Khi bão tuyết sắp ập vào New York, các nhà giao dịch trên thị trường dự đoán Myriad đang đưa ra triển vọng tích cực hơn về giá crypto.

Người dùng nền tảng dự đoán Myriad đánh giá chỉ 7,5% khả năng thị trường sẽ bước vào giai đoạn “crypto winter” (mùa đông crypto). Con số này đã giảm mạnh so với 30% khi thị trường vừa ra mắt vào thứ Sáu tuần trước, trong bối cảnh Bitcoin chủ yếu dao động quanh mức 85.000 USD – gần với mức thấp 6 tháng.

Xu hướng tích cực này trùng khớp với đà hồi phục của giá crypto vào thứ Ba sau hơn sáu tuần giảm mạnh. Bitcoin đang giao dịch trên 91.500 USD, tăng 6% trong 24 giờ qua, dù vẫn thấp hơn khoảng 27% so với mức đỉnh lịch sử trên 126.000 USD thiết lập vào đầu tháng 10, theo dữ liệu tổng hợp từ CoinGecko.

ETH giao dịch ở mức 3.000 USD tại thời điểm viết bài, tăng 9% so với hôm qua. Vào thứ Tư, cộng đồng nhà phát triển Ethereum sẽ ra mắt bản nâng cấp Fusaka, thay đổi đáng kể cách mainnet thu thập và xác minh dữ liệu từ các mạng layer-2. ETH đã giảm hơn 20% trong vòng một tháng qua.

Trong thị trường dự đoán, để được coi là “crypto winter”, ba trong bốn tiêu chí sau cần xảy ra: Bitcoin giảm về 35.000 USD; Ethereum giảm về 1.000 USD; cổ phiếu Strategy (MSTR) xuống 50 USD; hoặc tổng vốn hóa thị trường crypto trên TradingView giảm về 350 tỷ USD.

Một cách tổng quát, “mùa đông crypto” mô tả giai đoạn thị trường giảm kéo dài, khi giá giảm, hoạt động giao dịch chậm lại và sự quan tâm của nhà đầu tư giảm trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.

Mùa đông crypto gần nhất kéo dài từ cuối 2021 đến phần lớn 2023, bắt nguồn từ việc bong bóng thị trường tăng giá thời kỳ dịch bệnh vỡ và trầm trọng hơn bởi sự sụp đổ của Terra/Luna năm 2022, dẫn tới sự sụp đổ của quỹ đầu tư crypto Three Arrows Capital vào tháng 6 và sàn FTX vào tháng 11 cùng năm.

Tuần biến động nhất trong lịch sử crypto chứng kiến sự sụp đổ của stablecoin UST và token quản trị LUNA của Terra, trở thành tâm điểm. Trong cơn khủng hoảng, LUNA – từng nằm trong top 10 coin theo vốn hóa – giảm 100%, chỉ còn giá trị rất nhỏ, còn UST, được thiết kế neo giá 1 USD, rớt xuống 13 cent.

Trong giai đoạn đó, Bitcoin giảm từ mức cao kỷ lục gần 69.000 USD vào tháng 11/2021 xuống còn khoảng 16.000 USD sau sự sụp đổ của FTX, tương đương mức giảm khoảng 75%. Đầu tư mạo hiểm và khối lượng giao dịch cũng giảm mạnh.

Dù vậy, ngay cả khi “mùa đông crypto” chưa xuất hiện, Bitcoin và Ethereum vẫn đang trải qua những nhịp giảm gần đây. Các nhà phân tích tại QCP Capital – công ty giao dịch crypto tại Singapore – cho rằng nhịp giảm vào thứ Hai là do tâm lý thận trọng từ thống đốc Ngân hàng Nhật Bản Kazuo Ueda.

Bitcoin là tài sản crypto lớn nhất theo vốn hóa thị trường. Đà giảm đột ngột đầu tháng 12 đã tạo tâm lý lo ngại, khiến các nhà phân tích thận trọng hơn khi năm 2025 sắp kết thúc. Trong tháng qua, Bitcoin giảm khoảng 7% trong tháng 12 và khoảng 31% so với đỉnh lịch sử 126.080 USD ngày 6/10, theo CoinGecko. Thị trường crypto hiện rất nhạy cảm: tin xấu ảnh hưởng mạnh, trong khi tin tốt lại khó tạo tác động.

Các nhà phân tích ghi nhận: “Lợi suất trái phiếu Nhật Bản kỳ hạn hai năm lên 1%, đồng nghĩa xác suất tăng lãi suất tại cuộc họp Ngân hàng Trung ương Nhật Bản ngày 19/12 là 76%.” Nhà đầu tư cũng đang theo dõi sát sao cuộc họp cuối cùng trong năm của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC).

Họ cho rằng quyết định lãi suất của Fed tuần tới sẽ là yếu tố quan trọng quyết định kết thúc năm của Bitcoin.

Thạch Sanh

Doanh nhân và nhà đầu tư nổi tiếng người Mỹ, Kevin O’Leary, đã bác bỏ những đồn đoán về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ hạ lãi suất vào tháng 12 – một động thái thường được xem là tín hiệu tích cực đối với thị trường tiền điện tử.

Tuy nhiên, O’Leary không cho rằng việc Fed giữ nguyên lãi suất sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến giá Bitcoin.

“Tôi thực sự không nghĩ Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong tháng 12,” O’Leary, còn được biết đến với biệt danh “Mr Wonderful”, chia sẻ trong cuộc phỏng vấn hôm thứ Ba, đồng thời nhấn mạnh rằng quyết định này “không tạo ra khác biệt đáng kể đối với Bitcoin.”

Bitcoin khó biến động quá 5%

O’Leary cho biết: “Tôi không đầu tư dựa trên giả định Fed sẽ hạ lãi suất. Tôi không nhìn thấy khả năng đó, và có nhiều lý do để Fed chưa thực hiện động thái này.” Ông chỉ ra rằng lạm phát vẫn đang hiện hữu trong nền kinh tế, với tỷ lệ lạm phát hàng năm tăng lên 3% vào tháng 9 – mức cao nhất kể từ tháng 1.

“Fed có hai mục tiêu: đảm bảo toàn dụng lao động và kiểm soát lạm phát. Các mức thuế mới bắt đầu có hiệu lực, kéo theo chi phí đầu vào tăng lên,” O’Leary phân tích. Dù vậy, theo công cụ FedWatch của CME, thị trường vẫn dự đoán xác suất Fed cắt giảm lãi suất vào tháng 12 lên tới 89,2%.

Theo truyền thống, các trader tiền điện tử xem việc Fed hạ lãi suất là động lực tích cực cho các tài sản rủi ro như Bitcoin, khi nhà đầu tư có xu hướng chuyển dịch khỏi trái phiếu và tiền gửi kỳ hạn vốn trở nên kém hấp dẫn.

Tuy nhiên, một quyết định bất ngờ từ Fed cũng có thể gây tác động tiêu cực đến giá Bitcoin và toàn bộ thị trường tiền điện tử. Dù vậy, O’Leary không đánh giá cao khả năng này.

Ông nhận định Bitcoin hiện đã “thiết lập được vùng giá ổn định” và không kỳ vọng giá sẽ giảm sâu hơn nữa. “Tôi cho rằng giá sẽ dao động trong phạm vi 5% so với mức hiện tại, dù tăng hay giảm, nhưng tôi không thấy có động lực tăng trưởng mạnh mẽ,” O’Leary nói.

Theo dữ liệu từ Coinphoton, Bitcoin hiện đang giao dịch ở mức 92.747 USD.

Biến động kỳ vọng lãi suất Fed trước thời điểm quyết định

Kỳ vọng của thị trường về việc Fed cắt giảm lãi suất trong tháng 12 đã thay đổi đáng kể chỉ trong vài tuần gần đây.

Vào ngày 19/11, xác suất Fed hạ lãi suất trong cuộc họp tháng 12 giảm xuống chỉ còn 33%, so với mức khoảng 67% vào tuần đầu tháng 11. Tuy nhiên, chỉ hai ngày sau, vào ngày 21/11, xác suất này đã gần như tăng gấp đôi lên 69,4% sau những phát biểu ôn hòa từ Chủ tịch Fed New York John Williams, người cho rằng Fed có thể hạ lãi suất “trong ngắn hạn” mà không ảnh hưởng đến mục tiêu kiểm soát lạm phát.

Nhà phân tích Joe Weisenthal của Bloomberg nhận định đây là lý do khiến xác suất Fed cắt giảm lãi suất “tăng mạnh.”

Sau hai lần cắt giảm lãi suất trong năm 2025 vào tháng 9 và tháng 11, thị trường nhìn chung kỳ vọng Fed sẽ tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ cho đến cuối năm nay.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) chính thức kết thúc chính sách thắt chặt định lượng (QT) vào ngày 1/12, chấm dứt một lực cản cơ cấu đã rút cạn thanh khoản khỏi thị trường trong suốt ba năm qua.

Động thái này đã khiến xác suất giảm lãi suất tại cuộc họp FOMC ngày 9/12-10/12 được các tradr đẩy lên tới khoảng 90%, mở ra một “cửa sổ vĩ mô” ngắn hạn cho thị trường tiền điện tử.

Fed khép lại quá trình thu hẹp bảng cân đối ké toán sau ba năm

Ngày 29/10, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) quyết định giảm lãi suất quỹ liên bang thêm 25 điểm cơ bản, xuống mức 3,75%-4,0%, đồng thời tuyên bố sẽ chấm dứt việc cắt giảm lượng nắm giữ chứng khoán vào ngày 1/12.

Fed New York đã tiến hành đảo nợ các trái phiếu kho bạc đến hạn và tái đầu tư tiền gốc từ chứng khoán thế chấp vào tín phiếu kho bạc. Nhờ đó, bảng cân đối kế toán của Fed đã giảm từ mức đỉnh 9 nghìn tỷ USD năm 2022 xuống còn 6,6 nghìn tỷ USD, tương đương mức giảm 2,2 nghìn tỷ USD. Diễn biến này đã thắp lên kỳ vọng về khả năng phục hồi của thị trường tiền điện tử trong thời gian tới.

Báo cáo tháng 11 của Fed ghi nhận căng thẳng gia tăng trên thị trường tiền tệ, thể hiện qua lãi suất repo tăng và việc sử dụng Cơ sở Repo Đứng (Standing Repo Facility) nhiều hơn. Điều này cho thấy các nhà hoạch định chính sách đã tiến gần đến ngưỡng dưới của mức dự trữ dồi dào.

Các chuyên gia nhận định Fed đang chuyển sang trạng thái “duy trì”, khi chính sách vẫn giữ tính thắt chặt thông qua lãi suất, nhưng bảng cân đối kế toán đã ngừng thu hẹp – động thái mà thị trường coi là sự nới lỏng nhẹ.

Chủ tịch Powell giữ im lặng khi xác suất giảm lãi suất tiếp tục tăng

Ngày 2/12, Chủ tịch Fed Jerome Powell xuất hiện tại Đại học Stanford nhưng không đề cập đến tình hình kinh tế hay chính sách tiền tệ, mà dành toàn bộ bài phát biểu để tưởng nhớ George Shultz – phù hợp với thông lệ “im lặng trước cuộc họp”.

Sau cuộc họp ngày 29/10, Powell khẳng định việc giảm lãi suất tiếp theo chưa phải là điều chắc chắn, đồng thời lưu ý rủi ro việc làm gia tăng – tín hiệu được thị trường diễn giải là ôn hòa.

Các trader đã nhanh chóng nâng xác suất giảm thêm 25 điểm cơ bản lên 80% vào cuối tháng 11, so với chỉ 30% vài ngày trước đó. Những nhận định gần đây tiếp tục đẩy xác suất này lên gần 90%.

Nếu giảm lãi suất được thực hiện, đây có thể là cú hích mạnh mẽ cho thị trường tiền số.

Barclays nhận định Powell sẽ tiếp tục ủng hộ việc giảm lãi suất, bất chấp ý kiến trái chiều từ các thành viên diều hâu trong Ủy ban, khi các bài phát biểu tháng 11 cho thấy Ủy ban đang phân hóa nhưng nghiêng về hướng nới lỏng.

Thị trường tiền điện tử theo sát các đợt bơm thanh khoản và cơ sở chi phí

Việc dừng QT đã loại bỏ một lực cản lớn đối với thị trường tiền điện tử. Fed New York thực hiện các hoạt động repo quy mô lớn vào thời điểm kết thúc QT, bơm 13,5 tỷ USD qua repo qua đêm ngày 1/12, cộng thêm 25 tỷ USD trước đó trong ngày.

Lịch sử cho thấy, các biện pháp này thường hỗ trợ mạnh cho các tài sản rủi ro dài hạn, bao gồm Bitcoin.

Theo Reuters, các chiến lược gia kỳ vọng lợi suất trái phiếu kho bạc 10 năm sẽ giảm về vùng 3% cao, giúp hạ thấp rào cản lợi suất thực đối với các tài sản không sinh lời.

Bitcoin đã bật tăng 2,4% lên mức 88.365,99 USD vào thời điểm bài viết, phản ánh phản ứng tích cực của giới đầu tư với các đợt bơm thanh khoản. Tuy nhiên, báo cáo Glassnode ngày 26/11 lại đưa ra góc nhìn thận trọng.

Bitcoin hiện vẫn dao động trong vùng 81.000 USD -89.000 USD sau khi mất hỗ trợ giá vốn quan trọng. Giá vốn của nhà đầu tư ngắn hạn đang ở mức 104.600 USD, cao hơn đáng kể so với giá hiện tại.

Lỗ thực tế đã tăng lên 403,4 triệu USD/ngày (trung bình động 30 ngày). Tỷ lệ Lãi/Lỗ thực tế của nhà đầu tư ngắn hạn giảm mạnh xuống 0,07x, xác nhận thanh khoản đã cạn kiệt sau khi hấp thụ nhu cầu lớn trong quý II và III.

Tỷ lệ của nhà đầu tư dài hạn giảm xuống 408 lần, vẫn cao hơn đáng kể so với quý I/2022 hoặc các giai đoạn đáy lớn. Nhà đầu tư dài hạn vẫn đang chốt lời, chưa phải chịu lỗ.

Tuy nhiên, nếu tỷ lệ này giảm về 10x hoặc thấp hơn, nguy cơ thị trường tiền số bước vào chu kỳ giảm sâu sẽ tăng mạnh.

Các sản phẩm phái sinh của thị trường tiền điện tử cho thấy vị thế phòng thủ

Lượng hợp đồng mở của hợp đồng tương lai giảm cùng với giá, xóa bỏ đòn bẩy tích lũy từ các đợt tăng trước đó. Quá trình giảm đòn bẩy diễn ra có trật tự, ít xảy ra thanh lý cưỡng bức, phản ánh tâm lý thận trọng.

Tỷ lệ funding của hợp đồng perpetual duy trì ở mức trung tính, đánh dấu sự chuyển dịch từ giai đoạn đầu cơ sang trạng thái cân bằng hơn.

Lượng hợp đồng mở của quyền chọn tăng lên mức cao nhất tính theo Bitcoin, dù vẫn thấp hơn đỉnh cuối tháng 10 khi Bitcoin giao dịch gần 110.000 USD.

Phân bổ giá thực hiện (strike) cho thấy tập trung lớn vào quyền chọn bán (put) quanh mức 84.000 USD và quyền chọn mua (call) tăng mạnh quanh 100.000 USD.

Các nhà tạo lập thị trường đang ở vị thế short gamma với put và long với call, ngụ ý biên độ tăng bị giới hạn trong khi rủi ro giảm giá chưa được loại bỏ hoàn toàn. Diễn biến này đã thu hút sự chú ý của giới giao dịch tiền số.

Trong một tuần, độ lệch (skew) của put giảm từ 18,5% xuống 9,3%, loại bỏ nguy cơ sụt giảm mạnh ngay lập tức. Tuy nhiên, skew 6 tháng lại tăng gần gấp đôi, phản ánh lo ngại về xu hướng giảm kéo dài đến năm 2026.

Dừng thu hẹp bảng cân đối làm sống lại kỳ vọng “Fed Put”

Việc kết thúc QT đánh dấu chấm dứt quá trình rút thanh khoản kéo dài nhiều năm. Fed chuyển sang trạng thái để lãi suất làm nhiệm vụ điều tiết, trong khi bảng cân đối giữ ổn định.

Dừng thu hẹp bảng cân đối để ứng phó với căng thẳng repo càng củng cố cam kết của Fed trong việc can thiệp trước khi thanh khoản thị trường gặp khó khăn, qua đó hỗ trợ tâm lý chấp nhận rủi ro.

Kịch bản phục hồi thị trường tiền điện tử tháng 12 dựa trên thanh khoản USD dễ dàng hơn, lợi suất thực thấp hơn và nhu cầu ổn định từ các quỹ ETF cùng các nhà đầu tư lớn. Rủi ro lớn nhất nằm ở khả năng Fed bất ngờ không giảm lãi suất hoặc đưa ra lộ trình diều hâu, khiến Bitcoin biến động mạnh. Bối cảnh vĩ mô đã được thiết lập. Giờ đây, Bitcoin cần lấy lại các mức giá vốn quan trọng trên 104.000 USD để kích hoạt đà phục hồi trong tháng 12.

Giá Bitcoin (BTC) đã giảm hơn 25% so với đỉnh lịch sử hồi tháng 11. Mặc dù hôm nay này đã có dấu hiệu phục hồi, Bitcoin duy trì trên ngưỡng 91.000 USD, nhưng các yếu tố kinh tế vĩ mô vẫn là lực cản lớn đối với đà tăng trưởng.

Vấn đề đặt ra: Liệu có nguy cơ Bitcoin không thể vượt qua mốc 100.000 USD và thậm chí rơi xuống dưới 80.000 USD?

Nhật Bản làm chậm đà hồi phục của Bitcoin

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản vừa khiến thị trường tài chính toàn cầu rung chuyển khi phát đi tín hiệu có thể tăng lãi suất trong thời gian tới. Động thái này đe dọa đến chiến lược giao dịch chênh lệch (carry trade) với đồng Yên Nhật, vốn là nguồn vốn vay lãi suất thấp được các nhà đầu tư tận dụng suốt nhiều thập kỷ qua.

Thêm vào đó, nỗi lo về nguy cơ suy thoái kinh tế và việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giữ nguyên lãi suất thay vì cắt giảm cũng khiến tâm lý nhà đầu tư trở nên thận trọng.

Bitcoin từng có thời điểm giảm xuống dưới 85.000 USD trước khi hồi phục ngay sau đó, nhưng những tháng gần đây, các đợt phục hồi đều nhanh chóng mất lực chỉ sau vài ngày.

Strategy có thể buộc phải bán Bitcoin

CEO Strategy, Phone Lê, mới đây thừa nhận công ty có thể phải bán Bitcoin nếu giá cổ phiếu giảm xuống dưới giá trị tài sản nắm giữ. Đây là yếu tố rủi ro lớn có thể kéo giá Bitcoin xuống dưới ngưỡng 80.000 USD.

Strategy không phải là một nhà đầu tư Bitcoin thông thường. Từ năm 2020, công ty này đã xem Bitcoin như một kho dự trữ chiến lược và hiện đang sở hữu khoảng 3% tổng lượng Bitcoin lưu hành. Tuy nhiên, cổ phiếu của Strategy liên tục giảm mạnh trong thời gian gần đây, khiến kịch bản bán Bitcoin trở nên khả thi hơn bao giờ hết.

Kể từ giữa tháng 7, giá trị cổ phiếu Strategy đã bốc hơi gần 60%, trong khi Bitcoin chỉ giảm khoảng 25% trong cùng giai đoạn. Diễn biến giá gần đây cho thấy một số trader đang cố gắng bán ra trước khi Strategy hành động.

Tâm lý thị trường đang thay đổi

Nếu Strategy buộc phải bán một phần Bitcoin, niềm tin vào tài sản này có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng, kéo theo làn sóng bán tháo từ các nhà đầu tư khác. Tuy nhiên, xu hướng giảm giá không chỉ giới hạn ở Bitcoin, khi đồng tiền số này đã mất 19% giá trị trong 30 ngày qua.

Ethereum thậm chí còn giảm sâu hơn, dù không có liên quan gì đến Strategy, với mức giảm 25% trong tháng vừa rồi.

Hai tuần tới sẽ là thời điểm then chốt quyết định tâm lý thị trường. Fed dự kiến họp vào ngày 9-10/12 để cân nhắc việc có tiếp tục hạ lãi suất hay không, trong khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ nhóm họp vào ngày 18/12-19/12.

Nếu Fed không hạ lãi suất và Ngân hàng Nhật tăng lãi suất, thị trường tài chính và tiền số có thể đối mặt với áp lực giảm mạnh hơn nữa. Khi đó, khả năng Bitcoin rơi xuống dưới 80.000 USD là rất cao. Ngược lại, nếu Fed cắt giảm lãi suất và Ngân hàng Nhật giữ nguyên chính sách, thị trường có thể chứng kiến một đợt phục hồi mạnh mẽ.

Lãi suất tăng sẽ kéo theo nhiều yêu cầu ký quỹ, buộc các tổ chức và nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy cao phải bán tháo tài sản để giảm rủi ro. Việc đảo chiều carry trade với đồng Yên Nhật được xem là yếu tố lớn nhất có thể tác động đến giá Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính.

Vai trò phòng ngừa lạm phát có thể đưa Bitcoin lên đỉnh mới

Dù tâm lý thị trường hiện tại không mấy tích cực, giá trị của Bitcoin với tư cách là một tài sản số vẫn được bảo toàn.

Khi các quốc gia ngày càng lún sâu vào nợ nần và sức mua của các đồng tiền fiat suy giảm, vị thế của Bitcoin như một đồng tiền phi tập trung sẽ càng được củng cố, mở ra tiềm năng lập đỉnh mới.

Nguồn cung Bitcoin chỉ giới hạn ở 21 triệu đơn vị và không có bất kỳ cơ quan trung ương nào có thể thao túng nguồn cung này, đưa ra luận điểm đầu tư tương đồng với vàng. Tuy nhiên, biến động giá mạnh khiến nhà đầu tư dễ rời bỏ thị trường, nhất là trong những chu kỳ đầy biến động như hiện nay.

Giá trị dài hạn của Bitcoin không có gì thay đổi, nhưng các quyết định của ngân hàng trung ương có thể khiến đồng tiền số này giảm sâu dưới 80.000 USD trong ngắn hạn.

Những nhà đầu tư kiên định, lựa chọn giữ tài sản thay vì cố gắng bắt đáy, có thể xem đây là cơ hội mua vào khi thị trường điều chỉnh.

Các tổ chức tài chính lớn đã bắt đầu tăng cường đầu tư vào Bitcoin. Mặc dù việc đảo chiều carry trade với đồng Yên Nhật có thể gây ra những biến động ngắn hạn, nhưng về dài hạn, luận điểm đầu tư vào Bitcoin vẫn vững chắc.

Các quỹ ETF giao ngay của XRP đã ghi nhận một chuỗi dòng tiền vào liên tục trong quý này, với tổng cộng khoảng 756 triệu USD được rót vào trong 11 phiên giao dịch liên tiếp kể từ khi ra mắt ngày 13/11.

Tuy nhiên, sức mạnh từ nhu cầu ETF lại trái ngược với diễn biến giá của XRP. Theo dữ liệu từ CoinPhoton, giá token này đã giảm khoảng 20% trong cùng kỳ và hiện giao dịch quanh mức 2,1 USD.

Sự đối lập này đã khiến các chuyên gia phải xem xét kỹ hơn cách cơ cấu sở hữu XRP đang thay đổi bên dưới bề mặt thị trường.

Dòng tiền mạnh vào ETF cùng với giá giảm phản ánh một thị trường đang hấp thụ hai lực đối lập: một bên là sự phân bổ ổn định từ các tổ chức, bên kia là xu hướng giảm rủi ro tổng thể. Nói cách khác, hiện tượng này cho thấy một quá trình phức tạp: nhu cầu có quy định đang được đưa vào hệ sinh thái trong khi các nhà đầu tư hiện hữu điều chỉnh mức độ tiếp xúc với tài sản.

XRP dẫn đầu dòng tiền ETF

Hồ sơ dòng tiền của các sản phẩm XRP đáng chú ý về mặt thống kê, đặc biệt khi so sánh với các dòng rút ròng ở nơi khác. Trong cùng kỳ báo cáo, các ETF Bitcoin ghi nhận hơn 2 tỷ USD rút ra, Ethereum gần 1 tỷ USD. Ngay cả các đối thủ nổi bật như Solana cũng chỉ đạt khoảng 200 triệu USD tổng dòng vào. Các ETF altcoin khác như Dogecoin, Litecoin, Hedera chỉ ghi nhận từ 2 đến 10 triệu USD mỗi loại.

Trong bối cảnh này, XRP nổi bật nhờ dòng tích lũy liên tục, với bốn sản phẩm hiện nắm khoảng 0,6% tổng vốn hóa thị trường của token.

Nguyên nhân chính được thị trường đánh giá là nhờ hiệu quả vận hành của ETF. Bốn quỹ XRP cung cấp cho các nhà đầu tư tổ chức một con đường hợp pháp, ít ma sát để tiếp cận tài sản, tránh các rủi ro lưu ký và giao dịch trực tiếp với token.

Tuy nhiên, dòng tiền mạnh này chưa tạo ra áp lực tăng giá, cho thấy một bộ phận thị trường khác có thể đang giảm vị thế hoặc quản lý rủi ro trong bối cảnh bất ổn kinh tế vĩ mô và thị trường crypto. Hiện tượng này không phải chưa từng xảy ra trong thị trường tiền điện tử, nhưng quy mô ở đây là đáng chú ý.

Áp lực bán có khả năng xuất phát từ các nhà đầu tư sớm muốn chốt lời sau nhiều năm biến động, cùng với các hoạt động quản lý quỹ của tổ chức. Sự bùng nổ ETF đã tạo ra một “cầu nối thanh khoản,” cho phép các tổ chức lớn thoát vị thế mà không làm sập sổ lệnh ngay lập tức.

Nguy cơ tập trung sở hữu

Dữ liệu sở hữu dưới bề mặt thị trường cho thấy XRP đang trải qua quá trình tập trung đáng kể. Theo Santiment, số lượng ví “cá voi” và “cá mập” nắm ít nhất 100 triệu XRP đã giảm 20,6% trong 8 tuần qua.

Mô hình này – số ví lớn giảm nhưng lượng tài sản tổng hợp tăng – có thể được hiểu theo nhiều cách. Một số nhà quan sát gọi đây là “hợp nhất,” tức nguồn cung đang chuyển vào tay những người nắm giữ mạnh hơn. Tuy nhiên, xét theo góc độ rủi ro, điều này đồng nghĩa nguy cơ tập trung đang tăng lên.

Gần một nửa nguồn cung hiện nằm trong tay một nhóm ngày càng thu hẹp, khiến thanh khoản thị trường trở nên nhạy cảm hơn. Sự tập trung này đồng nghĩa với việc diễn biến giá trong tương lai sẽ phụ thuộc nhiều vào quyết định của chỉ vài chục thực thể. Nếu nhóm này quyết định phân phối, sốc thanh khoản có thể rất nghiêm trọng.

Cùng lúc, số dư trên sàn giao dịch giảm khi token được chuyển sang các giải pháp lưu ký theo quy định của ETF. Mặc dù điều này lý thuyết làm giảm lượng “float” cho giao dịch bán lẻ, nhưng chưa tạo ra cú sốc nguồn cung. Việc chuyển từ sàn sang quỹ lưu ký hiện giống như một chiều duy nhất, hấp thụ lượng token đang được bán ra từ nhóm cá voi đang giảm.

Cạnh tranh trở thành benchmark altcoin

Chuỗi dòng tiền mạnh cũng khơi lại cuộc tranh luận về việc XRP có thể trở thành altcoin chuẩn mực cho các danh mục tổ chức hay không. Trước đây, phần lớn dòng tiền tổ chức tập trung vào Bitcoin và Ethereum, các tài sản khác ít được chú ý. Tuy nhiên, hồ sơ dòng tiền gần đây của XRP đã vượt xa tổng dòng vào của các ETF altcoin khác, tạm thời thay đổi cục diện.

Một phần sự quan tâm xuất phát từ các bước phát triển của Ripple. Mở rộng giấy phép tại Singapore và việc áp dụng RLUSD – stablecoin dựa trên USD – mang lại cho các tổ chức một hệ sinh thái rộng hơn để đánh giá. Bên cạnh đó, các thương vụ mua lại về lưu ký, môi giới và quản lý quỹ đã giúp Ripple xây dựng một hệ thống tích hợp dọc, tương tự cấu trúc tài chính truyền thống, tạo nền tảng cho sự tham gia có quy định.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo rằng một chuỗi dòng tiền ngắn không đủ để xác lập một benchmark dài hạn. XRP sẽ cần duy trì nhu cầu qua nhiều giai đoạn thị trường để giữ vị thế so với các đối thủ như Solana – nổi bật nhờ hoạt động token hóa – và các tài sản khác có thể thu hút dòng vốn lớn khi ETF mới ra mắt.

Hiện tại, hiệu suất của XRP trong hệ thống ETF phản ánh động lực ban đầu hơn là sự thống trị cấu trúc. Dòng tiền cho thấy sự quan tâm thực sự từ các tổ chức, nhưng hành vi giá của token phản ánh những thách thức rộng hơn mà các crypto vốn hóa lớn phải đối mặt trong bối cảnh bất ổn vĩ mô.

Thạch Sanh