Lý thuyết Dow là một khung phân tích kỹ thuật dựa trên những điều Charles Henry Dow đã viết về lý thuyết thị trường. Dow là người sáng lập và biên tập viên của Tạp Chí Phố Wall, nhà đồng sáng lập của chỉ số chứng khoán hàng đầu Hoa Kỳ, Dow Jones & Company.
Charles Dow không ghi lại những ý tưởng của ông như một lý thuyết, nhưng sau khi ông qua đời, các tác giả khác đã tích lũy và tinh chỉnh những suy nghĩ và quan điểm của ông thành Lý thuyết Dow. Hiện nay, Lý thuyết Dow là một trong những khái niệm cơ bản của phân tích kỹ thuật được sử dụng trong các thị trường tài chính, bao gồm cả thị trường tiền điện tử hiện đại.
Bài viết này phân tích Lý thuyết Dow và các giai đoạn khác nhau của thị trường, dựa trên nghiên cứu của Dow. Hơn nữa, chúng tôi sẽ chia sẻ một số kỹ thuật đọc biểu đồ thực tế dựa trên Lý thuyết Dow để có thể giúp các nhà đầu tư giao dịch bất kỳ tài sản crypto (tiền mã hoá) nào.
Lý Thuyết Dow Là Gì?
Lý thuyết Dow là hình thức phân tích kỹ thuật cơ bản và phổ biến nhất liên quan đến giao dịch bất kỳ công cụ tài chính và hàng hóa nào trên thị trường mở. Charles Dow đã phát triển lý thuyết của ông trong một loạt các bài báo trên Tạp Chí Phố Wall do ông thành lập năm 1889.
Năm 1882, ba nhà báo tài chính nổi tiếng – Dow, Edward Jones và Charles Bergstresser – thành lập một tờ báo tài chính lấy tên là Dow Jones & Company. Mục tiêu chính của tờ báo là cung cấp một phân tích không thiên lệch về thị trường chứng khoán. Hơn nữa, Dow và các phóng viên đồng nghiệp của ông muốn tạo ra một mức trung bình thị trường của cổ phiếu được lựa chọn trong lĩnh vực giao thông vận tải mà sau này trở thành Chỉ Số Trung Bình Vận Tải Dow Jones (DJTA).
Năm 1896, Dow đã phát triển mức trung bình đầu tiên của các loại cổ phiếu công nghiệp, được gọi là Chỉ Số Trung Bình Công Nghiệp Dow Jones (DJIA). Ngày nay, DJIA hoạt động như một chỉ báo mạnh mẽ về sức mạnh của thị trường chứng khoán Hoa Kỳ. Sau đó, vào năm 1889, bản tóm tắt về chứng khoán hàng ngày của ba nhà báo – mang tên Bức Thư Buổi Chiều của Khách Hàng – đã trở thành Tạp Chí Phố Wall, quảng bá cho thị trường chứng khoán.
Lý thuyết Dow chủ yếu được sử dụng để dự đoán hướng của một xu thế bằng cách quan sát cách chỉ số DJIA và DJTA di chuyển. Nếu hai chỉ số di chuyển theo cùng một hướng bằng cách tạo ra một loạt các mức thấp cao hơn, tiếp theo là các mức cao hơn liên tiếp, xu hướng được coi là tăng.
Ngược lại, Lý thuyết Dow cho rằng thị trường đang trong xu hướng giảm nếu một trong các mức trung bình của nó phá vỡ dưới mức thấp quan trọng trước đó và theo sau là sự sụt giảm tương tự của các mức trung bình khác.
Nhìn chung, Lý thuyết Dow mà chúng ta thấy trên thị trường hiện tại đã được phát triển bởi nhiều người đóng góp trong lịch sử hơn 100 năm của nó. Trong thế giới hiện đại, khái niệm này vẫn được áp dụng để giao dịch tiền điện tử và các tài sản phái sinh của chúng.
Cách Lý Thuyết Dow Hoạt Động: Sáu Nguyên Lý Cơ Bản
Lý thuyết Dow bao gồm một tập hợp các quy tắc hướng dẫn các nhà đầu tư định hình thị trường. Sáu nguyên lý cơ bản này của Dow Jones có thể giúp các nhà đầu tư đưa ra quyết định giao dịch chính xác hơn trong cả thị trường tăng và giảm giá.
Xu Hướng Thị Trường Di Chuyển Theo 2 Cách
Dow đã phân hạng xu hướng thị trường thành 2 loại, tùy thuộc vào thời lượng của chúng.
- Xu hướng chính: Sự bắt đầu của một xu hướng, có thể kéo dài một năm, hai năm hoặc nhiều hơn.
- Xu hướng phụ: Một phần của xu hướng chính, nhưng đang di chuyển theo hướng ngược lại. Xu hướng này có thể kéo dài từ ba tuần đến ba tháng.
Hình ảnh trên là biểu đồ hàng ngày của BTC/USDT, trong đó xu hướng chính là tăng giá. Trong xu hướng tăng, có một số điều chỉnh giảm được đánh dấu là xu hướng thứ cấp.
Xu hướng chính có 3 giai đoạn
Xu hướng chính bao gồm các giai đoạn sau:
- Tích Lũy: Trong giai đoạn tích lũy, giá trị của tài sản vẫn thấp hơn khi tồn tại quan điểm giảm giá. Trong giai đoạn này, các nhà đầu tư thông minh dần dồn tiền của họ vào việc mua tài sản đó. Kết quả là giá bắt đầu tăng chậm lại.
- Sự Tham Gia Của Cộng Đồng: Sau khi tích lũy, cộng đồng nói chung tham gia vào xu hướng, nhưng họ sẽ không thể kiếm được lợi nhuận như những người đi trước.
- Phân Phối: Trong giai đoạn này, người đi trước nhận ra xu hướng đang mất dần sức mạnh và thời điểm để thoát khỏi giao dịch đang đến gần. Theo đó, sau khi họ đóng vị thế, thị trường cuối cùng sẽ đảo chiều.
Giá Tài Sản Phản Ứng Nhanh Với Tin Tức
Theo giả thuyết thị trường hiệu quả (EMH), giá hiện tại của tài sản phản ánh tất cả tin tức có sẵn công khai. Điều này có nghĩa là ngay cả khi một cá nhân không phân tích thông tin thị trường được liên kết, thì tài sản sẽ tuân theo quan điểm từ những tin tức mới nhất. Do đó, nhà đầu tư nên xem xét khả năng xảy ra hay thất bại trong tương lai dựa trên cả tin tức phản ứng và chủ động. Điều đó nói rằng, không có gì đảm bảo rằng thị trường sẽ tuân theo quan điểm được tạo ra bởi các sự kiện tin tức gần đây nhất.
Trong một thị trường hiệu quả, giá của tài sản crypto sẽ phản ứng ngay sau khi tin tức nổi bật được công bố, phản ánh tác động của tin tức đó đối với cảm tính thị trường.
Các Chỉ Số Phải Xác Nhận Xu Hướng
Nguyên tắc này cho biết các mức trung bình dựa trên giao thông và công nghiệp của Dow phải khớp với hướng.
Khái niệm đằng sau suy nghĩ này là các chỉ số đến từ sản xuất và bán hàng hóa có mối tương quan với nhau. Ví dụ, vận tải cần cung cấp hàng hóa được sản xuất từ kho. Do đó, nếu cổ phiếu ngành vận tải trở nên yếu đi, điều này sẽ khiến cổ phiếu ngành công nghiệp cũng giảm theo.
Về lý tưởng, các đường trung bình công nghiệp và giao thông vận tải nên xác nhận cảm tính thị trường ổn định bằng cách di chuyển song song. Nếu một trong các chỉ số tăng cao hơn trong khi chỉ số kia giảm xuống, thì điều này tạo ra sự phân kỳ, được coi là tiền đề có thể xảy ra cho sự đảo ngược xu hướng thị trường hiện tại.
Tuy nhiên, trong thế giới hiện tại, các doanh nghiệp không sử dụng đường sắt để giao hàng. Thay vào đó, họ sử dụng đường hàng không, đường biển, v.v. Ngay cả các công ty công nghệ như Microsoft, Apple và Google cũng có thể không cần giao hàng như vậy. Trong trường hợp này, nhà đầu tư có thể sử dụng các chỉ số khác như S&P 500, FTSE 100 hoặc NASDAQ 100 để phân biệt hướng đi của thị trường.
Hình ảnh trên cho thấy mối tương quan giữa DJIA và S&P 500. Chúng đang di chuyển đồng bộ, có nghĩa là chúng có tương quan thuận.
Khối Lượng Phải Xác Nhận Xu Hướng
Khối lượng giao dịch theo xu hướng chính phải cao ngay từ đầu và sẽ giảm nếu giá di chuyển ngược lại. Khối lượng cao hơn cho thấy rằng một lượng lớn người đang tham gia vào xu hướng, làm tăng tính ổn định của nó.
Mặt khác, khối lượng giao dịch thấp so với xu hướng chính cho thấy sự tham gia thị trường yếu hơn với tần suất giao dịch thấp hơn.
Các Xu Hướng Tồn Tại Cho Đến Khi Lý Thuyết Được Chứng Minh
Theo Lý thuyết Dow, xu hướng chính sẽ tiếp tục cho đến khi có một sự kiện lớn thay đổi cảm tính thị trường theo hướng ngược lại. Tuy nhiên, xu hướng chính phải luôn được coi là lợi ích của sự nghi ngờ trong thời gian có tiềm năng đảo chiều tạm thời.
Hình ảnh trên của biểu đồ hàng ngày BTC/USDT cho thấy giá đang tăng trong một xu hướng tăng mạnh, ngay cả khi có đợt bán tháo 30% đến 50%.
Điều này thể hiện khái niệm mở vị thế giao dịch theo xu hướng chính và bỏ qua bất kỳ cơ hội nào để giao dịch chống lại nó.
Cách Áp Dụng Lý Thuyết Dow Trong Thị Trường Crypto: Xu Hướng Chính & Phụ
Lý thuyết Dow dựa trên các nguyên tắc 100 năm tuổi. Do đó, nhiều nhà đầu tư đặt câu hỏi về tính hiệu quả của nó trong thị trường tài chính hiện đại, đặc biệt là tiền điện tử.
Ngày nay thị trường tài chính được cung cấp bởi các thuật toán giao dịch xác số cao, nhưng đằng sau sự hình thành của thị trường, bộ não con người vẫn duy trì được logic mạnh mẽ. Do đó, Lý thuyết Dow vẫn có thể được áp dụng cho thị trường tiền điện tử, mặc dù các nhà đầu tư nên sử dụng nó theo các cách khác nhau.
DJTA không còn phù hợp trong thế giới hiện tại, nơi các cổ phiếu công nghệ đã thay thế DJTA bằng NASDAQ 100. Do đó, chúng ta không thể sử dụng DJTA cùng với DJIA, nhưng khái niệm đọc xu hướng thị trường lớn hơn vẫn giữ nguyên.
Hãy áp dụng Lý thuyết Dow cho thị trường crypto để tìm ra hướng giá có lợi.
Đầu tiên, nhà đầu tư nên tìm ra xu hướng chính. Đối với thị trường tiền điện tử, việc tìm kiếm xu hướng chính rất dễ dàng. Điều này là do thị trường tiền điện tử còn rất non trẻ so với thị trường Forex truyền thống, và hầu hết các loại tiền điện tử lớn đều bắt đầu với xu hướng tăng giá.
Đối với biểu đồ BTC/USDT bên dưới, thị trường chính về tổng thể vẫn đang tăng giá, tạo ra các mức cao ngay từ đầu.
Hình ảnh trên là biểu đồ BTC/USDT hàng ngày, trong đó xu hướng giá chính tăng, còn xu hướng phụ giảm.
Theo Lý thuyết Dow, chúng ta chỉ cần thực hiện các giao dịch theo xu hướng chính. Trong trường hợp này, nhà đầu tư nên chờ xu hướng phụ kết thúc. Xu hướng phụ giảm sẽ kết thúc khi giá di chuyển trên mức cao gần đây nhất, như thể hiện trong hình ảnh bên dưới.
Hình ảnh trên cho thấy cách giá di chuyển xuống trong làn sóng thứ hai, nhưng phục hồi ngay lập tức sau khi vượt lên trên đợt dao động đi lên gần đây nhất. Kết quả là giá tăng lên với áp lực tăng giá mạnh.
Cách Áp Dụng Lý Thuyết Dow Vào Thị Trường Crypto: Tích Lũy & Phân Phối
Bên cạnh việc xem xét các xu hướng chính và phụ, nhà đầu tư nên bao gồm các giai đoạn tích lũy và phân phối, với sự hỗ trợ từ dữ liệu khối lượng, để có được điểm vào giao dịch chính xác hơn.
Trong biểu đồ BTC/USDT hàng ngày ở trên, đầu vào mua được quyết định thông qua các xác nhận sau:
- Xu hướng chính là tăng giá.
- Thị trường đã hoàn thành giai đoạn phân phối và đi vào vùng tích lũy.
- Trong vùng tích lũy, xu hướng phụ giảm, đảo ngược với một mức cao mới.
- Khối lượng vẫn hỗ trợ cho xu hướng chính.
Nhược Điểm Của Lý Thuyết Dow & Cách Khắc Phục Chúng
Lý thuyết Dow yêu cầu ít nhất hai năm dữ liệu để dự đoán hướng giá. Trong thị trường tiền điện tử, việc tìm kiếm dữ liệu đáng tin cậy với hơn hai năm lịch sử thường rất khó. Hơn nữa, ngay cả khi chúng ta tìm thấy dữ liệu như vậy, thì độ tin cậy vẫn còn đáng ngờ, vì thị trường tiền điện tử có rất nhiều biến động.
Một điểm đáng quan tâm nữa là độ tin cậy của xu hướng thị trường hiện tại rất khó xác định. Theo Lý thuyết Dow, một xu hướng tăng vẫn có giá trị ngay cả khi giá gần chạm mức thấp. Tương tự, một xu hướng giảm được coi là đang hoạt động nếu giá đang ở mức cao. Do đó, Lý thuyết Dow có thể được tuân theo trong dài hạn nếu chỉ xem xét các đáy cao hơn và các đỉnh thấp hơn. Những điều nằm trong xu hướng chính hay phụ vẫn chưa được giải thích rõ ràng.
Các nhà đầu tư thường coi các mức hỗ trợ và kháng cự là quan trọng, với thị trường giá lên thường mở giao dịch mua từ vùng hỗ trợ và thị trường giá xuống mở giao dịch bán từ vùng kháng cự. Mặt khác, khi mức hỗ trợ hoặc kháng cự bị phá vỡ, chúng sẽ đảo vị thế: hỗ trợ trở thành kháng cự và ngược lại. Trong Lý thuyết Dow, khi mức dao động ngắn hạn bị phá vỡ, các mức S/R sẽ lật ngược vị thế của chúng, nhưng đây chỉ được coi là một phần của giao dịch kháng cự hỗ trợ.
Do đó, các nhà đầu tư nên thêm các yếu tố khác vào biểu đồ của họ để tăng xác suất giao dịch. Lý thuyết Dow vẫn có giá trị và hiệu quả trong thị trường tiền điện tử khi bạn thêm các công cụ như đường trung bình động, MACD, chỉ báo dao động ngẫu nhiên, hay thậm chí VWAP để giao dịch hiệu quả hơn. Nếu nhiều chỉ báo hiển thị cùng một hướng, giá có nhiều khả năng sẽ đi theo hướng đó.
Kết luận
Chúng tôi hy vọng rằng hướng dẫn này sẽ giúp bạn hiểu về Lý thuyết Dow và cách áp dụng nó trong thị trường crypto. Cảnh báo chính trong việc sử dụng Lý thuyết Dow cho giao dịch đầu cơ lướt sóng hoặc giao dịch trong ngày trên thị trường tiền điện tử bao gồm mối tương quan với các chỉ số khác. Thị trường tiền điện tử rất mới, tuân theo cung và cầu thuần túy thông qua công nghệ blockchain. Các nhà đầu tư có thể chuyển tiền mà không cần bất kỳ bên trung gian nào. Khái niệm này rất mới lạ, và thường khiến việc tương quan nhiều chỉ số trở nên khó khăn. Tuy nhiên, các nhà đầu tư có thể nhóm các hành động giá của các tài sản tương tự như Bitcoin và Ethereum lại với nhau để xác định tâm lý thị trường hiện tại.
Ngay cả khi các nhà giao dịch tiền điện tử hiểu cách áp dụng Lý thuyết Dow, thì vẫn cần phải có một kế hoạch giao dịch mạnh mẽ. Thị trường tiền điện tử có nhiều biến động và vẫn đang vật lộn để vượt qua các yêu cầu của cơ quan quản lý. Do đó, nhà đầu tư sẽ làm tốt để không còn hoài nghi, ngay cả khi bơm tiền vào lĩnh vực này với các quy tắc quản lý tiền phù hợp.
Theo Bybit
