Ngày Bitcoin cuối cùng vượt mốc 100.000 USD, rất nhiều người đã làm cùng một việc.
Họ chụp màn hình, gửi vào các nhóm chat, đăng kèm emoji tên lửa và lôi lại những dòng tweet từ năm 2021 để “ăn mừng” chiến thắng đã chờ đợi suốt nhiều năm. Cảm giác khi đó giống như một sự khép lại, như thể thị trường cuối cùng cũng quay về thực hiện lời hứa dang dở từ quá khứ.
Rồi một biểu đồ xuất hiện. Không ồn ào, nhưng đủ để khiến cả căn phòng chùng xuống.
Biểu đồ này được lan truyền mạnh mẽ, trong đó có Alex Thorn, Giám đốc nghiên cứu của Galaxy. Thông điệp rất đơn giản, nhưng khá phũ phàng nếu bạn gắn cảm xúc vào con số 100.000 USD.
Nếu điều chỉnh giá Bitcoin theo lạm phát, sử dụng sức mua của USD năm 2020, thì Bitcoin thực tế chưa từng vượt 100.000 USD. Đỉnh giá chỉ dừng ngay dưới ngưỡng đó, khoảng 99.848 USD theo giá trị thực.
Đây không phải là một cú “dìm hàng” Bitcoin, cũng không phải trò bắt lỗi những người đã ăn mừng cột mốc lịch sử. Nó chỉ là một lời nhắc: giá trị của tiền tệ luôn thay đổi bên dưới bề mặt, ngay cả khi con số niêm yết vẫn giữ nguyên.
Và trong chu kỳ này, sự khác biệt đó quan trọng hơn nhiều người sẵn sàng thừa nhận.
Con số thay đổi trong lúc chúng ta đang nhìn
Khi nói về lạm phát, đa số sẽ trả lời rằng nó khiến mọi thứ trở nên đắt đỏ hơn. Điều đó đúng, nhưng chưa đủ. Nửa còn lại của câu chuyện là lạm phát làm thay đổi ý nghĩa của mỗi đồng USD.
100 USD năm 2020 và 100 USD vào cuối năm 2025 không mua được cùng một lượng hàng hóa, không đại diện cho cùng lượng công sức, tiền thuê nhà, thực phẩm hay thời gian.
Bitcoin được giao dịch và được truyền thông định giá bằng USD. Vì vậy, khi Bitcoin chạm một mốc tròn, mốc đó gắn với giá trị của đồng USD tại thời điểm hiện tại, chứ không phải giá trị của đồng USD trong ký ức của chúng ta.
Nghe có vẻ trừu tượng, cho đến khi đưa vào con số cụ thể.
Theo CPI của Mỹ (CPI-U), mức trung bình năm 2020 khoảng 258,8, trong khi đến cuối năm 2025 chỉ số này đã lên vùng giữa 320. Khoảng cách đó phản ánh việc sức mua của USD đã suy giảm đáng kể so với năm 2020.
Khi quy đổi giá danh nghĩa hiện tại về USD năm 2020, hệ số điều chỉnh vào khoảng 0,8, tùy theo bạn sử dụng CPI điều chỉnh mùa vụ hay không điều chỉnh.
Nói cách khác, 100.000 USD vào cuối năm 2025 chỉ tương đương khoảng 80.000 USD theo sức mua năm 2020.
Cột mốc mà thị trường ăn mừng là có thật, nhưng nó không hoàn toàn giống với cột mốc mà internet đang nghĩ tới.
Nếu muốn Bitcoin thực sự đạt giá trị 100.000 USD theo sức mua năm 2020 ở thời điểm hiện tại, giá danh nghĩa phải tiến gần hơn tới 125.000 USD.
Điều trớ trêu là đỉnh chu kỳ của Bitcoin lại rơi đúng vào vùng đó. Nhiều thống kê và đồ thị theo dõi đà tăng năm 2025 cho thấy giá tập trung quanh mốc 125.000 USD.
Khi đưa mức đỉnh này vào phép điều chỉnh CPI, kết quả cho ra rất sát mốc 100.000 USD theo USD năm 2020. Vì vậy, tranh luận “đã vượt hay chưa” thực chất là một cuộc so kè sít sao, có thể thay đổi tùy phương pháp tính.
Nhưng thông điệp cốt lõi thì không đổi.
Thước đo đã thay đổi, còn con người thì vẫn tranh luận về chiều dài.
Vì sao điều này quan trọng lúc này, và sẽ còn quan trọng hơn nữa
Thông thường, các biểu đồ Bitcoin đã điều chỉnh lạm phát chỉ là trò chơi của những người mê số liệu. Nhưng lần này, nó giống một cú kiểm tra thực tế hơn.
Chu kỳ hiện tại được định hình bởi sự tham gia của tổ chức thông qua ETF Bitcoin giao ngay, các câu chuyện vĩ mô thay đổi liên tục và một thị trường vận động chặt chẽ quanh kỳ vọng lãi suất.
Khi nhìn Bitcoin dưới góc độ giá trị thực, cuộc thảo luận lập tức chuyển sang lãnh địa mà các tổ chức tài chính quen thuộc.
Lợi suất thực.
Một quỹ hưu trí không quan tâm tài sản tăng 20% danh nghĩa nếu lạm phát cao và lợi suất phi rủi ro hấp dẫn. Một bàn giao dịch kho bạc không được trả lương bằng cảm xúc. Nếu Bitcoin muốn trở thành một tài sản vĩ mô thực thụ, nó sớm muộn cũng sẽ bị đánh giá theo cùng một tiêu chuẩn: bạn kiếm được bao nhiêu sau lạm phát, và so với các lựa chọn khác thì thế nào.
Đó là điều mà nhà đầu tư nhỏ lẻ hiếm khi nghĩ tới khi ăn mừng những con số tròn, bởi vì con số tròn luôn tạo cảm giác tiến bộ.
Và công bằng mà nói, sự tiến bộ ở đây là có thật.
Bitcoin đã đi từ vùng bị tuyên bố “đã chết” quanh 16.000 USD trở lại ngưỡng sáu chữ số. Điều đó không hề nhỏ. Nhưng lăng kính điều chỉnh lạm phát buộc chúng ta mô tả câu chuyện một cách chính xác hơn.
Bitcoin đã có một màn phục hồi danh nghĩa rất mạnh, nhưng thị trường chưa thực sự đi xa khỏi ranh giới tâm lý cũ như những tiêu đề hào nhoáng gợi ý.
Điều đó không mang tính bi quan, mà chỉ là trung thực.
CPI mờ đi đúng lúc Bitcoin lập đỉnh
Tranh luận này còn trở nên nổi bật hơn vì một lý do khá “đúng thời điểm”.
Thước đo lạm phát trong chu kỳ này không hề hoàn hảo.
Trong giai đoạn gián đoạn ngân sách năm 2025, Cục Thống kê Lao động Mỹ buộc phải tạm ngừng một phần hoạt động, dẫn đến việc hủy công bố CPI tháng 10, điều chưa từng xảy ra trước đó.
Thị trường cố gắng xác định liệu Bitcoin có thực sự lấy lại một cột mốc lịch sử theo giá trị thực hay không, trong khi dữ liệu lạm phát dùng để phân xử lại bị gián đoạn bởi chính các sự kiện ngoài đời thực.
Ngay cả khi dữ liệu đầy đủ, vẫn tồn tại nhiều lựa chọn: CPI điều chỉnh mùa vụ hay không, dùng trung bình năm hay một tháng cụ thể, CPI tổng thể hay biến thể khác. Không cách nào sai hoàn toàn, nhưng mỗi cách cho ra một kết quả hơi khác, đặc biệt khi khoảng cách chỉ là vài trăm USD quanh mốc 100.000.
Đó là lý do vì sao việc biến câu chuyện này thành một câu trả lời nhị phân “có” hoặc “không” là một sai lầm.
Bức tranh lớn hơn thế nhiều.
Hậu đỉnh cho thấy thị trường đã cảm nhận được điều đó
Cách đơn giản nhất để đánh giá sức nặng của một cột mốc là nhìn vào diễn biến sau khi ăn mừng.
Trong trường hợp này, Bitcoin điều chỉnh mạnh sau đỉnh tháng 10. Đến tháng 12, nhiều báo cáo ghi nhận giá giảm khoảng 30% so với đỉnh, và cảm giác về một “kỷ nguyên 100.000 USD ổn định” nhanh chóng phai nhạt.
Lớp vỏ tổ chức cũng phản ánh điều tương tự. Tài sản quản lý của các ETF Bitcoin giao ngay tại Mỹ đạt đỉnh khoảng 169,5 tỷ USD vào đầu tháng 10, trước khi giảm về quanh 120,7 tỷ USD vào đầu tháng 12.
Một phần là do giá giảm, không hẳn vì dòng vốn tháo chạy ồ ạt, nhưng xu hướng vẫn mang ý nghĩa.
Dưới góc nhìn điều chỉnh lạm phát, thị trường đã tiến rất gần mức giá danh nghĩa cần thiết để tương đương 100.000 USD thực, nhưng không giữ được.
Có thể đó là hệ quả của đòn bẩy bị thanh lọc, bất ổn vĩ mô, hoặc đơn giản là sự mệt mỏi sau một đợt tăng quá mạnh.
Kết quả là một chu kỳ vừa phá vỡ ngưỡng sáu chữ số, vừa để lại cảm giác dang dở.
Dữ liệu on-chain cho thấy nền tảng vững hơn tâm lý
Điểm tích cực là câu chuyện này không kết thúc trong sắc thái tiêu cực.
Bên dưới biến động giá, bức tranh chi phí vốn của Bitcoin đang trở nên chắc chắn hơn.
Năm nay, realized cap của Bitcoin đạt kỷ lục khoảng 1.125 tỷ USD, phản ánh việc ngày càng nhiều coin nằm ở mức giá vốn cao hơn. Đây không phải chỉ báo thần kỳ, nhưng nó cho thấy mạng lưới đang hấp thụ vốn ở các mặt bằng giá ngày càng cao, đặc biệt từ nhóm nắm giữ dài hạn.
Vì vậy, có thể đồng thời tồn tại hai thực tế: thị trường vẫn tranh luận về việc liệu Bitcoin đã thực sự vượt một cột mốc lịch sử theo giá trị thực hay chưa, và nền tảng định giá dài hạn của mạng lưới vẫn đang dày lên.
Chính sự song song này giúp Bitcoin tiếp tục sống sót qua những chu kỳ cảm xúc cực đoan.
Điều quan trọng hơn cây nến tiếp theo
Khi nhìn Bitcoin qua lăng kính lạm phát, câu hỏi không còn là “Bitcoin đã chạm 100.000 USD hay chưa”, mà là “điều gì cần xảy ra để Bitcoin tạo ra các đỉnh thực sự mới về giá trị thực”.
Trong năm tới, có ba kịch bản lớn, và không kịch bản nào phụ thuộc vào cảm xúc.
Thứ nhất, lạm phát hạ nhiệt và nới lỏng tiền tệ giúp các đỉnh danh nghĩa trở nên có ý nghĩa hơn.
Thứ hai, lạm phát dai dẳng khiến các đỉnh mới về danh nghĩa trở nên rỗng về sức mua.
Thứ ba, nhu cầu ETF tăng tốc trở lại và đủ mạnh để vượt qua các rào cản điều chỉnh lạm phát.
Dù kịch bản nào xảy ra, trọng tâm sẽ không chỉ là giá, mà là lợi suất thực và dòng vốn bền vững.
Phần con người trong câu chuyện lạm phát
Con người không xúc động vì chỉ số CPI. Họ xúc động vì các cột mốc.
Một căn nhà đầu tiên. Mức lương sáu chữ số. Con số nghỉ hưu. Hay giá Bitcoin.
Lạm phát là lực vô hình khiến bạn chạm mục tiêu nhưng vẫn cảm thấy mình đang tụt lại, vì đích đến đã dịch chuyển trong lúc bạn tiến về phía trước.
Biểu đồ này gây cảm giác khó chịu không phải vì nó nói Bitcoin thất bại, mà vì nó nhắc rằng thế giới đã thay đổi.
Bitcoin thường được xem là hàng rào chống lại sự xói mòn giá trị tiền pháp định. Và thật trớ trêu, cột mốc pháp định nổi tiếng nhất trong lịch sử Bitcoin lại chính là cột mốc bị lạm phát âm thầm viết lại.
Nếu cần một kết luận gọn gàng, thì là thế này:
Sáu chữ số là một khoảnh khắc lớn, và vẫn là một khoảnh khắc lớn. Nhưng cột mốc thực sự tiếp theo đã cao hơn nhiều so với những gì đa số đang nghĩ. Và khi Bitcoin chạm mốc tròn tiếp theo, câu hỏi đáng giá nhất không phải là con số đó có “thật” hay không, mà là: với con số đó, bạn mua được gì.
Vương Tiễn
Theo Tapchibitcoin
