Chính sách thương mại từ lâu đã là vũ khí chiến lược trong kho vũ khí kinh tế của mỗi quốc gia. Những động thái như áp thuế hay áp đặt lệnh trừng phạt có thể tạo ra hiệu ứng dây chuyền, làm rung chuyển thị trường tiền tệ. Giờ đây, trong bối cảnh địa chính trị phức tạp và sự trỗi dậy của tiền kỹ thuật số, những công cụ cổ điển ấy đang bắt đầu tạo ra làn sóng mới trong thế giới tiền điện tử.
1. Cơ chế truyền thống: Thương mại và biến động tiền tệ
Chính sách thương mại điều phối cung – cầu tiền tệ thông qua thay đổi dòng chảy hàng hóa và vốn. Khi thuế quan được áp dụng, nhập khẩu giảm, nhu cầu sử dụng ngoại tệ suy giảm và đồng nội tệ có thể mạnh lên. Tuy nhiên, diễn biến không bao giờ đơn giản: các biện pháp trả đũa có thể khiến xuất khẩu đình trệ, làm suy yếu đồng nội tệ và đẩy nhà đầu tư rời khỏi thị trường.
Lệnh trừng phạt cũng tạo ra tác động đa chiều. Nếu chặn xuất khẩu hoặc đóng băng tài sản quốc gia, dòng vốn nước ngoài ngưng trệ, khiến đồng tiền nội địa sụt giá. Nhưng nếu hạn chế nhập khẩu, nhu cầu dùng ngoại tệ giảm, đôi khi lại khiến đồng nội tệ phục hồi.
2. Tiền điện tử: Bãi thử nghiệm mới của thương mại toàn cầu
Vượt qua biên giới quốc gia, tiền điện tử đang trở thành “đường vòng” tài chính cho những quốc gia bị cô lập khỏi hệ thống ngân hàng toàn cầu. Từ Iran đến Nga, tiền điện tử được sử dụng để thanh toán quốc tế, bảo vệ giá trị nội tệ và phòng ngừa lạm phát.
Đối mặt với mất giá tiền tệ, người dân tại các quốc gia có bất ổn thương mại thường chuyển sang stablecoin hoặc Bitcoin để giữ giá trị tài sản. Song, các cuộc chiến thương mại cũng gây ra hệ quả lan tỏa: lạm phát leo thang, tăng trưởng chậm lại – tất cả đều tác động tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư tiền điện tử trên toàn cầu.
3. Hiệp định thương mại: Bản đồ định hình tương lai tài sản số
Từ NAFTA đến USMCA hay căng thẳng Mỹ – Trung, các hiệp định thương mại không chỉ tác động đến dòng vốn mà còn từng bước lồng ghép yếu tố tài chính kỹ thuật số. USMCA là ví dụ điển hình khi lần đầu tiên đưa điều khoản về tiền tệ và thương mại số vào hiệp định, mở đường cho việc tích hợp stablecoin và tài sản số vào hệ thống thương mại xuyên quốc gia.
Những hàm ý chính:
4. CBDC – Đối thủ và đồng minh của tiền điện tử
Đến giữa năm 2025, hơn 130 quốc gia – chiếm 98% GDP toàn cầu – đang nghiên cứu hoặc thử nghiệm tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC). Loại tiền này hứa hẹn tái định hình hệ thống thanh toán toàn cầu, với chi phí thấp và tốc độ gần như tức thời.
CBDC được hậu thuẫn bởi chính phủ và có tính ổn định cao, là đối trọng đáng gờm với tiền điện tử tự do nhưng dễ biến động. Tuy vậy, hai loại tài sản số này có thể cùng tồn tại – CBDC phục vụ thương mại vĩ mô, còn tiền điện tử vẫn giữ vai trò trong giao dịch cá nhân và thị trường ngách.
5. Cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung và tác động đến ngành khai thác tiền số
Cuộc chiến công nghệ Mỹ – Trung đã khiến ngành khai thác tiền điện tử rơi vào thế kẹt. Thuế nhập khẩu lên phần cứng từ Trung Quốc khiến chi phí máy đào tăng vọt, đe dọa lợi nhuận và buộc các thợ đào phải bán coin nhiều hơn – điều này góp phần kéo giá tiền điện tử đi xuống.
Thêm vào đó, chính sách năng lượng xanh và các rào cản thương mại với thiết bị năng lượng tái tạo cũng đang tạo áp lực kép lên ngành mining tại Mỹ và nhiều nước.
6. Sân chơi pháp lý toàn cầu và cơ hội tiêu chuẩn hóa
Sự thiếu nhất quán trong khung pháp lý đang là rào cản lớn đối với việc áp dụng rộng rãi tiền điện tử. Tuy nhiên, các tổ chức như FATF, WTO và EU đang từng bước thúc đẩy một hệ thống quy định toàn cầu, điển hình là MiCA – đạo luật tiền điện tử mang tính lịch sử tại châu Âu.
Chuẩn hóa luật lệ sẽ mang lại:
7. Tiền điện tử – Hàng rào tài chính trong thời đại bất định
Dù không có mối liên hệ trực tiếp, các chính sách thương mại – đặc biệt từ Mỹ – vẫn có thể khuấy động thị trường tiền điện tử thông qua tác động tâm lý và hành vi dòng vốn. Thậm chí, một số dữ liệu cho thấy Bitcoin thường hoạt động tốt hơn trong các giai đoạn bất ổn địa chính trị.
Kết luận
Thế giới đang bước vào kỷ nguyên tái cấu trúc tài chính toàn cầu – nơi thương mại, công nghệ và tiền điện tử giao thoa mạnh mẽ. Khi các quốc gia sử dụng đồng tiền như một công cụ chính trị, tiền điện tử nổi lên như phương tiện để né tránh, bảo vệ và đôi khi là phản kháng. Việc các hiệp định thương mại trong tương lai có đưa tiền điện tử vào hệ thống chính thức hay không sẽ là yếu tố then chốt quyết định tương lai của tài sản kỹ thuật số trong trật tự kinh tế mới.
Theo Tapchibitcoin
