Tổng thống Donald Trump ngày 2/7 tuyên bố Mỹ đã đạt được một thỏa thuận thương mại với Việt Nam, trong đó hàng hóa từ Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ sẽ chịu mức thuế 20%, trong khi Mỹ được quyền tiếp cận thị trường Việt Nam với thuế suất 0%.
Theo bài đăng trên Truth Social, ông cho biết Việt Nam cũng đồng ý áp mức thuế 40% đối với hàng hóa có nguồn gốc từ nước khác nhưng được đưa sang Việt Nam để xuất khẩu tiếp sang Mỹ — một hình thức được gọi là “trung chuyển” (transshipping). Đây là chiến thuật thường được cho là Trung Quốc đã áp dụng để né thuế của Mỹ.
Mặc dù ông Trump khẳng định “Việt Nam sẽ phải trả” mức thuế 20%, thực tế các loại thuế nhập khẩu như vậy thường do các nhà nhập khẩu tại Mỹ chi trả và có thể được chuyển sang người tiêu dùng dưới hình thức giá cả tăng cao.
Thỏa thuận này được đưa ra chưa đầy một tuần trước khi hết thời hạn 90 ngày tạm ngừng áp dụng các mức thuế đối ứng cao hơn mà chính quyền Trump đã đề xuất. Trước đó, hàng hóa Việt Nam chịu thuế 46%, được giảm còn 10% trong giai đoạn tạm hoãn. Nay tăng trở lại 20%, khiến chi phí nhập khẩu vào Mỹ gia tăng đáng kể.
Dù vậy, chỉ số S&P 500 vẫn tăng nhẹ sau khi thông tin về thỏa thuận được công bố.
Trong bài đăng, ông Trump viết:
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ khi nào thỏa thuận này có hiệu lực hoặc đã được hai bên ký kết chính thức hay chưa. Các cố vấn Nhà Trắng từ chối xác nhận mức thuế cụ thể mà ông Trump công bố.
Theo giới chức, ông Trump có thể tiếp tục trì hoãn hoặc điều chỉnh thời hạn cho chính sách thuế đối ứng của mình. Trong suốt 90 ngày qua, các nước đã được giảm thuế về mức 10% để có thời gian đàm phán. Tính đến nay, ngoài Trung Quốc và Anh, vẫn chưa có nhiều quốc gia đạt được thỏa thuận mới với Mỹ.
Việt Nam, nơi xuất khẩu sang Mỹ chiếm khoảng 30% GDP, là một trong những nước dễ tổn thương nhất nếu chính sách thuế của Trump được mở rộng.
Giới chỉ trích cảnh báo rằng chính sách thuế thất thường này có thể khiến kinh tế Mỹ thêm bất ổn và người tiêu dùng phải chịu giá cả tăng cao. Tuy nhiên, chính quyền Trump cho rằng thuế không gây ra lạm phát và đã giúp Mỹ thu về hàng tỷ USD.
Một nghiên cứu từ AlixPartners cho CNBC cho thấy: nếu Mỹ áp thuế 10% lên hàng Việt Nam, giá áo len nam nhập khẩu sẽ tăng khoảng 8%. Còn nếu áp mức thuế 46% như trước đây, giá sẽ tăng đến 35%.
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell cũng cho biết hôm thứ Ba rằng tác động của thuế quan Trump có thể sẽ rõ ràng hơn vào mùa hè năm nay.
Góc nhìn chuyên gia: Phân tích nhanh từ một giảng viên tài chính tại Đại học Bristol, Anh Quốc
Một giảng viên cao cấp và giám đốc chương trình Thạc sĩ Tài chính & Kế toán tại Đại học Bristol đã đưa ra nhận định nhanh trên Facebook:
-
Về mặt đàm phán: Trong bối cảnh Mỹ đã chỉ đích danh Việt Nam là nước có hành vi trung chuyển và định đánh thuế cao, đạt được mức 20% là thành công tương đối. 40% cho trung chuyển là “đánh mạnh nhưng có kiểm soát”.
-
So với kỳ vọng: Mức thuế 20% không quá thấp, nhưng nếu so với những dự đoán bi quan (gần 30%) thì là một kết quả không quá tệ. Thị trường Mỹ phản ứng tích cực, cổ phiếu Nike – có chuỗi cung ứng lớn tại Việt Nam – tăng nhẹ.
-
Chi tiết chưa rõ:
-
Tác động tới ngành trong nước: Ngành nào đang chịu thuế gần 20% thì có thể hưởng lợi vì rõ ràng hơn, giảm rủi ro. Ngành nào trước đây được ưu đãi thuế thấp nay phải lên 20% sẽ chịu áp lực.
-
FDI có bị ảnh hưởng không? Cần xem đối thủ Việt Nam được gì. Chênh lệch thuế 10% có đủ lớn để các công ty rời khỏi Việt Nam không? Chưa chắc, vì ngoài thuế còn yếu tố lao động, hạ tầng, ổn định chính trị…
-
Về phá giá VND: Không nên phá giá để chống thuế vì có thể bị cáo buộc thao túng tiền tệ. Như bài học của Canada, khi đang đàm phán thương mại mà đánh thuế dịch vụ số, Trump lập tức dừng đàm phán.
Thay vì điều chỉnh tỷ giá, nên tập trung hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí, từ đó hấp thụ tác động thuế. Nếu vốn rút ra nhiều, tỷ giá USD/VND sẽ tự tăng – không cần can thiệp hành chính.
Tạm kết: Đây có thể chỉ là sự đồng thuận ở cấp lãnh đạo, các chi tiết cụ thể vẫn cần đàm phán thêm trong thời gian tới.
Thạch Sanh
Theo Tapchibitcoin
