Các token meme đã chứng minh khả năng tồn tại và tiếp tục mở rộng thị phần trong thị trường tiền điện tử. Cuối năm 2024, giá trị của loại tài sản này dao động từ 50 đến 60 tỷ đô la, trong đó Dogecoin (DOGE) vẫn là yếu tố thúc đẩy lớn nhất.
Token meme có thể ngày càng ảnh hưởng mạnh hơn, gia tăng tỷ trọng trong tổng vốn hóa thị trường. Nghiên cứu từ ArcStream Capital cho thấy thị trường memecoin chưa dừng lại và có thể chiếm đến 3,54% tổng thị trường crypto vào năm 2025.
ArcStream chia quá trình phát triển của thị trường meme thành ba giai đoạn lớn: giai đoạn âm ỉ kéo dài từ năm 2013 đến 2019, tiếp theo là các đợt ra mắt meme rải rác từ năm 2020 đến 2022. Giai đoạn hấp dẫn nhất bắt đầu từ 2023-2024, khi các meme tách ra thành một loại tài sản mới. Trong khi các token trước đây như ShibaInu (SHIB) và Floki (FLOKI) cố gắng tìm kiếm tính ứng dụng qua DeFi và game, thì các meme mới hơn chỉ tập trung vào hình ảnh, xây dựng cộng đồng hoàn toàn dựa vào sự cường điệu.
Hai năm trước, memecoin chỉ chiếm 0,83% thị phần và phần lớn sự chú ý tập trung vào các dự án có tính ứng dụng nghiêm túc. Hiện nay, meme có các nhóm riêng, mỗi nhóm đều được giám sát chặt chẽ để xem liệu có hình thành các cộng đồng hâm mộ cuồng nhiệt hay có xuất hiện các token kéo thảm. Các token meme chia thành các nhóm như meme động vật, PolitiFi và gần đây là các tài sản có nguồn gốc từ AI. Một danh mục mới cũng xuất hiện với sự ra đời của SPX6900, nhắm đến việc xây dựng một cộng đồng hâm mộ thông qua nội dung và xu hướng giữ token phi lý.
Các token meme hỗ trợ hoạt động giao dịch sôi động hơn
ArcStream nhận thấy tỉ lệ giao dịch hàng ngày của các token meme đạt 11%, vượt qua một số danh mục khác. Các token DeFi có tỉ lệ giao dịch là 5%, token layer 2 là 7% và token layer 1 chỉ đạt 4%.
Thông thường, trong top 20 token được giao dịch nhiều nhất luôn có 4 token meme, bao gồm DOGE, SHIB, Dogwifhat (WIF) và Pepe (PEPE).
Điểm thu hút lớn nhất của token meme là khả năng tăng nhanh về giá trị thị trường. Không giống các dự án có tính ứng dụng dài hạn, token meme được ra mắt nhanh chóng và đạt mức định giá lên tới 500 triệu đô la chỉ trong vài ngày. Tuy nhiên, các token meme thường gặp khó khăn khi vượt qua mức vốn hóa 1 tỷ đô la.
Sau đợt điều chỉnh gần đây, chỉ có 7 token meme đạt giá trị vốn hóa trên 1 tỷ đô la. Việc giao dịch trực tiếp, tức thời trên các sàn phi tập trung (DEX) giúp ngay cả những token mới cũng có thể nhanh chóng thu hút sự chú ý. Các token meme thường mất vài ngày hoặc vài tuần để chứng minh liệu chúng có thể tồn tại lâu dài hay không. Điều này đã tạo ra sự ưu tiên cho việc đặt cược vào các token đó, thay vì chờ đợi một dự án đột phá sau nhiều năm. Một số token cũng cho thấy dấu hiệu của bang hội, mang tiềm năng nắm giữ trong thời gian dài. Các token bang hội tuân theo mô hình nắm giữ cổ phiếu GameStop, đã gây ra đợt Short Squeeze kỷ lục vào năm 2021.
Các token meme mới mang lại cơ hội tăng trưởng mạo hiểm, với tỉ lệ thành công chỉ 2%
Hai tháng qua đã chứng kiến một số đợt tăng giá lớn nhất của các token meme mới ra mắt năm 2023 và 2024. Những tài sản này thường được tạo ra chỉ vài ngày sau khi một meme mới xuất hiện, như Moodeng (MOODENG), P’Nut (PNUT), SPX,…
Chỉ có 0,23% trong số các token mới ra mắt đạt mức vốn hóa thị trường trên 1 triệu đô la. Tỉ lệ thành công thậm chí còn thấp hơn khi tính cả các token trên Pump.fun mà không được niêm yết trên DEX Raydium. Tuy nhiên, quy trình này lại thu hút nhu cầu cao, khi các trader tranh nhau mua một “ngôi sao đang lên” còn chưa được biết đến nhiều.
Các meme mới thậm chí không được tính vào thống kê về sự thống trị thị trường, vì chúng vẫn còn quá nhỏ. Chúng chưa được đón nhận rộng rãi hay niêm yết nhiều, nhưng lại vượt trội hơn thế hệ meme cũ trong ngắn hạn.
KOL meme Murad Mahmudov đã giới thiệu danh sách các meme cũ và mới của mình, giúp mở rộng phạm vi chấp nhận và ảnh hưởng. Các meme mới nhất đều tăng trưởng tích cực trong năm 2024, bao gồm WIF, POPCAT, SPX, GIGA, MOG và các meme khác.
Nhiều nhóm meme đã có hiệu suất vượt trội hơn các xu hướng như token layer 1 và layer 2, RWA, token AI, DeFi và các xu hướng khác được kỳ vọng sẽ tăng trưởng trong năm nay. Trong không gian tiền điện tử, tính đến tháng 11, có 15 trong số 20 tài sản có hiệu suất tốt nhất là các token meme.
Ngay cả khi các token meme mới chưa được niêm yết, sự cường điệu chung vẫn thúc đẩy các tài sản cũ hơn và thanh khoản cao hơn. Binance ghi nhận các đợt tăng hoạt động cho DOGE, NEIRO, SHIB, WIF và PEPE. Các sàn giao dịch tập trung hiện có hạn chế trong việc niêm yết, chủ yếu chỉ có các token từ giai đoạn meme cũ, nhưng có thể bổ sung nhóm token mới trong những năm tới nếu các tài sản này đủ bền vững.
Minh Anh
Theo Cryptopolitan