Theo nghiên cứu mới nhất của Cơ quan Quản lý Ngành Tài chính Mỹ (FINRA), các nhà đầu tư Mỹ hiện không còn mặn mà với việc mua tiền điện tử như trước đây, khi xu hướng chấp nhận rủi ro trong đầu tư đã giảm đáng kể.

Tỷ lệ nhà đầu tư sở hữu tiền điện tử duy trì ổn định ở mức 27% trong giai đoạn 2021–2024. Tuy nhiên, số lượng nhà đầu tư có ý định mua thêm hoặc lần đầu tham gia vào thị trường này đã giảm từ 33% năm 2021 xuống còn 26% trong năm 2024, theo báo cáo được FINRA công bố vào ngày thứ Năm.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tỷ lệ những nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận mức rủi ro cao đã giảm từ 12% xuống còn 8% trong ba năm qua, với mức giảm mạnh nhất thuộc về nhóm dưới 35 tuổi—giảm từ 24% xuống còn 15%.

Thông thường, dòng tiền đầu tư vào tiền điện tử tăng mạnh trong những giai đoạn nền kinh tế vĩ mô có nhiều tín hiệu lạc quan. Tuy nhiên, sự bất ổn liên quan đến lãi suất, lạm phát và triển vọng kinh tế đã khiến nhiều nhà đầu tư chuyển hướng sang các tài sản được xem là an toàn hơn.

Tiền điện tử: Rủi ro nhưng vẫn là công cụ quan trọng cho mục tiêu tài chính

Cuộc khảo sát của FINRA, được thực hiện từ tháng 7 đến tháng 12 năm 2024 với 2.861 nhà đầu tư và khảo sát trực tuyến trên 25.539 người trưởng thành tại các bang, cho thấy 66% người tham gia nhận định tiền điện tử là khoản đầu tư rủi ro—tăng so với mức 58% năm 2021.

Dù vậy, vẫn có một phần ba nhà đầu tư cho rằng cần phải chấp nhận rủi ro lớn để đạt được các mục tiêu tài chính cá nhân; riêng với nhóm dưới 35 tuổi, tỷ lệ này lên tới 50%.

Bên cạnh đó, khoảng 13% nhà đầu tư—bao gồm gần một phần ba những người dưới 25 tuổi—cho biết đã từng mua cổ phiếu meme hoặc các khoản đầu tư lan truyền khác.

Tốc độ nhà đầu tư mới vào thị trường chững lại

So với năm 2021, tốc độ các nhà đầu tư mới gia nhập thị trường đã giảm đáng kể. Chỉ 8% nhà đầu tư cho biết họ bắt đầu tham gia thị trường trong hai năm gần đây, thấp hơn nhiều so với mức 21% của năm 2021.

FINRA nhận định: “Làn sóng các nhà đầu tư trẻ gia nhập thị trường vào đầu đại dịch, như được ghi nhận trong khảo sát NFCS 2021, đã đảo chiều khi đại dịch kết thúc, đưa tỷ lệ người Mỹ dưới 35 tuổi đầu tư trở về mức của năm 2018.”

Tổng kết lại, FINRA cho rằng kết quả khảo sát năm nay phản ánh “xu hướng thận trọng hơn trong thái độ và hành vi đầu tư” so với năm 2021.

Token SOL của Solana giảm 6% sau khi bị từ chối tại vùng 147 USD vào thứ Năm, trong bối cảnh nhà đầu tư trở nên thận trọng hơn sau các dữ liệu kém tích cực về lao động và niềm tin tiêu dùng tại Mỹ.

Giới giao dịch lo ngại SOL sẽ mất nhiều thời gian hơn để quay lại mốc 200 USD, đặc biệt khi các vị thế đòn bẩy đã bị “quét sạch” trong tháng 10–11, trong khi hoạt động mạng Solana tiếp tục đi xuống.

Tổng giá trị khóa (TVL) của Solana giảm từ 13,3 tỉ USD xuống 10,8 tỉ USD trong hai tháng, với nhiều dự án chủ chốt như Kamino, Jupiter, Jito và Drift ghi nhận lượng gửi giảm trên 20%. Khối lượng giao dịch trên các DEX Solana cũng suy yếu mạnh.

Dù vậy, Solana vẫn giữ vị trí mạng lưới lớn thứ hai theo TVL, trong khi Ethereum duy trì ưu thế với 73,2 tỉ USD. Hệ sinh thái layer-2 của Ethereum—gồm Base, Arbitrum và Polygon—tiếp tục thu hút dòng vốn mới. Bản nâng cấp Fusaka mới triển khai đã cải thiện khả năng mở rộng và quản lý ví, làm giảm động lực chuyển vốn sang các mạng cạnh tranh như Solana.

Khối lượng giao dịch DEX trên Solana đạt 19,2 tỉ USD trong tuần kết thúc ngày 30/11, giảm 40% so với 4 tuần trước đó. Hoạt động onchain suy giảm khiến nhà đầu tư lo ngại nhu cầu với SOL tiếp tục yếu, tạo ra vòng phản hồi tiêu cực khi dòng tiền rời khỏi hệ sinh thái. Trong khi đó, blockchain layer-1 mới ra mắt Monad ghi nhận 1,2 tỉ USD giao dịch DEX ngay tuần đầu tiên.

Sa thải lao động và tín dụng tiêu dùng thắt chặt tiếp tục gây áp lực

SOL phản ứng tiêu cực sau báo cáo từ Challenger, Gray & Christmas, ghi nhận 71.321 lượt sa thải trong tháng 11—mức cao hiếm thấy kể từ 2008. Thêm vào đó, nhiều Văn phòng Tổng chưởng lý bang tại Mỹ đã yêu cầu các nền tảng “Buy Now, Pay Later” cung cấp thông tin về khả năng trả nợ của người tiêu dùng, kéo theo lo ngại về điều kiện tín dụng thắt chặt.

Một khảo sát của PayPal cho thấy một nửa người mua sắm có kế hoạch vay nợ cá nhân trong mùa lễ, làm tăng rủi ro tài chính hộ gia đình.

Nhu cầu sử dụng đòn bẩy tăng giá trên hợp đồng perpetual SOL vẫn rất thấp, khi funding rate thường niên chỉ ở mức 4%, dưới chuẩn trung tính 6%. Niềm tin mờ nhạt còn đến từ việc các sản phẩm ETF/ETP liên quan Solana không ghi nhận dòng vốn mới, trong khi Bitcoin, Ethereum và XRP thu hút tổng cộng hơn 1,06 tỉ USD.

Một số altcoin khác như XRP, Litecoin và Dogecoin cũng vừa được phê duyệt ETF spot tại Mỹ, tạo thêm áp lực cạnh tranh đối với dòng tiền tổ chức. Nhiều mạng cạnh tranh với Solana được dự đoán sẽ nhận phê duyệt ETF trong thời gian tới.

Cơ hội phục hồi phụ thuộc vào bối cảnh vĩ mô

Đà giảm hiện tại khiến khả năng các công ty niêm yết phát hành cổ phiếu để mở rộng dự trữ SOL trở nên thấp hơn. Ví dụ, Forward Industries đang nắm 6,91 triệu SOL—hiện giao dịch dưới giá vốn ban đầu, nên phát hành cổ phiếu lúc này sẽ làm pha loãng lợi ích của cổ đông.

Triển vọng quay lại mốc 200 USD của SOL phụ thuộc nhiều vào sự cải thiện của môi trường vĩ mô. Tuy nhiên, phe gấu có thể bất ngờ nếu các gói kích thích tài khóa được triển khai, tạo động lực cho một đợt phục hồi rộng hơn của nhóm altcoin.

Vương Tiễn

Bitcoin đang duy trì giao dịch trên mức 92.000 USD trong bối cảnh dữ liệu onchain cho thấy lượng BTC tiếp tục rời khỏi các sàn giao dịch tập trung. Khối lượng thanh lý cũng giảm mạnh so với các phiên biến động đầu tuần.

Theo BRN Research, cấu trúc thị trường của Bitcoin đang cải thiện ổn định dù đà tăng spot vẫn trầm lắng. Timothy Misir, Giám đốc nghiên cứu của BRN, cho biết lượng BTC trên sàn đã giảm về còn khoảng 1,8 triệu BTC — mức thấp nhất kể từ năm 2017, dựa trên dữ liệu tổng hợp từ CryptoQuant và Glassnode. Ông nói thêm rằng vốn hóa thực (realized cap) vẫn tăng trưởng hàng tháng, phản ánh dòng vốn mới tiếp tục chảy vào BTC ngay cả khi thị trường đi ngang trong biên độ hẹp.

“Thị trường mở cửa với lực mua âm thầm nhưng khá vững,” Misir nhận định. “Tích lũy vẫn tiếp diễn, nguồn cung trên sàn tiếp tục cạn dần và giá duy trì ổn định trên True Market Mean. Điều còn thiếu là một cú bứt phá rõ ràng vào vùng 96.000–106.000 USD.”

ETH dẫn dắt nhóm tài sản lớn khi hoạt động mạng tăng tốc

Ethereum tiếp tục vượt trội BTC sang phiên thứ hai liên tiếp.

Misir cho biết ví “shark” nắm giữ 1.000–10.000 ETH đã quay lại tích lũy — một tín hiệu từng nhiều lần dẫn dắt nhịp tăng vượt trội của ETH. Song song, tăng trưởng mạng lưới cũng bật mạnh với gần 190.000 địa chỉ mới được tạo ra trong một ngày sau nâng cấp Fusaka.

Solana và BNB giao dịch trái chiều nhưng ổn định, trong khi vốn hóa toàn thị trường crypto dao động quanh 3,2 nghìn tỷ USD.

ETF: Dòng vốn BTC chững lại, ETH hút tiền mạnh

ETF Bitcoin spot tại Mỹ ghi nhận dòng vốn âm 14,9 triệu USD ngày 3/12, chấm dứt chuỗi 5 ngày hút vốn. Riêng IBIT của BlackRock vẫn dẫn đầu khi thu hút 42,24 triệu USD.

ETF Ether spot khởi sắc mạnh hơn với 140 triệu USD dòng vốn vào, trong khi ETF Solana tại Mỹ ghi nhận rút ròng 32,19 triệu USD.

Thanh lý hạ nhiệt sau nhịp biến động mạnh

Vị thế thị trường đang dần ổn định trở lại sau cú điều chỉnh mạnh hôm thứ Hai. Dữ liệu từ CoinGlass cho thấy khoảng 312 triệu USD bị thanh lý trong 24 giờ qua — thấp hơn rất nhiều so với các đợt thanh lý hàng tỷ USD đầu tuần.

Trong đó, khoảng 202 triệu USD đến từ vị thế short và 110 triệu USD đến từ long, phản ánh mức đòn bẩy thận trọng hơn khi BTC tích lũy gần kháng cự.

Các sàn công bố dữ liệu thanh lý theo từng đợt, nên con số thực tế có thể cao hơn báo cáo.

Bối cảnh vĩ mô dần trở nên thuận lợi

Môi trường vĩ mô vẫn đan xen yếu tố trái chiều, nhưng các chuyên gia nhận định thanh khoản đang nghiêng nhẹ sang hướng tích cực. Bộ Tài chính Mỹ tuần này thực hiện chương trình mua lại nợ kỷ lục 13,5 tỷ USD, góp phần bơm thêm thanh khoản vào hệ thống.

Delphi Digital dự báo Fed sẽ cắt thêm 25 điểm cơ bản trong tháng 12, đưa lãi suất quỹ liên bang về vùng 3,50%–3,75%. Công cụ CME FedWatch và các nền tảng dự đoán như Polymarket đều cho thấy xác suất hơn 90% cho khả năng hạ lãi suất trong cuộc họp tuần tới.

Đường cong kỳ hạn hiện cũng phản ánh ít nhất ba đợt cắt giảm lãi suất nữa từ nay đến 2026. Bên cạnh đó, việc chấm dứt thu hẹp bảng cân đối (QT) từ 1/12, Tài khoản Tổng quát của Bộ Tài chính (TGA) giảm mạnh và nguồn RRP gần như cạn kiệt đang tạo ra môi trường thanh khoản dương lần đầu kể từ đầu 2022.

“Chính sách đang chuyển từ lực cản sang lực hỗ trợ nhẹ,” Delphi nhận xét trên X. “Bối cảnh hiện tại thuận lợi cho nhóm tài sản vốn hóa lớn, vàng và các tài sản số có nhu cầu mang tính cấu trúc.”

Vương Tiễn