Các thị trường dự đoán như Kalshi và Polymarket đang tăng trưởng nhanh, tạo ra hàng tỷ USD khối lượng giao dịch. Tuy nhiên, một số chuyên gia cảnh báo về các vấn đề đạo đức và rủi ro tín dụng mà các nền tảng cá cược dự đoán lớn có thể gây ra.
Tuần trước, Polymarket ghi nhận khối lượng danh nghĩa hơn 1,2 tỷ USD, theo Dune Analytics. Tập đoàn truyền thông CNN cũng đã hợp tác với Kalshi để tích hợp dữ liệu dự đoán vào các nền tảng truyền hình, kỹ thuật số và dịch vụ thuê bao của họ.
Tận dụng đà tăng trưởng này, đồng sáng lập Kalshi — Tarek Mansour — nói rằng ông muốn biến “mọi khác biệt quan điểm thành một loại tài sản có thể giao dịch,” và tin rằng thị trường dự đoán có thể sớm vượt cả thị trường chứng khoán về quy mô.
Tuy nhiên, các cơ quan quản lý tại một số khu vực pháp lý đang bắt đầu siết chặt hoạt động của các nền tảng này. Những lo ngại về giao dịch wash trading và giao dịch nội gián đã xuất hiện trong thời gian gần đây, và một số nhà phân tích cho rằng điều này đang làm trầm trọng thêm rủi ro tín dụng.
Thay đổi bản đồ chiến sự để tác động kết quả cá cược
Thị trường dự đoán mở ra nhiều khả năng đặt cược vào mọi loại sự kiện — từ chi tiết nhỏ trong một trận đấu thể thao đến diễn biến của một cuộc chiến. Điều này đôi khi dẫn đến hành vi thao túng hoặc sử dụng thông tin nội bộ nhằm làm thay đổi kết quả thị trường.
Một ví dụ xảy ra vào tháng 11, khi Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ (ISW) thông báo rằng bản đồ chiến sự Nga–Ukraine của họ đã bị chỉnh sửa trái phép. Bản đồ này được nhiều cơ quan báo chí trên thế giới sử dụng để theo dõi thay đổi trên chiến tuyến.
Cụ thể, bản chỉnh sửa liên quan đến bản đồ Myrnohrad, nơi quân đội Ukraine đang cố thủ trước chiến dịch tấn công Pokrovsk của Nga. Sự chỉnh sửa trái phép này diễn ra đúng thời điểm Polymarket giải quyết một thị trường cá cược “Liệu Nga có chiếm Myrnohrad trước…”, với điều kiện là Nga phải kiểm soát giao lộ giữa hai đường Vatutina Vulytsya và Puhachova Vulytsya.
Theo 404 Media, vào ngày 15/11, ai đó đã sửa bản đồ để hiển thị khu vực giao lộ này đã nằm dưới quyền kiểm soát của Nga — và chỉ vài phút sau khi thị trường được tất toán, chỉnh sửa này đã biến mất.
Bản đồ cập nhật ngày 17/11 của ISW cũng không cho thấy Nga kiểm soát khu vực giao lộ. ISW xác nhận đây là chỉnh sửa không được phê duyệt và nhấn mạnh rằng bản đồ không phản ánh diễn biến chiến trường theo thời gian thực.
Trường hợp này cho thấy không chỉ khả năng sử dụng thông tin nội bộ để thao túng dữ liệu mà còn ảnh hưởng đến nhận thức công chúng về một cuộc xung đột đang diễn ra.
Các ví dụ khác cũng được ghi nhận. Một trader ẩn danh có tên AlphaRaccoo được cho là đã kiếm hơn 1 triệu USD từ các kèo liên quan đến thứ hạng kết quả tìm kiếm Google, và 150.000 USD nhờ biết trước ngày Google ra mắt phiên bản Gemini AI mới.
Kỹ sư phần mềm cấp cao của Meta, Jeong Haeju, nhận định: “Anh ta là người trong nội bộ Google và đang tận dụng Polymarket để kiếm tiền nhanh.”
Wash trading chiếm tỷ trọng lớn trên thị trường dự đoán
Một báo cáo của Trường Kinh doanh Columbia cho thấy wash trading chiếm tới 60% khối lượng giao dịch trên Polymarket vào tháng 12/2024. Con số này giảm mạnh nhưng lại tăng lên gần 20% vào tháng 10/2025 và trung bình chiếm 25% tổng khối lượng năm đó.
Wash trading “không đóng góp thanh khoản hay thông tin thực cho thị trường,” theo giáo sư Yash Kanoria. Điều này đáng chú ý bởi nhiều người tin rằng thị trường dự đoán mang lại phân tích nhanh và chính xác hơn so với thăm dò dư luận hay báo cáo chính thức.
Jason Wingard, giáo sư thỉnh giảng tại Harvard và chủ tịch Education Board, cho rằng thị trường dự đoán tạo ra “tín hiệu sự thật” di chuyển nhanh hơn thăm dò, bình luận viên hay báo cáo chính thức.
Giấy phép liên bang có, nhưng tranh chấp pháp lý tại các bang bùng nổ
Năm nay, nhiều nền tảng thị trường dự đoán đã đạt được tiến triển pháp lý quan trọng. Tháng 11, Polymarket được CFTC cấp phép vận hành một nền tảng giao dịch trung gian.
CEO Shayne Coplan cho biết giấy phép này phản ánh mức độ “trưởng thành và minh bạch” theo chuẩn quản lý của Mỹ.
Kalshi cũng được CFTC quản lý và về lý thuyết có thể hoạt động tại toàn bộ 50 bang. Tuy nhiên, các cơ quan quản lý tại Nevada, New Jersey, New York, Massachusetts, Maryland và Ohio đang tranh luận liệu Kalshi có phải nền tảng cờ bạc hay không.
Ngân hàng Bank of America cảnh báo rằng giao diện “game hóa” và khả năng truy cập dễ dàng đang thúc đẩy hành vi đặt cược bốc đồng, có thể dẫn đến vay nợ quá mức và tỷ lệ vỡ nợ cao hơn.
Bộ Bảo vệ Người tiêu dùng Connecticut đã gửi lệnh “cease-and-desist” cho Robinhood, Kalshi và Crypto.com, cho rằng ngoài việc thiếu giấy phép cờ bạc, các nền tảng này “gây rủi ro nghiêm trọng cho người tiêu dùng vốn không biết rằng tiền và dữ liệu của họ không được bảo vệ.”
Dù ý tưởng biến mọi khác biệt quan điểm thành tài sản giao dịch có vẻ mới mẻ, các nền tảng thị trường dự đoán sẽ phải giải quyết hàng loạt vấn đề pháp lý và đạo đức trước khi có thể mở rộng quy mô.
Vương Tiễn
Theo Tapchibitcoin
