Hiện tượng bong bóng tài chính là chủ đề tranh luận sôi nổi trong ngành, với nhiều nghiên cứu học thuật về vấn đề này, bắt đầu từ công trình năm 2014 của Giáo sư Didier Sornette về các bong bóng tài chính.
Thực chất, nghiên cứu này định nghĩa “bong bóng” là giai đoạn tăng trưởng không bền vững, trong đó giá tăng ngày càng nhanh, tức là tăng hơn mức lũy thừa. Rõ ràng, theo định nghĩa, bong bóng sẽ nổ và đưa giá về mức ban đầu, thậm chí thấp hơn.
Trong quá khứ gần đây, Bitcoin (BTC) đã trải qua các giai đoạn tăng trưởng vượt mức lũy thừa, rồi giảm mạnh, tạo nên những “mùa đông crypto” – giai đoạn gần như không ai nhắc đến Bitcoin và các tài sản số khác, thị trường đóng băng và giá lao dốc. Các đợt giảm giá sau bong bóng Bitcoin trước đây đạt -91%, -82%, -81% và -75% trong những mùa đông crypto gần nhất.
Từ trước đến nay, xu hướng giá Bitcoin tuân theo một chu kỳ rõ ràng, được xác định bởi sự halving mỗi 210.000 khối, tương đương khoảng bốn năm, qua đó xác định nhịp điệu suy giảm, phục hồi và tăng trưởng vượt trội.
Năm 2011, cùng với Giáo sư Ruggero Bertelli, Diaman Partners công bố một chỉ báo thống kê xác định gọi là Diaman Ratio (DR). Chỉ báo này xây dựng hồi quy tuyến tính giữa giá trên thang logarit (như với giá Bitcoin) và thời gian.
Mục tiêu của phần phân tích đầu tiên này không phải là đi sâu vào kỹ thuật, mà để xác định mức độ và thời điểm Bitcoin bước vào bong bóng trong quá khứ.
Cách sử dụng DR như sau:
Diaman Partners đã tính DR hàng năm dựa trên chuỗi giá Bitcoin hàng ngày và kiểm tra các thời điểm DR > 1.
Biểu đồ cho thấy trong các chu kỳ trước, Bitcoin từng có giai đoạn tăng vượt mức lũy thừa. Trong chu kỳ gần đây, ngoại trừ một lần tăng khi ETF được chấp thuận tại Mỹ và giá Bitcoin vượt đỉnh 2021 trước halving 2024 – hiện tượng chưa từng xảy ra trước đó – Diaman Ratio chưa bao giờ vượt đáng kể mức 0.
Điều này có nghĩa Bitcoin sẽ không còn tuân theo quy luật bốn năm, với mùa đông crypto thường xuất hiện vào cuối năm thứ hai của chu kỳ? Câu trả lời vẫn còn sớm, nhưng nhiều khả năng cấu trúc tăng trưởng của Bitcoin đã thay đổi.
Để kiểm chứng, nhóm phân tích đã tính biến động giá Bitcoin theo cửa sổ quan sát bốn năm (chu kỳ halving) và theo dõi biến động này theo thời gian để xem có giữ nguyên hay giảm dần.
Kết quả cho thấy biến động giảm mạnh: từ hơn 140% năm đầu, giờ chỉ còn khoảng 50% hoặc thấp hơn. Biến động thấp hơn đồng nghĩa với kỳ vọng lợi nhuận thấp hơn, nhưng giá ổn định hơn và ít bất ngờ hơn.
Xem xét lợi nhuận hàng năm cuốn chiếu, tức lợi nhuận tính theo năm nhưng theo từng ngày, cho thấy các đỉnh lợi nhuận trong quá khứ đã giảm dần và trong ba năm gần nhất gần như bằng phẳng, chứng minh rằng mô hình chu kỳ Bitcoin với những năm tăng “phi thường” tiếp theo là năm “thảm hại” đã phần nào thay đổi.
Biểu đồ lợi nhuận trung bình theo chu kỳ bốn năm cho thấy xu hướng giảm dần, điều này dễ hiểu khi xét tổng vốn hóa thị trường Bitcoin: nhân đôi một tài sản 20 tỷ USD khác hoàn toàn so với nhân đôi một tài sản 2.000 tỷ USD.
Tuy nhiên, nếu coi chu kỳ halving thứ tư gần như kết thúc, tổng tài sản tạo ra cho đến nay vẫn vượt xa các chu kỳ trước, khẳng định Bitcoin – cả như một mạng lưới lẫn một tài sản – đã tạo ra nhiều giá trị hơn bất kỳ loại đầu tư nào khác chỉ trong 15 năm.
Kết luận từ phân tích thống kê:
Nhìn chung, sự ổn định cao hơn về lợi nhuận và biến động thấp hơn gợi ý rằng mùa đông crypto sẽ không quá khắc nghiệt, mất 50%-60% như trước, mà có thể xen kẽ giai đoạn giảm và đỉnh mới mà không xuất hiện các bước nhảy cấp số nhân như quá khứ.
Thạch Sanh
Theo Tapchibitcoin
