Crypto đã trải qua một trong những ngày tồi tệ nhất trong nhiều năm vào ngày 5 tháng 8. Ít ai nhìn thấy điều này đến, nhưng sự nghiện ngập của các trader vào đòn bẩy đã âm thầm làm gia tăng rủi ro cho toàn thị trường trong nhiều tháng. Nếu giao dịch đòn bẩy là ngòi nổ, thì xu hướng tăng đột ngột của đồng yên Nhật là mồi lửa. May mắn thay, ngọn lửa đã tắt nhanh như khi nó bùng phát.
Chi phí tăng cao trên các khoản vay bằng đồng yên đã gây ra vụ sụp đổ. Giờ đây, các thị trường đang chuẩn bị cho một đợt phục hồi lành mạnh khi các trader cuối cùng cũng giảm đòn bẩy và tiếp xúc với đồng yên. Nếu các thị trường chung ổn định – và có khả năng là vậy – thì crypto có thể sớm quay lại.
Bargain-bin borrowing
Không có gì bí mật rằng crypto không giao dịch dựa trên các yếu tố cơ bản. Giá chủ yếu được thúc đẩy bởi các trader tổ chức ngắn hạn, những người kiếm lợi từ sự biến động của crypto. Để tăng lợi nhuận, các trader tăng gấp đôi vị thế bằng cách sử dụng đòn bẩy, hoặc vay vốn – thường là với số lượng khổng lồ. Ngay trước vụ sụp đổ, lãi suất mở (OI), một thước đo của vay vốn ròng, đứng ở mức gần $40 tỷ.
Tất cả số tiền vay đó phải đến từ đâu đó. Gần đây, nơi đó là Nhật Bản. Năm 2022, lãi suất trên trái phiếu Kho bạc Hoa Kỳ lần đầu tiên tăng trên mức 0 trong nhiều năm và tiếp tục tăng. Tại Nhật Bản, lãi suất vẫn ở mức cực thấp. Các công ty giao dịch đã tận dụng việc này bằng cách vay tiền từ Nhật Bản để mua các tài sản có lợi suất cao hơn trên các thị trường quốc tế.
Có vẻ như là thời điểm tốt. Đến năm 2023, thị trường bull của crypto đã hoàn toàn bùng nổ. Các giao dịch đòn bẩy – có thể tăng cường lợi nhuận hoặc tổn thất lên 2 lần hoặc hơn – đã mang lại lợi nhuận tốt. Trong khi đó, việc vay vốn bằng đồng yên gần như là miễn phí.
Đây là bản chất của cái gọi là carry trade yen, và nó không chỉ có ở crypto. Đến năm 2024, các khoản vay bằng đồng yên cho các người vay nước ngoài đã đạt khoảng $2 nghìn tỷ, tăng hơn 50% so với hai năm trước, theo một báo cáo từ Ngân hàng ING.
*Bargain-bin borrowing ám chỉ việc vay mượn tiền với lãi suất cực kỳ thấp, giống như mua hàng giảm giá từ một “thùng hàng giá rẻ”. Trong bối cảnh tài chính và đầu tư, thuật ngữ này thường được sử dụng để miêu tả việc vay vốn với chi phí thấp để đầu tư vào các tài sản khác có khả năng sinh lợi cao hơn. Điều này đặc biệt phổ biến khi lãi suất ở một quốc gia thấp, như trong trường hợp các khoản vay bằng đồng yên Nhật với lãi suất gần như bằng không.
Kết thúc chính sách 17 năm ở Nhật Bản
Mọi thứ thay đổi vào ngày 31 tháng 7, khi Ngân hàng Nhật Bản tăng lãi suất trên các trái phiếu chính phủ ngắn hạn từ 0% lên 0,25%. (Điều này xảy ra sau một đợt tăng vào tháng 3, khi ngân hàng lần đầu tiên tăng lãi suất trong 17 năm từ -0,1%.) Động thái dường như vô hại này đã gây ra một chuỗi sự kiện cuối cùng dẫn đến giá Bitcoin (BTC) và Ethereum (ETH) giảm khoảng 18% và 26%, tương ứng.
Ngay cả các thị trường truyền thống cũng bị ảnh hưởng nặng nề, với S&P 500 – chỉ số của các cổ phiếu Hoa Kỳ – giảm hơn 5% trong ngày.
Tác nhân không phải là do việc tăng lãi suất của Nhật Bản mà là do điều xảy ra sau đó: sự gia tăng giá trị của đồng yên trên các thị trường ngoại hối. (Tiền tệ thường tăng giá khi lãi suất nội địa tăng.) Từ ngày 31 tháng 7, tỷ giá USD/JPY đã giảm từ khoảng 153 yên mỗi đô la xuống còn 145. Đột nhiên, những khoản vay bằng đồng yên đó trở nên đắt đỏ hơn đáng kể.
Dù là do các yêu cầu ký quỹ từ các nhà cho vay hay do sự thận trọng chung, các trader đã bắt đầu bán tháo các vị thế với hàng tỷ đô la. Việc unstake hơn $370 triệu ETH từ Jump Trading từ ngày 24 tháng 7 đến ngày 4 tháng 8 đã gây xôn xao, nhưng họ không phải là người khởi xướng sự sụt giảm. Ở mức cao nhất, Jump chỉ là yếu tố tăng thêm cho một đợt bán tháo lịch sử đã được định sẵn.
Thực tế, hơn $1 tỷ trong các vị thế giao dịch đòn bẩy – đại diện cho hàng trăm ngàn giao dịch – đã bị thanh lý từ ngày 4-5 tháng 8, theo CoinGlass.
Quay lại mạnh mẽ hơn?
Các trader đã rời khỏi các vị thế đòn bẩy rủi ro cao và cuối cùng đã giảm các khoản vay lớn bằng đồng yên. Trong crypto, tổng lãi suất mở hiện ở mức $27 tỷ – gần $13 tỷ ít hơn so với trước vụ sụp đổ.
Trong khi đó, USD/JPY có thể không còn nhiều chỗ để giảm.
Nếu tất cả đều thất bại, luôn có thể cắt giảm lãi suất. Thị trường chứng khoán của Nhật Bản cũng đã giảm khoảng 12% vào ngày 5 tháng 8 – mức giảm trong một ngày tồi tệ nhất kể từ năm 1987. Điều này có thể buộc ngân hàng trung ương Nhật Bản can thiệp, làm giảm tác động cho các người vay. Lãi suất tại Hoa Kỳ cũng có thể sắp được giảm nhẹ, sau một báo cáo vào tháng 7 cho thấy tỷ lệ thất nghiệp tăng mạnh.
Ở Nhật Bản, “Nếu có cơ hội can thiệp hoạt động – thì đây là lúc,” David Aspell, một nhà quản lý danh mục đầu tư cấp cao tại Mount Lucas Management, nói với Cointelegraph. “Dựa trên các dữ liệu gần đây từ Hoa Kỳ, có vẻ như Fed sẽ cắt giảm lãi suất nhiều hơn so với dự đoán cách đây vài tháng.”
Nếu kịch bản đó xảy ra, thì crypto có thể được thiết lập cho một sự phục hồi vào cuối mùa hè. Tất nhiên, các thị trường crypto không thể dự đoán được. Nếu có một bài học từ tất cả điều này, đó là hãy suy nghĩ kỹ trước khi tham gia vào một giao dịch đòn bẩy khác.
Giải thích về việc giải phóng carry trade đồng Yên Nhật
Không giống như hầu hết các quốc gia khác có lãi suất cao, Nhật Bản đã duy trì mức lãi suất 0 hoặc âm trong suốt 17 năm qua, và trong 8 năm gần đây là lãi suất âm. Tuy nhiên, mọi thứ đã thay đổi vào tháng 3 năm 2024 khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản chấm dứt chính sách này và thực hiện lần tăng lãi suất đầu tiên sau 17 năm.
Việc duy trì lãi suất thấp nhằm thúc đẩy kinh tế, nhưng kéo dài chính sách này trong thời gian dài đã gây ra những hậu quả như sau:
Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã tăng lãi suất lần đầu vào tháng 3 và sau đó vào tháng 7 năm 2024. Họ cũng thông báo sẽ giảm lượng mua trái phiếu chính phủ Nhật Bản xuống khoảng 3 nghìn tỷ yên (19,64 tỷ USD) mỗi tháng từ quý 1 năm 2026.
Ban đầu, không ai nghi ngờ về quyết định của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản vì điều này có vẻ hợp lý để cứu đồng Yên, kiểm soát lạm phát và làm cho trái phiếu của họ hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, khi xem xét kỹ hơn, mọi người bắt đầu lo ngại về rủi ro của việc “giải phóng Yen carry trade.”
Yen carry trade là một chiến lược tài chính mà nhà đầu tư vay tiền bằng đồng Yên Nhật với lãi suất thấp và đầu tư vào các tài sản có lãi suất cao hơn, chủ yếu là các tài sản tính bằng USD hoặc Euro. Lãi suất thấp ở Nhật Bản khiến việc vay tiền bằng đồng Yên trở nên rẻ.
Nhà đầu tư vay tiền bằng đồng Yên, sau đó chuyển đổi số tiền này sang các loại tiền khác (như USD) và đầu tư vào các tài sản có lợi nhuận cao hơn. Các tài sản này có thể là trái phiếu, cổ phiếu, hoặc các công cụ tài chính khác ở các quốc gia có lãi suất hoặc lợi nhuận cao hơn.
Lợi nhuận từ chiến lược này đến từ sự chênh lệch giữa lãi suất thấp phải trả cho khoản vay bằng đồng Yên và lợi nhuận cao hơn từ các tài sản đầu tư. Ví dụ, nếu nhà đầu tư vay bằng đồng Yên với lãi suất 0,5% và kiếm được lợi nhuận 5% từ trái phiếu Hoa Kỳ, thì sự chênh lệch 4,5% là lợi nhuận.
Khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản bắt đầu tăng lãi suất, lợi nhuận từ carry trade bị thu hẹp, một số nhà đầu tư sẽ giải phóng các giao dịch này. “Giải phóng” ở đây có nghĩa là bán các tài sản (như cổ phiếu và các tài sản khác tính bằng USD), sau đó chuyển đổi thành đồng Yên để trả nợ. Điều này gây ra:
- Đồng Yên mạnh lên: Chính phủ Nhật Bản có thể mong muốn điều này nhưng nó lại gây thiệt hại cho xuất khẩu, và Nhật Bản là quốc gia xuất khẩu nhiều, khiến cổ phiếu Nhật giảm giá.
- Giá trị tài sản giảm: Việc bán tháo các tài sản này làm giảm giá trị của chúng.
Tóm lại, carry trade là chiến lược tận dụng chi phí vay thấp ở Nhật Bản để đầu tư vào các tài sản có lợi suất cao hơn ở nơi khác. Khi lợi nhuận bị thu hẹp do Ngân hàng Trung ương Nhật Bản tăng lãi suất, quá trình giải phóng diễn ra, ảnh hưởng đến giá trị tài sản. Hiện tại, mức độ ảnh hưởng của việc này vẫn chưa rõ ràng, nhưng đây là một chủ đề đang được quan tâm.
Bạn có thể xem giá coin ở đây.
Thạch Sanh
Theo Cointelegraph