là sự cải tiến nhỏ lẻ, và chúng có thể làm thay đổi hoàn toàn cơ chế phân bổ tín dụng trong tương lai.
Ba xu hướng thúc đẩy ứng dụng stablecoin
Xu hướng 1: Stablecoin như công cụ tiết kiệm
Ở các thị trường mới nổi như Argentina, Thổ Nhĩ Kỳ, Nigeria, nơi tiền nội tệ yếu và lạm phát cao, người dân có xu hướng tìm đến USD để bảo toàn giá trị. Tuy nhiên, USD vật lý thường bị kiểm soát hoặc hạn chế lưu thông. Ví dụ, Argentina có biện pháp kiểm soát vốn (Cepo Cambiario) khiến người dân khó tiếp cận USD.
Stablecoin giải quyết vấn đề này bằng cách cung cấp USD số có thể truy cập dễ dàng qua Internet. Theo khảo sát của Castle Island Ventures:
Các công ty như Rain, Reap, RedotPay, GnosisPay… cung cấp thẻ thanh toán quốc tế tích hợp stablecoin, giúp người dùng chi tiêu trực tiếp tại các cửa hàng bằng Visa/Mastercard.
Tại Argentina, ứng dụng Lemoncash báo cáo có 125 triệu USD tiền gửi, chiếm 30% thị phần trong các ứng dụng crypto tập trung – chỉ đứng sau Binance. Tổng tài sản quản lý (AUM) của toàn thị trường crypto tập trung tại Argentina khoảng 417 triệu USD, tương đương 1,1% cung tiền M1. Con số thực tế còn lớn hơn nếu tính thêm các ví phi tập trung như MetaMask hay Phantom.
Điều này cho thấy nhu cầu tiết kiệm bằng stablecoin đang lan rộng theo chiều ngang ra nhiều quốc gia mới nổi khác.
Xu hướng 2: Stablecoin như công cụ thanh toán
Stablecoin cũng dần thay thế hệ thống thanh toán truyền thống, đặc biệt là trong các giao dịch xuyên biên giới – nơi SWIFT hiện là phương thức chính nhưng có tốc độ chậm (thường mất hơn 1 ngày làm việc).
Stablecoin cung cấp một “siêu nền tảng” (meta-platform) giúp kết nối giữa các hệ thống thanh toán quốc gia, với tốc độ gần như tức thời.
Theo báo cáo của Artemis:
Tốc độ tăng trưởng thanh toán B2B bằng stablecoin tăng gấp 4 lần từ tháng 2/2024 đến tháng 2/2025 – cho thấy quy mô và tốc độ tăng trưởng cần thiết để mở rộng nguồn vốn stablecoin.
Xu hướng 3: DeFi mang lại lợi suất cao hơn thị trường
Trong phần lớn 5 năm qua, DeFi đã cung cấp lợi suất cao hơn thị trường (thường 5–10%/năm bằng USD) với rủi ro thấp cho những người hiểu kỹ thuật. Điều này thúc đẩy nhu cầu stablecoin như công cụ đầu tư.
Các giao thức như Aave, Compound, Maker cung cấp “lãi suất không rủi ro” (risk-free yield) nhưng vẫn linh hoạt theo cung cầu tín dụng trong thị trường crypto.
Các cơ hội mới như Yearn (2020), Ethena (2024) liên tục xuất hiện và kéo theo nhu cầu stablecoin tăng để phục vụ cho vay.
Khi lợi suất của Aave > lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ, dòng tiền đổ vào TVL (tổng giá trị khóa) trong DeFi tăng. Khi ngược lại, dòng tiền rút ra.
Tác động đến hệ thống ngân hàng
Stablecoin là một sự thay thế hoàn hảo cho tiền gửi ngân hàng trong các chức năng: tiết kiệm, thanh toán, và kiếm lợi suất.
Điều này giảm sự phụ thuộc vào hệ thống ngân hàng truyền thống, làm giảm nguồn tiền gửi mà các ngân hàng sử dụng để cấp tín dụng và hưởng lãi biên (net interest margin).
Ví dụ:
Nếu một người dùng Argentina bán 20.000 USD tiền gửi ngân hàng để mua USDC, thì:
Kết quả là: dòng tiền rút khỏi ngân hàng địa phương và chảy vào kho bạc Mỹ.
Hệ quả: Khủng hoảng tín dụng cục bộ
Khi người dân rút tiền khỏi ngân hàng để mua stablecoin:
Ví dụ tại Argentina:
Khi dòng tiền stablecoin chiếm 10% cung tiền M1, các nhà hoạch định chính sách tiền tệ tại các nước mới nổi buộc phải can thiệp để bảo vệ hệ thống tín dụng.
Ổn định tài chính Mỹ, bất ổn toàn cầu
Đây là tin tốt cho chính phủ Mỹ:
Một đạo luật tương tự đạo luật GENIUS yêu cầu stablecoin phải được bảo chứng bằng:
Điều này làm tăng tính thanh khoản và ổn định cho thị trường tài chính Mỹ, nhưng có thể bóp méo đường cong lợi suất (yield curve) do có người mua lớn không nhạy cảm với lãi suất.
Mở ra kỷ nguyên quản lý tài sản phi ngân hàng
Nếu stablecoin tiếp tục phát triển đến quy mô >1.000 tỷ USD, các tổ chức phát hành có thể:
Biên hiệu quả lợi suất on-chain
Stablecoin không chỉ là công cụ lưu giữ giá trị, mà còn là tài sản có thể mang lại lợi suất trực tiếp thông qua các giao thức như:
Ví dụ:
Các “vault” đầu tư on-chain sẽ cạnh tranh để thu hút USDC/USDT trong các ứng dụng ví như MetaMask, Phantom, DolarApp, RedotPay…
Kết luận
Stablecoin, DeFi và tài chính truyền thống đang hội tụ và tạo ra:
Đến năm 2030, quy mô tài sản stablecoin có thể đạt 1.000 tỷ USD, thúc đẩy bởi:
Stablecoin sẽ dần thay thế vai trò ngân hàng trong việc tạo tín dụng và trở thành người chơi lớn trong thị trường trái phiếu chính phủ Mỹ.
Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra rủi ro cho hệ thống ngân hàng khu vực và toàn cầu – đặc biệt ở các quốc gia đang phát triển – khi tiền gửi bị rút khỏi hệ thống ngân hàng truyền thống.
Stablecoin và DeFi đang trở thành người trung gian tín dụng chính trong kỷ nguyên số, tương tự như bóng ma ngân hàng (shadow banking) sau khủng hoảng 2008 – với ảnh hưởng sâu rộng đến chính sách tiền tệ và ổn định tài chính toàn cầu.
Vương Tiễn
Theo Tapchibitcoin
