Công dân Mỹ bỏ lỡ hàng tỷ USD từ airdrop do quy định khắt khe

Một báo cáo mới từ Dragonfly, quỹ đầu tư mạo hiểm hàng đầu trong lĩnh vực tiền điện tử, vừa đưa ra con số giật mình: người dân Mỹ đã bỏ lỡ từ 1,84 tỷ đến 2,64 tỷ USD giá trị tiềm năng từ các chương trình airdrop trong giai đoạn 2020-2024. Nguyên nhân chính? Chính sách “quy định bằng thực thi” của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC), khiến các dự án blockchain lớn buộc phải chặn địa lý (geoblock) người dùng Mỹ để tránh rủi ro pháp lý.

Báo cáo “State of Airdrops 2025” của Dragonfly không chỉ phơi bày thiệt hại kinh tế mà còn gióng lên hồi chuông cảnh báo về vị thế tụt hậu của Mỹ trong cuộc đua tiền điện tử toàn cầu.

Airdrop: “Mỏ vàng” bị bỏ lỡ

Airdrop – hình thức phân phối token miễn phí để khuyến khích người dùng tham gia mạng lưới blockchain – đã trở thành một hiện tượng trong ngành tiền điện tử. Dựa trên dữ liệu từ 11 dự án lớn như Arbitrum, Optimism, LayerZero và Aptos, Dragonfly ước tính tổng giá trị airdrop toàn cầu trong 5 năm qua vượt quá 7,16 tỷ USD. Trung bình, mỗi ví đủ điều kiện nhận được khoảng 4.562 USD – một con số không nhỏ đối với người dùng cá nhân. Tuy nhiên, với 22-24% trong số 159 triệu ví đang hoạt động thuộc về người Mỹ, báo cáo chỉ ra rằng hàng triệu người dùng tại quốc gia này đã bị loại khỏi các chương trình phân phối token giá trị cao chỉ vì rào cản địa lý.

Jessica Furr, cố vấn pháp lý của Dragonfly và đồng tác giả báo cáo, chia sẻ: “Chúng tôi muốn đưa ra những con số cụ thể để minh họa tác động thực sự của các chính sách hiện tại. Đây không chỉ là vấn đề của người dùng cá nhân mà còn là tổn thất kinh tế lớn cho cả nước Mỹ.” Báo cáo nhấn mạnh rằng nếu tính cả thuế thu nhập từ các khoản airdrop này – với thuế suất tiềm năng từ 20% đến 37% – chính phủ Mỹ có thể đã bỏ lỡ từ 525 triệu đến 1,38 tỷ USD doanh thu thuế, một khoản tiền không hề nhỏ trong bối cảnh nền kinh tế đang nghèo đi.

Quy định mập mờ đẩy ngành tiền điện tử ra nước ngoài

Nguyên nhân sâu xa của vấn đề nằm ở cách tiếp cận pháp lý của SEC: thay vì cung cấp một khung quy định rõ ràng, cơ quan này chọn cách “thực thi trước, hướng dẫn sau”. Điều này khiến các dự án blockchain lo ngại rằng việc phân phối token cho người dùng Mỹ có thể bị xem là phát hành chứng khoán chưa đăng ký – một vi phạm nghiêm trọng theo luật Mỹ. Kết quả là các dự án lớn như Arbitrum hay LayerZero đã áp dụng biện pháp geoblocking, yêu cầu người dùng chứng minh họ không cư trú tại Mỹ để đủ điều kiện nhận airdrop.

Báo cáo của Dragonfly chỉ ra một nghịch lý: trong khi Mỹ là trung tâm tài chính và công nghệ toàn cầu, chính sách hiện tại lại đẩy các cơ hội kinh tế liên quan đến tiền điện tử sang các quốc gia khác như Singapore, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), hay Liên minh châu Âu – những nơi có khung pháp lý cởi mở hơn. “Nếu không thay đổi, Mỹ sẽ tiếp tục mất dần vị thế trong ngành công nghiệp đang định hình tương lai tài chính,” báo cáo cảnh báo.

Từ số liệu đến giải pháp

Để đưa ra con số thiệt hại, Dragonfly đã phân tích dữ liệu từ các dự án airdrop nổi bật, bao gồm giá trị token tại thời điểm phân phối và tỷ lệ người dùng Mỹ bị loại trừ. Chẳng hạn, với airdrop của Arbitrum (ra mắt năm 2023), khoảng 23% địa chỉ ví tiềm năng bị chặn, tương đương hàng trăm triệu USD giá trị token không đến tay người dùng Mỹ. Tương tự, Optimism và LayerZero cũng ghi nhận tỷ lệ loại trừ đáng kể, làm trầm trọng thêm bức tranh kinh tế.

Không dừng lại ở việc chỉ trích, báo cáo còn đề xuất ba giải pháp cụ thể để đảo ngược xu hướng này:

1. Bảo vệ “bến cảng an toàn” cho airdrop không huy động vốn: Các chương trình airdrop không nhằm mục đích gọi vốn nên được miễn trừ khỏi quy định chứng khoán, giúp khuyến khích sự tham gia mà không lo rủi ro pháp lý.
2. Làm rõ thuế suất: Chính phủ cần công bố hướng dẫn cụ thể về cách tính thuế đối với airdrop, thay vì để người dùng tự mò mẫm trong mớ quy định mập mờ.
3. Khung pháp lý thân thiện hơn: Một bộ quy tắc rõ ràng, minh bạch sẽ giúp các dự án tự tin phục vụ người dùng Mỹ mà không cần geoblocking, đồng thời giữ chân ngành tiền điện tử trong nước.

Tác động vượt xa con số

Ngoài thiệt hại kinh tế trực tiếp, báo cáo nhấn mạnh rằng việc loại bỏ người dùng Mỹ khỏi airdrop còn làm giảm sự tham gia của họ vào các mạng lưới blockchain mới – nơi giá trị không chỉ nằm ở token mà còn ở quyền quản trị và ảnh hưởng lâu dài. “Airdrop không chỉ là tiền, mà còn là cách để người dùng trở thành một phần của hệ sinh thái,” Furr giải thích. Khi bị chặn, người Mỹ mất đi cơ hội định hình các dự án như Arbitrum hay Optimism, vốn đang dẫn đầu trong lĩnh vực mở rộng quy mô Ethereum Layer 2.

Các chuyên gia trong ngành cũng đồng tình rằng tình trạng này có thể đẩy nhanh quá trình “di cư” của các công ty tiền điện tử khỏi Mỹ. “Chúng ta đang chứng kiến một làn sóng rời bỏ vì sự không chắc chắn,” một nhà phân tích giấu tên nhận định. “Nếu không hành động nhanh, Mỹ sẽ chỉ còn là khán giả trong cuộc chơi mà họ từng dẫn dắt.”

Kêu gọi hành động

Báo cáo của Dragonfly không chỉ là một bản cáo trạng về chính sách hiện tại mà còn là lời kêu gọi cải cách khẩn cấp. Với ngành tiền điện tử dự kiến tiếp tục bùng nổ – đặc biệt khi các giải pháp Layer 2 như Unichain (ra mắt mainnet tháng 2/2025) và các dự án tương tự mở rộng quy mô – Mỹ đứng trước ngã rẽ: hoặc điều chỉnh để bắt kịp, hoặc tiếp tục để vuột mất hàng tỷ USD cùng cơ hội dẫn đầu.

“Chúng tôi hy vọng báo cáo này sẽ là chất xúc tác để thay đổi,” Furr kết luận. “Thời gian không chờ đợi, và ngành tiền điện tử cũng vậy.” Trong khi các nhà lập pháp Mỹ vẫn tranh cãi, người dùng và doanh nghiệp nước này chỉ có thể nhìn những “mỏ vàng” airdrop trôi qua tay – một cái giá quá đắt cho sự chậm trễ.

Báo cáo không đưa ra con số người dân Việt Nam nhận được bao nhiêu tiền từ airdrop, nhưng con số này sẽ không dưới 1 tỷ USD. Bởi Việt Nam là quốc gia đi đầu về crypto trên thế giới, cũng như có cộng đồng cày airdrop khủng. Đặc biệt là thành công lớn với cày Pi Network trong 6 năm qua.

Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn. 

Youtube: https://www.youtube.com/@tapchibitcoinvn

Hoà Thân