Toncoin (TON) price has emerged as the best-performing layer-1 token this year. It has soared by over 220%, outperforming other big tokens like Ethereum (ETH), Binance Coin (BNB), Solana (SOL), and Cardano (ADA). The first three have jumped by 55%, 80%, 40%, respectively while ADA has slumped by 30%.
In a note, blockchain analyst maartunn explained two reasons why TON has outperformed most layer-1 tokens. First, he noted that the TON transfer volume had gone through the roof, ranging between billion and billion.
In comparison, Bitcoin’s daily transfer volume stands at about billion. This means that TON has already achieved about 10% of the biggest cryptocurrency in the industry.
There are other popular metrics to prove this theory. For example, the total value locked (TVL) in Ton’s ecosystem has jumped to over 3 million, making it the 12th biggest chain in the industry.
The volume of stablecoins in the ecosystem has soared to over 0 million. Most of these stables are in Ton’s ecosystem networks like DeDust, STON.fi, Tonstakers and Stakee.
TON holders have soared
Second, the expert noted that the number of TON holders has jumped to over 34.5 million, a figure that is higher than 2.9 million a year ago. That is a 10x increase in just one year and the trend could continue in the coming months.
A potential driver for the upcoming surge in TON holders is the upcoming launch of TapSwap. TapSwap, a popular tap-to-earn platform on Telegram, selected Toncoin as its blockchain of choice. That launch will bring over 50 million users to TON’s ecosystem.
Therefore, Toncoin price has surged because of its booming ecosystem and the fact that the number of holders has gone parabolic.
Báo cáo cho biết kỳ vọng về việc Hoa Kỳ chấp thuận quỹ bitcoin ETF giao ngay đã dẫn đến sự gia tăng hoạt động DeFi và NFT trong những tháng gần đây.
Hoạt động tài chính phi tập trung (DeFi) và mã thông báo không thể thay thế (NFT) đã hồi sinh trong những tháng gần đây do kỳ vọng về sự chấp thuận của quỹ giao dịch trao đổi bitcoin (BTC) giao ngay (ETF) được niêm yết tại Hoa Kỳ đã cải thiện tâm lý trên thị trường tiền điện tử, JPMorgan (JPM ) cho biết trong một báo cáo nghiên cứu hôm thứ Năm.
Báo cáo cho biết mức tăng này diễn ra sau gần hai năm giảm dần, “do đó tạo ra một số lạc quan rằng điều tồi tệ nhất có thể đã ở phía sau chúng ta xét về quỹ đạo trung hạn đối với hoạt động DeFi/NFT”.
Các nhà phân tích do Nikolaos Panigirtzoglou dẫn đầu đã viết: “Mặc dù chúng tôi không nghi ngờ sự hồi sinh gần đây trong hoạt động DeFi/NFT này là một dấu hiệu tích cực, nhưng chúng tôi tin rằng còn quá sớm để hào hứng với nó”.
DeFi là một thuật ngữ chung được sử dụng để cho vay, giao dịch và các hoạt động tài chính khác được thực hiện trên blockchain. NFT là tài sản kỹ thuật số trên blockchain thể hiện quyền sở hữu các vật phẩm ảo hoặc vật lý và có thể được bán hoặc giao dịch
JPMorgan cho biết dự kiến sẽ có một số sự phục hồi trong DeFi do hoạt động giao dịch tăng lên, một số trong đó được thực hiện trên các sàn giao dịch phi tập trung. Việc đặt cọc lỏng của Lido cũng chịu một phần trách nhiệm.
Ngoài ra, ether (ETH) hoạt động kém hơn các loại tiền điện tử khác, do đó, việc đo tổng giá trị bị khóa (TVL) theo thuật ngữ ETH sẽ cho thấy một số cải thiện về mặt cơ học, vì các tài sản kỹ thuật số khác này đã tăng nhiều hơn trong những tháng gần đây, các tác giả viết.
Tuy nhiên, ngân hàng cho biết sự gia tăng của các chuỗi và giao thức DeFi mới như Aptos, SUI, Pulsechain, Tenet, SEI và Celestia trong năm qua là điều đáng khích lệ. NFT cũng được hưởng lợi từ sự xuất hiện của các thứ tự Bitcoin .
Báo cáo cho biết chuỗi khối Ethereum dường như không thu được lợi nhuận từ sự hồi sinh gần đây trong hoạt động DeFi và NFT, đồng thời phải đối mặt với các vấn đề liên quan đến “khả năng mở rộng mạng, tốc độ giao dịch thấp và phí cao hơn” cũng như sự cạnh tranh gia tăng từ các chuỗi lớp 1 khác.
Tổng hợp và chỉnh sửa: ThS Phạm Mạnh Cường
Theo Coindesk
Người đồng sáng lập Solana, Anatoly Ykovenko kể lại “khoảnh khắc eureka” đã tạo ra bản thiết kế chi tiết cho giao thức hợp đồng thông minh lớp một Layer 1 nhằm mục đích “siêu tối ưu hóa” và “nhanh nhất có thể”.
“Theo đúng nghĩa đen, tôi đã uống hai cốc cà phê và một cốc bia, và tôi đã có khoảnh khắc eureka này vào lúc bốn giờ sáng,” Anatoly Ykovenko, người đồng sáng lập Solana nhớ lại khi ngả lưng trầm ngâm.
Nói chuyện với Cointelegraph tại hội nghị Breakpoint hàng năm ở Amsterdam, người đồng sáng lập kể lại một cuộc nghiên cứu vào đêm khuya về một giao thức blockchain hợp đồng thông minh “siêu tối ưu hóa, nhanh nhất có thể”.
“Trường hợp sử dụng mà tôi đang theo đuổi là dành cho các sổ lệnh giới hạn trung tâm, chẳng hạn như cách chạy thứ gì đó giống như Nasdaq, nhưng trên một chuỗi khối công khai không cần cấp phép,” Ykovenko giải thích.
“Tôi nghĩ rằng sẽ có một chiến thắng rõ ràng nếu bạn có dữ liệu minh bạch, mọi người đều có quyền công bằng và cởi mở và tất cả những thứ này đều chạy trên phần cứng thông thường.”
Từ lướt web đến hợp đồng thông minh
Nguồn gốc của Solana thực chất có mối liên hệ với hành trình trở thành kỹ sư máy tính của Ykovenko. Dành phần lớn sự nghiệp của mình tại Qualcomm ở San Diego cùng với người đồng sáng lập Raj Gokal, ý tưởng về nền tảng này của Ykovenko mang rất nhiều cảm hứng từ giai đoạn đó của cuộc đời ông.
“Solana đến từ Bãi biển Solana. Tôi và những người đồng sáng lập của tôi sống ở đó, chúng tôi thức dậy, lướt sóng, đạp xe đi làm, trở về nhà và lướt sóng lần nữa,” Ykovenko phản ánh.
“Chúng tôi đã học được cách lập trình hệ thống tuyệt vời và năm 2017 là lúc tôi nảy ra ý tưởng khởi đầu cho Solana.”
Ykovenko đang nghiên cứu một dự án phụ xây dựng phần cứng học sâu, triển khai GPU và khai thác tiền điện tử để thử nghiệm dự án của họ. Điều này đã mở đường cho sự hình thành của nền tảng này.
Động lực cho ý tưởng này bắt nguồn từ một khái niệm được gọi là đa truy nhập phân chia theo thời gian . Như Ykovenko giải thích, công nghệ này gắn liền với cách các tháp di động luân phiên truyền dữ liệu dựa trên các khoảng thời gian.
Người đồng sáng lập Solana Anatoly Ykovenko trong cuộc trò chuyện tại Breakpoint ở Amsterdam. Nguồn: Quỹ Solana
Ý tưởng của ông là xây dựng một hệ thống dựa trên công nghệ mà các nhà nghiên cứu của Đại học Stanford đang nghiên cứu, được gọi là hàm trì hoãn có thể kiểm chứng. Ykovenko nói đùa rằng anh ấy nghĩ mình đã khám phá ra điều gì đó thực sự mới lạ, điều này đã thôi thúc anh ấy bắt đầu làm việc trên nền tảng lớp hợp đồng thông minh:
“Trực giác mà tôi có là khi bạn có cách theo dõi thời gian theo cách phi tập trung trên một chuỗi khối công khai không cần cấp phép, bạn có thể sử dụng các biện pháp tối ưu hóa tương tự như Qualcomm đã làm cho mạng di động.”
Lấy cảm hứng từ sự ra đời của chức năng hợp đồng thông minh do Ethereum tiên phong, Ykovenko và các đối tác của mình đã bắt đầu phát triển một ứng dụng đột phá và các trường hợp sử dụng được hỗ trợ bởi chức năng hợp đồng thông minh:
“Chúng tôi muốn xây dựng một nền tảng hợp đồng thông minh, siêu tối ưu hóa, có thể mang lại lợi ích cho điện toán giảm thiểu độ tin cậy nhưng không gây đau đầu về hiệu suất hoặc chi phí liên quan đến các lựa chọn thay thế.”
Hai năm làm việc dành cho kỹ thuật của Solana trước khi nó ra mắt vào tháng 3 năm 2020 ngay khi đại dịch COVID-19 càn quét thế giới. Nền tảng này đã đạt được thành công đáng kể, sự nổi tiếng và sự ủng hộ, nhưng Ykovenko thừa nhận rằng có rất nhiều may mắn.
“Tôi ước gì có thể nói rằng tất cả đều là tuyệt vời, nhưng chúng tôi đã không huy động đủ tiền để xây dựng tất cả các tính năng có thể. Rất nhiều đối thủ cạnh tranh của chúng tôi đã huy động được số tiền gấp mười lần chúng tôi, theo đúng nghĩa đen là hàng trăm triệu đô la”, Ykovenko nói.
Solana là cánh đồng xanh cho các nhà phát triển hợp đồng thông minh
Với đường băng vừa đủ để xây dựng một blockchain tập trung, Solana đã tập trung vào việc tạo ra “thứ nhanh nhất có thể”. Nó không bao gồm hỗ trợ Máy ảo Ethereum hoặc các dịch vụ gọi thủ tục từ xa và “hầu như không có trình theo dõi hoạt động”, nhưng Ykovenko khẳng định rằng đây là một phần thu hút các nhà phát triển.
Ông giải thích: “Đó là điều đã khơi dậy trí tưởng tượng của các nhà phát triển khi chúng tôi ra mắt, nó rất khác với Ethereum và được xây dựng độc đáo để tối ưu hóa rất cụ thể, giúp công việc này nhanh nhất có thể”.
Người đồng sáng lập cho biết thêm rằng kỹ thuật không hy sinh tính phân cấp vì Solana có thể hoạt động với số lượng lớn nút. Việc tạo ra một thị trường ngách đã thu hút một nhóm các nhà phát triển cốt lõi đã tạo ra các dự án thành công như mạng không dây phi tập trung Helium và giao thức hợp đồng thông minh Anchor .
“Họ nhận ra điều gì đó đặc biệt và họ thấy rằng chúng tôi không có bất kỳ nguồn lực nào để xây dựng bất cứ điều gì khác. Họ đã tự mình xây dựng mã nguồn mở.”
Hệ sinh thái Solana đã chứng kiến dòng vốn đáng kể trong thị trường tiền điện tử tăng trưởng năm 2021, với mã thông báo gốc Sonala ( SOL ) đạt mức cao nhất mọi thời đại chỉ khoảng 250 đô la vào tháng 11 năm đó.
Sự cố mất mạng “thật kinh khủng”
Nền tảng này cũng đã phải chịu đựng nhiều trục trặc. Sự sụp đổ của sàn giao dịch tiền điện tử FTX Sam Bankman-Fried đã gây tổn hại nặng nề cho hệ sinh thái. Như Tiền Mã Hoá đã đưa tin trước đó , Ykovenko thừa nhận rằng ông rất lo ngại về một số dự án đã nhận được đầu tư từ FTX và Alameda Research cũng như những dự án đã nắm giữ vốn trên sàn giao dịch đã phá sản.
Solana cũng phải đối mặt với những lời chỉ trích nặng nề về một số sự cố mạng lưới khiến blockchain ngừng hoạt động. Ykovenko mô tả những trường hợp này là “sự đau đớn đối với một kỹ sư” và những bài học đau đớn phải học:
“Ưu tiên số một là an toàn. Sau đó là sự linh hoạt. Khi bạn gặp vấn đề như tắc nghẽn, ngay cả khi bạn có thể muốn xuất mã trong một tuần, thì vẫn cần phải kiểm tra và thử nghiệm để gửi mã đó lên mạng chính.”
Học hỏi từ những rủi ro này là một phần quan trọng trong hoạt động liên tục của hệ sinh thái. Nó cũng dẫn đến việc Solana Foundation tập hợp một nhóm để xây dựng ứng dụng khách xác thực thứ hai.
“Mạng hợp đồng thông minh lớn duy nhất khác có nhiều khách hàng hơn là Ethereum. Theo ý kiến của tôi, đó là một trong những bước bạn phải làm để đạt được sự phân cấp hoàn toàn,” Ykovenko nói.
Đối với sự cạnh tranh được nhận thức giữa Ethereum và Solana? Ykovenko cho biết có sự chia sẻ suy nghĩ lành mạnh giữa các nhà phát triển nguồn mở từ cả hai hệ sinh thái. Các điểm tranh cãi chính vẫn còn tồn tại là nhóm nhỏ các nhà phát triển tài năng phản bác các tính năng được cho là chồng chéo trong Solana.
Gần đây, đã có một bước phát triển quan trọng hứa hẹn sẽ định hình lại bối cảnh của gaming blockchain và ứng dụng Web3, đó là việc các nhà phát triển xây dựng trên blockchain Sui hiện đã có quyền truy cập vào một bộ công cụ toàn diện sử dụng bằng chứng ZK. Bước nhảy vọt đột biến này là kết quả của sự hợp tác chiến lược giữa Sui và nền tảng dữ liệu được Microsoft hỗ trợ, Space and Time (SxT). Những công cụ mới có sẵn này sẵn sàng đẩy nhanh phân khúc gaming Web3 đang phát triển trên mạng SUI, đánh dấu một thời điểm quan trọng trong quá trình phát triển của lĩnh vực gaming phi tập trung.
Scott Dykstra, CEO cũng như đồng sáng lập của Space and Time, nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của những công cụ ZK này. Ông giải thích:
“Những kết quả truy vấn đã được ZK chứng minh đó có thể được kết nối trực tiếp với hợp đồng thông minh trên Sui hoặc được sử dụng để xây dựng các dApp hoặc các phân tích có thể xác minh được. Điều này đặc biệt quan trọng đối với game Web3, nơi các nhà phát triển cần có khả năng tham gia hoạt động trong game với các giao dịch on-chain và tạo ra phần thưởng on-chain dựa trên các sự kiện trong game. Proof of SQL cho phép họ làm như vậy theo cách có thể kiểm chứng được”.
Lần hợp tác này đưa ra một khái niệm đột phá – Proof of SQL – một bằng chứng ZK mới được phát triển bởi SxT. Công nghệ tiên tiến này cho phép các nhà phát triển lập chỉ mục Sui theo thời gian thực ngay sau khi kết thúc block, hợp nhất dữ liệu này một cách liền mạch với thông tin off-chain có nguồn gốc từ các ứng dụng, game hoặc cơ sở dữ liệu off-chain khác của họ và duy trì toàn bộ trạng thái chain trong khi chứng minh kết quả bằng tính minh bạch vô song.
Người phát ngôn của Sui Foundation cho biết:
“Để một ứng dụng thực sự có nguồn gốc từ Web3, phi tập trung và tương thích với blockchain, nó phải có khả năng kiểm chứng từ đầu đến cuối. Đó là những gì SxT có thể mang lại”.
Cam kết về khả năng xác minh từ đầu đến cuối này đặt ra một tiêu chuẩn mới cho cộng đồng game blockchain và Web3.
Sui, được công nhận là người dẫn đầu ngành trong lĩnh vực gaming blockchain, hiện đã trao quyền cho các nhà phát triển những công cụ thiết yếu mà họ cần để xây dựng và quản lý các hệ thống phần thưởng phức tạp, dựa trên dữ liệu trong trò chơi của họ, tất cả đều theo cách có thể kiểm chứng đầy đủ. Sự hợp tác này giữa Sui và SxT sẵn sàng xác định lại tính minh bạch và sự tin cậy trong hệ sinh thái gaming Web3.
Scott Dykstra, CTO kiêm đồng sáng lập của SxT, đã nhận xét về ý nghĩa của lần hợp tác này, cho biết:
“Sui là công ty dẫn đầu ngành gaming blockchain và bằng cách tích hợp layer tính toán có thể xác minh của SxT, họ đang trang bị cho các nhà phát triển những công cụ cần thiết để xây dựng và quản lý các hệ thống khen thưởng phức tạp, dựa trên dữ liệu trong game của họ theo cách có thể kiểm chứng được. Điều này đặt ra một tiêu chuẩn mới về tính minh bạch và sự tin cậy trong cộng đồng gaming Web3”.
Việc tích hợp các công cụ ZK tiên tiến của SxT với blockchain Layer 1 mạnh mẽ của Sui mang đến cái nhìn thoáng qua về tương lai của các ứng dụng phi tập trung và lĩnh vực game blockchain. Với khả năng xác minh và bảo mật mọi khía cạnh của hoạt động trong trò chơi và giao dịch on-chain, sự hợp tác này chắc chắn sẽ thúc đẩy sự phát triển của phân khúc gaming Web3 và củng cố vị trí của Sui như một lực lượng tiên phong trong không gian gaming blockchain. Các nhà phát triển và những người đam mê đều háo hức dự đoán tác động mang tính đột phá của lần hợp tác bùng nổ này, dự kiến sẽ mở ra một kỷ nguyên mới về độ tin cậy và tính minh bạch trong ngành công nghiệp blockchain và gaming.
Chín công ty tiền điện tử đã huy động được tổng cộng 158 triệu đô la tài trợ mới trong tuần này và ZetaChain là công ty hoạt động hàng đầu trong số đó.
Nhà phát triển blockchain này đã thu về 27 triệu đô la với những người tham gia bao gồm Blockchain.com, Jane Street Capital, Human Capital, Vy Capital, GSR.
ZetaChain là blockchain layer 1 tương thích với Ethereum Virtual Machine và team của họ muốn thoát khỏi các cầu nối và wrapped token. Thay vào đó, họ muốn hướng tới tương lai đơn giản hơn, dễ tương tác hơn cho tiền điện tử.
ZetaChain cho phép người dùng có quyền truy cập vào tài sản và dữ liệu ví của họ trên một nền tảng duy nhất bất kể blockchain. Ngay cả Bitcoin và Dogecoin cũng có thể tương tác với nhau, mặc dù không phải là chain hợp đồng thông minh.
Một blockchain layer 1 khác, Linera, đã huy động được 6 triệu đô la trong vòng hạt giống mới nhất của mình, nâng tổng số tiền huy động lên 12 triệu đô la. Borderless Capital đã dẫn đầu vòng này với sự tham gia của a16z, Laser Digital Ventures, Matrixport, Flow Traders và GSR Markets.
Linera được tạo ra vào năm 2021 bởi cựu kỹ sư Meta, Mathieu Baudet. Baudet đang cố gắng tăng khả năng mở rộng thông qua “microchain”.
“Hệ thống Linera mở rộng quy mô bằng cách thêm các chain, thay vì tăng kích thước hoặc tốc độ sản xuất block”.
Mô hình microchain “cấp cho mỗi người dùng cá nhân chain nhẹ của riêng họ, chain này được tích hợp vào tiện ích mở rộng trình duyệt hoặc thiết bị di động để tương tác với ứng dụng Web3 được sắp xếp hợp lý trong ví của họ”.
Với nguồn tài trợ mới, Linera có khá nhiều kế hoạch. Dự án dự kiến sẽ mở rộng team, khởi chạy mạng devnet và testnet, đồng thời ghi dấu ấn của họ ở khu vực APAC.
BitGo “thu lưới” khoản tiền chín chữ số
Bitgo đã thu được khoản tiền 100 triệu đô la trong tuần này. Công ty lưu ký (custody) tiền điện tử hiện được định giá 1,75 tỷ đô la sau vòng gọi vốn Series C.
Mức định giá đó cao hơn đáng kể so với 1,2 tỷ đô la mà Galaxy Digital gần như bỏ ra để mua BitGo trước khi rút lui khỏi thỏa thuận vào tháng 8/2022.
Mặc dù CEO BitGo Mike Belshe đã chọn không tiết lộ danh tính các nhà đầu tư trong vòng gần đây, nhưng ông đã đề cập rằng những người ủng hộ đến từ cả Hoa Kỳ và Châu Á, trong đó một số người không có mối quan hệ nào với lĩnh vực tiền điện tử.
Bloomberg báo cáo rằng các nhà đầu tư trước đây của BitGo bao gồm Goldman Sachs, DRW Holdings và Galaxy Digital Ventures.
Các khoản gây quỹ đáng chú ý khác
Nhà sáng tạo Metaverse ZTX đã đóng vòng hạt giống trị giá 13 triệu đô la do Jump Crypto dẫn đầu với sự tham gia của Collab+Currency, Parataxis và những người khác
Dinari đã nhận được 7,5 triệu đô la để xây dựng nền tảng giao dịch phi tập trung cho chứng khoán token hóa. Sản phẩm sẽ không được phục vụ ở Hoa Kỳ.
Shuttle Labs huy động được 2,3 triệu đô la để xây dựng trình khám phá blockchain có tên là Lore. Shuttle tìm cách truất ngôi Etherscan để trở thành công cụ lập danh mục phổ biến nhất về các giao dịch blockchain.
JKLabs đã khóa 2 triệu đô la tài trợ tiền hạt giống để thay đổi cách thức quản trị hoạt động trong lĩnh vực tiền điện tử.
Khi các mua Airdrop đang diễn ra sôi nổi hơn bao giờ hết, người người đi tìm cho mình một Hidden Gem cực tiềm năng và sự chú ý dồn hẳn vào các Layer 1 mới nổi như Aptos hay Sui mà quên đi rằng Layer 2 cũng là một mảng tiềm năng không hề yếu kém so với các Layer 1. Tuy nhiên, để thật sự hiểu rõ Layer 2 là gì và đưa ra quyết định đầu tư thì hãy cùng TienMaHoa tìm hiểu thật kỹ qua bài viết dưới đây nhé!
Đầu tiên chúng ta cần biết Layer 1 là gì?
Theo một cách hiểu đơn giản thì Blockchain Layer 1 là một nền tảng cơ sở hạ tầng và là nơi dùng để xác thực và hoàn thiện giao dịch mà không bị ảnh hưởng hưởng bởi một blockchain khác.
Một ví dụ cụ thể: Ethereum và Bitcoin đều là blockchain layer 1 bởi vì nó đáp ứng điều kiện là:
Đây là một blockchain cơ sở mà các Dapp hoặc các Layer 2 có thể được xây dựng trên.
Vậy để đáp ứng được nhu cầu của Dapp và các Layer 2 thì bản thân là Layer phải đáp ứng và xử lý được các giao dịch và nhu cầu sử dụng của người dùng khi tương tác và tích hợp với Layer 1.
Ngoài ra, đặc điểm chính của Layer 1 là có:
Một mạng lưới các node để bảo mật và xác thực.
Một mạng lưới của block producers.
Một blockchain sở hữu lịch sử của dữ liệu giao dịch.
Một blockchain sở hữu cơ chế đồng thuận riêng.
Vậy Layer 2 là gì?
Blockchain Layer 2 hay gọi tắt là Layer 2 là tên gọi chung cho các giải pháp được phát triển trên Layer 1 nhằm mở rộng mạng lưới nhưng không thay đổi những đặc tính tốt trên Layer 1 mà nó phụ thuộc.
Mặc dù Layer 2 đều có thể triển khai trên bất kỳ blockchain nào nhưng tại thời điểm hiện tại chỉ có các Layer 2 thuộc hệ sinh thái của Ethereum mới thật sự thu hút được các nhà đầu tư và sự quan tâm của người dùng.
Tại sao Layer 2 lại chỉ tập trung phát triển trên Ethereum mà không phải là một blockchain khác như BNB Chain, Solana, Avalanche?
Bởi vì tổng giá trị mà toàn hệ sinh thái của Ethereum lớn hơn rất nhiều so với các hệ sinh thái còn lại.
Cách mà Layer 2 giải quyết các vấn đề của Layer 1
Vấn đề chung của Layer 1
Không thể phủ định rằng mặc dù các Layer 1 là một nền tảng cho các Dapp xây dựng nên phải đảm bảo lấy sự bảo mật và tính phi tập trung của blockchain nên khả năng mở rộng là một vấn đề rất lớn đối, đặc biệt là với Ethereum blockchain.
Nguyên nhân gây ra sự hạn chế này là do mỗi giao dịch trên blockchain cần có sự xác thực của những node đang được vận hành, giao dịch được thông qua khi node cho phép. Nhưng khi số lượng lớn người dùng cùng sử dụng nền tảng mà số lượng node xác thực có hạn thì sẽ gây ra hiện tượng nghẽn mạng và gia tăng phí giao dịch.
Trên thực thế thì không chỉ riêng blockchain Layer 1 Ethereum gặp vấn đề với việc mở rộng với tốc độ xử lý giao dịch khoảng 25 giao dịch/giây, còn Bitcoin cũng chỉ có thể xử lý khoảng 7 giao dịch/giây. Các chain khác như BNB Chain, Avalanche,… cũng thường xuyên bị tắt nghẽn do khối lượng giao dịch tăng đột biến, và cũng do nghẽn mạng nên việc phí tăng là điều không tránh khỏi.
Tất cả những vấn đề được nêu trên làm tăng nhu cầu phát triển các giải pháp giúp mở rộng mạng lưới và Layer 2 được phát triển để đáp ứng nhu cầu đó.
Cách mà Layer 2 mang lại giải pháp cho Layer 1
Theo định hướng phát triển của các Layer 2 đều có những điểm chung như sau:
Tăng khả năng xử lý giao dịch nhằm mở rộng băng thông, giảm tắc nghẽn mạng lưới.
Giảm chi phí cho người dùng bằng nhiều phương pháp khác nhau.
Bảo lưu lại khả năng bảo mật và phi tập trung từ Layer 1 và gia tăng khả năng mở rộng hơn.
Theo dự định thì các Layer sẽ đáp ứng được các nhu cầu nhưng trên thực tế thì các vấn đề này vẫn còn chưa giải quyết triệt để.
Ví dụ: Về vấn đề bảo mật thì cơ chế Optimistic Rollups của Optimism vẫn còn là một vấn đề khá lớn, và tốc độ giao dịch của ZK-Rollups còn chậm so với nhu cầu hiện tại. Tuy nhiên, hai giải pháp này vẫn nhận được sự chú ý nhất tại hiện tại của cộng đồng. Điều này cho thấy quá trình để Layer 2 trở nên hoàn mỹ vẫn còn là một quãng đường dài.
Điều thứ hai là sự di chuyển tài sản giữa các Layer 2 (chỉ Layer 2 trên Ethereum) vẫn còn hạn chế rất lớn, cụ thể là thời gian di chuyển tài sản và phí giao dịch.
Nếu không sử dụng Bridge thì người dùng cần sử dụng Ethereum như một trạm trung chuyển tài sản của bạn, nhưng điều này sẽ tốn kha khá thời gian và tiền bạc của bạn dù Ethereum đã giảm đi phần nào phí giao dịch.
Nếu sử dụng các công cụ như Bridge hoặc các sản phẩm tương tự, bạn sẽ không tốn thời gian, chi phí sử dụng cũng giảm nhưng so với một giao dịch thông thường thì nó vẫn khá là lớn.
Điều này dẫn đến kết quả là dòng tiền từ Ethereum đi qua Layer 2 và chảy ngược về Ethereum chứ không di chuyển sang các Layer 2 khác vì tính hạn chế trong thời gian và chi phí giao dịch. Cũng bởi vì thế, nếu hệ sinh thái của một Layer 2 nào đó không còn hấp dẫn sẽ dẫn đến vấn đề thanh khoản yếu dần và biến mất. Nếu xảy ra những việc như vậy thường xuyên thì cơ sở hạ tầng của DeFi sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Các giải pháp Layer 2
Mặc dù có những điểm yếu như được nêu trên, nhưng không thể phủ định sự cố gắng thay đổi và tiến bộ công nghệ của những giải pháp Layer 2 qua thời gian.
Ngoài ra, Ethereum đã cập nhật EIP-4844 và bản cập nhật này có thể giúp giảm thiểu được lượng phí gas tiêu tốn trong hệ sinh thái Ethereum, đặc biệt là với các giải pháp Rollups. Bên cạnh đó, các giải pháp ZK-Rolups thậm chí còn làm tốt hơn khi có mức gas thấp hơn 40-100 lần so với Layer-1 của Ethereum.
Giải pháp Layer 2 trending năm 2023
Cũng bởi vì bản cập nhật EIP-4484 nên sự chú ý của các nhà đầu tư phần lớn sẽ tập trung vào các Layer 2 sử dụng cơ chế Rollups và đặc biệt là zk-Rollups bởi vì hầu hết các dự án sử dụng phương pháp zk-Rollups vẫn chưa có token và dự kiến sẽ có những đợt airdrop “khủng”.
Optimistic Rollups
Mô tả mô hình hoạt động của Rollups
Tổng quan
Optimistic Rollups là một giải pháp đầy tiềm năng dành cho các mục đích mở rộng các hợp đồng thông minh trên Ethereum trong thời gian ngắn. Optimistic Rollups sở hữu Optimistic Virtual Machine (OVM) cho phép những gì làm được trên Ethereum đều có thể làm được trên OVM.
Đặc điểm:
Bởi vì Optimistic Rollups tuân thủ EVM và Solidity, nên cung cấp cho các nhà phát triển chức năng tương tự như Ethereum Layer 1.
Layer 1 có nhiệm vụ lưu trữ tất cả dữ liệu giao dịch, làm cho nó trở thành một giải pháp an toàn và phi tập trung.
Dự án nổi bật bao gồm:
Optimism
Optimism là một giải pháp layer 2 mở rộng cho Ethereum được phát triển nhằm giúp người dùng giảm phí giao dịch và tăng tốc độ giao dịch để mang lại trải nghiệm người dùng tốt hơn. Optimism được xây dựng dựa trên công nghệ Optimistic Rollups.
Arbitrum là một giải pháp layer 2 được thiết kế để cải thiện các hợp đồng thông minh Ethereum mà cụ thể là giúp tăng tốc độ và khả năng mở rộng của chúng, đồng thời bổ sung các tính năng bảo mật bổ sung để khởi động.
Airdrop: Đã hoàn thành.
ZK-Rollups
Cơ chế hoạt động của ZK-Rollups. Nguồn: CoinMarketCap
Tổng quan
Giải pháp Zero-knowledge hay còn gọi là ZK-Rollups có khả năng “Rollups” hàng trăm giao dịch ra off-chain và tạo ra các bằng chứng mật mã SNARK. Đây được coi là bằng chứng hợp lệ và được lưu trên Layer 1 – Ethereum.
Đặc điểm:
ZK-Rollups giảm lượng dữ liệu cần thiết để xác thực khối, cho phép hoàn thành nhanh hơn và với chi phí thấp hơn.
Không có sự chậm trễ trong việc chuyển tiền từ Layer 2 sang Layer 1 bằng ZK-Rollups. Điều này là do hợp đồng ZK-rollup trước đây đã xác minh tính hợp pháp của tiền thông qua bằng chứng hợp lệ.
Các cuộc tấn công, hack sẽ không thể ảnh hưởng đến ZK-rollups.
Vì dữ liệu vẫn được giữ ở Layer 1 nên mạng vẫn giữ được trạng thái phi tập trung và an toàn.
Dự án nổi bật bao gồm:
zkSync:
zkSync là giải pháp layer-2 thuộc nhóm zk-Rollups và được phát triển bởi đội ngũ của Matter Labs. Triển khai mainnet từ tháng 06/2020, zkSync đã giúp xử lý 4 triệu giao dịch (tính đến thời điểm bài viết).
StarkNet:
StarkNet là một giải pháp Layer-2 được xây dựng và phát triển từ năm 2018, mục tiêu là mở rộng và khắc phục những điểm yếu của Ethereum.
Airdrop: Airdrop cho những người chạy node giai đoạn đầu của dự án.
Giải pháp Layer 2 khác
Plasma
Plasma là framework xây dựng DApps có thể mở rộng trên Ethereum được đề xuất bởi Vitalik Buterin và Joseph Poon.
Plasma Chain là blockchain hoàn toàn riêng biệt nhưng lại “được neo” vào Ethereum Mainnet nhưng các giao dịch sẽ được thực hiện off-chain với cơ chế hoàn toàn khác biệt với Ethereum.
Cấu trúc của Plasma cho phép tạo ra vô số các chuỗi khối con (child chain) có khả năng hoạt động độc lập, giao tiếp, tương tác với chuỗi khối gốc Ethereum bằng cách kết hợp các hợp đồng thông minh và Merkle-Tree.
Cơ chế Merkle-Tree cho phép tạo ra vô số các lớp các Child chain này có thể hoạt động và tạo ra ra các Child chain nữa giảm tải băng thông từ các Parent Chain (bao gồm Ethereum Mainnet). Tuy nhiên, dù các chain này có được một số bảo mật từ Ethereum (thông qua các bằng chứng gian lận – fraud proofs), tính bảo mật và hiệu quả của blockchain này bị ảnh hưởng bởi một số hạn chế về thiết kế
Các dự án sử dụng giải pháp Plasma hiện có là Loom Network và OMG Network. Tuy nhiên nhìn chung giai đoạn này những dự án sử dụng cơ chế Plasma không có qua nhiều ấn tượng nổi bật để thu hút ánh nhìn từ cộng đồng nhà đầu tư.
Channel
State Channel có thể được hiểu là một giao thức ngang hàng (P2P Protocol). Giao thức dạng này sẽ cho phép 2 hoặc nhiều người tham gia vào việc giao dịch và đưa kết quả giao dịch cuối cùng lên Blockchain.
Trong quá trình giao dịch, họ sẽ sử dụng Multisig wallet hoặc Multisig contract để quản lý.
Hai giao dịch này bao gồm:
Giao dịch đầu tiên mở ra kết nối giữa blockchain layer 1 và Channel Layer 2
Giao dịch thứ hai là giao dịch đóng kết nối giữa Blockchain Layer 1 và Layer 2
Từ đó Channel có thể loại bỏ hầu hết phần lớn các dữ liệu giao dịch không cần thiết ra khỏi Blockchain Layer 1 để tăng khả năng lưu trữ mỗi khối và tiết kiệm phí giao dịch.
Các dự án sử dụng cơ chế này là Bitcoin Lightning Network và Celer Network.
Validium
Validium là một giải pháp mở rộng khá tương tự với giải pháp zk-Rollups nhưng lại không có lưu dữ liệu giao dịch trên Ethereum Mainnet.
Mặc dù có rất nhiều nghi ngờ về tính khả dụng và độ tin cậy của phương pháp này, nhưng vẫn không thể phủ định rằng phương pháp Validium có thể dẫn đến những cải tiến lớn về khả năng mở rộng với ~ 9.000 giao dịch trên một giây.
Immutable X là một dự án nổi bật trong mảng này.
Tạm kết
Tại thời điểm như hiện tại, các sự kiện như EIP-4844 đã diễn ra, zkSync sắp Mainnet, StarkNet delay phát hành token, Arbitrum công cố snapshot và liên tục cập nhật Role trong Guild.xyz, Optimism sắp Airdrop đợt 2.
Tất cả những sự kiện trên tất cả như đều tập trung về mảng Layer 2 trên Ethereum như báo hiệu một sự kiện gì đó sắp bùng nổ mạnh mẽ trong thị trường Crypto này. Vậy nên, có lẽ cơ hội sẽ tập trung quanh các dự án Layer 2, đặc biệt là các giải pháp Rollups mới sẽ thu hút được nhiều sự quan tâm và đầu tư nhất.
Mọi thông tin trong bài viết đều là những thông tin do TienMaHoa tổng hợp nghiên cứu và không được cấu thành lời khuyên đầu tư. TienMaHoa không chịu trách nhiệm với bất kỳ rủi ro trực tiếp và gián tiếp nào. Chúc các bạn thành công!
