Thị trường quyền chọn Bitcoin hiện có quy mô lớn, thanh khoản cao và đang ở trạng thái tập trung hiếm thấy. Tổng giá trị hợp đồng mở đạt khoảng 55,76 tỷ USD, trong đó Deribit chiếm áp đảo với 46,24 tỷ USD. Các sàn còn lại đứng khá xa phía sau, gồm CME với 4,50 tỷ USD, OKX 3,17 tỷ USD, Bybit 1,29 tỷ USD và Binance khoảng 558,42 triệu USD. Trong khi đó, giá giao ngay của Bitcoin đang dao động quanh vùng 92.479,90 USD.

Đường cong hợp đồng mở cho thấy dòng tiền nghiêng mạnh về một ngày đáo hạn duy nhất là 26/12/2025. Các mức giá thực hiện có khối lượng giao dịch lớn nhất tạo thành một “kệ giá” rõ rệt quanh mốc 100.000 USD, với lượng quyền chọn mua tăng dần theo từng bậc phía trên con số tròn này.

Chỉ báo max pain hiện nằm trong vùng thấp của 90.000 USD đối với các kỳ hạn ngắn, nhưng dần dịch chuyển về sát 100.000 USD khi tiến gần cụm đáo hạn cuối năm.

Dữ liệu từ nhóm chỉ báo Greeks bổ sung thêm một mảnh ghép quan trọng: gamma đang tập trung trong vùng khoảng 86.000–110.000 USD, với khu vực “phẳng” nhất nằm giữa 95.000 và 100.000 USD. Tổng hợp các yếu tố này cho thấy thị trường đã vạch ra một ranh giới dày đặc quanh mốc sáu chữ số, đồng thời đánh dấu tuần cuối cùng của tháng 12 là tâm điểm của mọi chuyển động.

Vì sao bản đồ quyền chọn lại quan trọng với nhà đầu tư dài hạn

Ngay cả với nhà đầu tư chỉ nắm giữ Bitcoin dài hạn, bản đồ quyền chọn vẫn mang nhiều giá trị. Đây là nơi cho thấy hoạt động phòng hộ tập trung ở đâu, thanh khoản trong ngày dày nhất tại mức giá nào, và đâu là những vùng mà biến động có thể bị kìm hãm hoặc bùng nổ nhanh chóng.

Những mức giá và ngày đáo hạn đông đúc nhất thường là nơi các nhà tạo lập thị trường phải điều chỉnh rủi ro mạnh tay nhất, cũng là thời điểm nhiều hợp đồng biến mất cùng lúc. Khi nắm được đâu là các mức strike bị “chen chúc” và kỳ hạn nào mang nhiều giá trị danh nghĩa nhất, nhà đầu tư có thể hình dung rõ hơn nơi các đợt tăng giá dễ gặp nguồn cung, nơi các nhịp điều chỉnh có thể xuất hiện lực mua thụ động, và khi nào thị trường có thể tăng tốc sau khi thoát khỏi những “hành lang” phòng hộ này.

Vào cuối tháng 12, hành lang đó nằm quanh 100.000 USD, với đợt tái thiết lập lớn nhất dự kiến diễn ra vào ngày 26/12.

Quyền chọn định hình dòng chảy thị trường như thế nào

Quyền chọn thực hiện đồng thời hai chức năng: chuyển rủi ro xu hướng từ người mua sang người bán, và buộc các bên bán – thường là dealer – phải phòng hộ rủi ro đó trên thị trường giao ngay và hợp đồng tương lai.

Quyền chọn mua mang lại quyền mua ở mức giá cố định, quyền chọn bán cho phép bán ở mức giá đã định. Phí quyền chọn phản ánh biến động, thời gian và mức độ “trong tiền” hay “ngoài tiền”. Hợp đồng mở đơn giản là số lượng các quyền đó đang tồn tại.

Khi một ngày đáo hạn vượt trội so với phần còn lại, hoạt động phòng hộ và tất toán thường dồn dập quanh mốc thời gian đó. Khi một mức giá có khối lượng lớn nhất, nó trở thành điểm tập kết của dòng tiền mỗi khi giá tiến lại gần. Quyền chọn không quyết định Bitcoin phải giao dịch ở đâu, nhưng chúng định hình con đường giá bằng cách thay đổi việc ai buộc phải mua hay bán khi thị trường tiếp cận những mốc này.

Cấu trúc vị thế: kỳ vọng tăng giá nhưng vẫn phòng thủ

Bản đồ strike cho thấy các cột cao nhất là quyền chọn mua tại 100.000 USD, tiếp theo là 110.000, 120.000, 130.000 USD và xa hơn nữa. Ngược lại, quyền chọn bán dày hơn ở vùng 70.000–90.000 USD. Cấu trúc này phản ánh một tâm thế quen thuộc: nhà giao dịch sẵn sàng trả tiền cho kịch bản tăng tiếp qua mốc sáu chữ số, đồng thời mua bảo hiểm ở phía dưới cho trường hợp điều chỉnh.

Đường max pain củng cố bức tranh này. Các kỳ hạn gần tập trung quanh vùng thấp của 90.000 USD, trong khi đọc số cho cuối năm nằm sát 100.000 USD, đúng nơi có lượng danh nghĩa lớn nhất.

Hedging của dealer và “lực ghim” giá

Hoạt động phòng hộ của dealer biến những biểu đồ tĩnh thành chuyển động thực tế. Khi người bán quyền chọn ở trạng thái short gamma quanh một mức strike đông đúc, họ thường mua khi giá giảm và bán khi giá tăng để giữ delta cân bằng, tạo ra hiệu ứng “ghim” mềm quanh mức giá nhạy cảm nhất. Khi trạng thái chuyển sang long gamma, các lệnh phòng hộ có thể đuổi theo xu hướng, khuếch đại biến động.

Vùng gamma trải dài từ khoảng 86.000 đến 110.000 USD cho thấy nơi “vũ điệu” này diễn ra sôi động nhất. Mật độ dày quanh 100.000 USD lý giải vì sao giá có thể đi ngang ở đó trong nhiều ngày, rồi di chuyển rất nhanh khi thoát ra ngoài vùng này.

Điều đáng chú ý là toàn bộ cơ chế này không cần đến một câu chuyện vĩ mô lớn, mà chỉ là sự giao thoa giữa bảng cân đối của các bên tham gia và toán học của sự suy giảm giá trị thời gian khi ngày đáo hạn đến gần.

Trọng lực cuối năm và cú reset ngày 26/12

Lịch giao dịch cũng có logic riêng. Ngày 26/12 hấp dẫn vì nhiều sàn niêm yết hợp đồng quý quanh kỳ nghỉ lễ, đồng thời các quỹ có xu hướng dọn dẹp rủi ro cuối năm, quản lý thuế và tái thiết lập vị thế trong bối cảnh thanh khoản mỏng hơn.

Khi một lượng danh nghĩa lớn cùng đáo hạn trong một ngày, cảm giác thị trường thường thay đổi rõ rệt ngay sau đó. Gamma được giải phóng, các lệnh phòng hộ được tháo gỡ, và tập kỳ hạn mới sẽ định hình chế độ dòng tiền tiếp theo. Nếu sang tháng 1, sự ám ảnh với mốc 100.000 USD vẫn được duy trì, hiệu ứng ghim có thể kéo dài. Ngược lại, nếu vị thế được tái lập ở các mức thấp hơn hoặc bị thu hẹp, tuần đầu năm mới có thể chứng kiến biến động “thoáng” hơn.

Phần hợp đồng mở của CME mang thêm một lớp ý nghĩa. Deribit thống trị dòng tiền thuần crypto, nhưng CME là nơi tập trung hoạt động của các quỹ và giao dịch basis được quản lý. Khi basis trên CME, dòng tiền ETF và các “kệ strike” trên Deribit cùng hội tụ, cấu trúc vi mô của thị trường trở nên vững chắc. Khi chúng lệch pha, giá có thể trượt nhanh qua những vùng phòng hộ mỏng hơn.

Ba điểm rút ra cho người không giao dịch quyền chọn

Thứ nhất, hãy coi các ngày đáo hạn lớn và những mức giá tròn đông đúc là các mốc thanh khoản quan trọng, nơi hành vi trong ngày thường “dính” và khó thoát.

Thứ hai, sử dụng max pain và vùng gamma như công cụ bối cảnh, không phải mục tiêu giá, vì chúng mô tả nơi bộ máy thị trường hoạt động mạnh nhất, chứ không ép giá phải dừng lại ở đó.

Thứ ba, luôn đặt bản đồ quyền chọn trong mối liên hệ với các yếu tố vi mô khác như dòng tiền ETF, funding và basis, bởi những điểm ghim mạnh nhất xuất hiện khi tất cả cùng chỉ về một hướng.

Ở thời điểm hiện tại, các mảnh ghép đang hướng tới một mức giá quen thuộc và một thời điểm quen thuộc. Kệ quyền chọn mua tại 100.000 USD đang chật kín, đường max pain nghiêng về mốc này khi tiến vào cuối năm, và vùng gamma bao trùm khoảng giá nơi dealer hoạt động tích cực nhất.

Diễn biến tiếp theo sẽ phụ thuộc vào việc giá giao ngay trôi dạt và suy giảm trong hành lang này, hay bứt phá ra ngoài và buộc thị trường phải điều chỉnh phòng hộ ở quy mô lớn hơn. Dù kịch bản nào xảy ra, bảng quyền chọn đã phác họa rõ “chiến trường”: một sàn chi phối, một ngày đáo hạn chi phối, và một chồng strike biến mốc sáu chữ số thành nhiều hơn chỉ là một tiêu đề.

Vương Tiễn