Tin tức công nghệ blockchain là tin tức về các loại công nghệ, thế hệ Blockchain ở Việt Nam và trên thế giới.
Công nghệ Blockchain là một cơ chế cơ sở dữ liệu tiên tiến cho phép chia sẻ thông tin minh bạch trong một mạng lưới kinh doanh. Cơ sở dữ liệu chuỗi khối lưu trữ dữ liệu trong các khối được liên kết với nhau trong một chuỗi. Dữ liệu có sự nhất quán theo trình tự thời gian vì bạn không thể xóa hoặc sửa đổi chuỗi mà không có sự đồng thuận từ mạng lưới.
Bạn có thể sử dụng công nghệ blockchain(chuỗi khối) để tạo một sổ cái không thể chỉnh sửa hay biến đổi để theo dõi các đơn đặt hàng, khoản thanh toán, tài khoản và những giao dịch khác. Hệ thống có những cơ chế tích hợp để ngăn chặn các mục nhập giao dịch trái phép và tạo ra sự nhất quán trong chế độ xem chung của các giao dịch này.
Trong một loạt sự kiện gần đây, stablecoin được hỗ trợ bởi bất động sản, USDR, đã trải qua sự sụt giảm đáng kể về giá trị, chạm mức thấp nhất trong ngày khoảng $0,5, đánh mất sự ổn định so với đồng đô la Mỹ. Sự sụt giảm giá trị bất ngờ này đã gây ra làn sóng chấn động trong cộng đồng tiền điện tử, đặt ra câu hỏi về tính ổn định của tài sản kỹ thuật số gắn liền với tài sản nắm giữ trong thế giới thực.
USDR, viết tắt của Real USD, được giới thiệu như một khái niệm tiên phong trong thế giới tiền điện tử. Không giống như các loại tiền kỹ thuật số truyền thống như Bitcoin và Ethereum, USDR được thiết kế để trở thành một stablecoin, hứa hẹn sự kết hợp độc đáo giữa sự ổn định và lợi nhuận hấp dẫn. Stablecoin này được hỗ trợ bởi sự kết hợp giữa tiền điện tử và nắm giữ bất động sản, được phát hành bởi giao thức Tangible, một dự án tài chính phi tập trung với mục tiêu token hóa các tài sản trong thế giới thực, bao gồm cả nhà ở.
Giá USDR. Nguồn: Coingecko
Nói chung, Stablecoin là một loại tiền kỹ thuật số được thiết kế để duy trì giá trị ổn định bằng cách gắn với các tài sản truyền thống như tiền tệ fiat, cung cấp một phương tiện giao dịch an toàn và đáng tin cậy trong thế giới tiền điện tử đầy biến động.
Tại sao USDR mất giá?
Sự mất giá đột ngột của USDR đã khiến nhiều người đặt câu hỏi. Theo dữ liệu từ bảng điều khiển phân tích Dune, việc quy đổi (redemption) dồn dập được cho là nguyên nhân chính. Khi người dùng yêu cầu đổi số USDR nắm giữ của họ lấy các tài sản khác, điều này đã gây căng thẳng cho dự trữ và tính thanh khoản của giao thức Tangible.
Tài sản thế chấp của USDR đóng một vai trò quan trọng trong sự cố mất chốt này. Mặc dù giá trị của stablecoin chủ yếu được hỗ trợ bởi các tài sản kém thanh khoản như bất động sản, nhưng nó cũng phụ thuộc vào các tài sản thanh khoản như DAI, một loại stablecoin phi tập trung. Trong quá trình đổi quà, 11,8 triệu đô la giá trị stablecoin DAI đã bị xóa sổ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự ổn định của USDR.
Tình hình trở nên phức tạp hơn khi xem xét tỷ lệ tài sản thế chấ. Ngoại trừ token gốc của dự án, TNGBL, tỷ lệ tài sản thế chấp của USDR đã giảm xuống dưới mức yêu cầu. Tuy nhiên, khi xem xét TNGBL, nó đã duy trì tỷ lệ tài sản thế chấp là 102% một cách thần kỳ, mang đến một tia hy vọng.
Một khía cạnh gây tò mò khiến cộng đồng tiền điện tử phải chú ý là tiết lộ rằng một phần USDR được hỗ trợ bởi chính nó. Bảng điều khiển của stablecoin cho thấy 62.810 USDR được liệt kê làm tài sản thế chấp cho chính nó, điều này đã thu hút sự hoài nghi và chỉ trích.
Tuy nhiên, nhóm phát triển giao thức Tangible vẫn kiên cường trước nghịch cảnh. Họ khẳng định rằng vấn đề này về cơ bản là một thách thức thanh khoản chứ không phải là sự sụp đổ của các tài sản hỗ trợ USDR. Họ đã cam kết tìm giải pháp cho vấn đề này, cho thấy rằng bất động sản và tài sản kỹ thuật số làm nền tảng cho USDR vẫn còn nguyên vẹn và sẽ được sử dụng để hỗ trợ việc quy đổi.
Điều đáng ngạc nhiên là mặc dù có mức giảm giá đáng kinh ngạc nhưng trang web chính thức của giao thức Tangible đã báo cáo vào ngày 11 tháng 10 rằng tài sản thế chấp của nó vẫn vượt quá toàn bộ vốn hóa thị trường. Đáng chú ý là 14,74% tài sản thế chấp của USDR ở dạng token TNGBL, một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái bản địa của coin này. 85,26% còn lại được cho là được thế chấp bằng nhà ở thực tế và một “quỹ bảo hiểm”.
Sự cố này đặt ra câu hỏi về khả năng phục hồi và bảo mật của stablecoin trong hệ sinh thái tiền điện tử. Bối cảnh tài sản kỹ thuật số đã chứng kiến các loại stablecoin khác, như USDC của Circle và UST của Terra, phải đối mặt với các vấn đề về chốt trong quá khứ, nêu bật những thách thức trong việc duy trì sự ổn định của các công cụ tài chính này.
Trong một bước phát triển đáng kể cho thế giới blockchain và tiền điện tử, Scroll đã công bố ra mắt mainnet cho mạng layer 2 dựa trên zkEVM của mình. Động thái này dự kiến sẽ có ý nghĩa sâu rộng đối với hệ sinh thái Ethereum và ngành công nghiệp blockchain rộng lớn hơn.
Mainnet Scroll ra mắt lúc 13:00 hôm nay (theo giờ Việt Nam), thể hiện hoạt động ấn tượng, với hơn 4.600 giao dịch và 4.400 block được tạo ra. Thành tựu này đánh dấu một thời điểm quan trọng trong quá trình phát triển công nghệ blockchain, trong đó mainnet Scroll đóng vai trò là giải pháp mở rộng tập trung vào bảo mật cho Ethereum, nhằm mục đích cung cấp các giao dịch nhanh hơn và hiệu quả hơn trong khi vẫn duy trì tính bảo mật vốn có của blockchain.
Hành trình của Scroll đến cột mốc quan trọng này bắt đầu bằng việc ra mắt testnet trên Sepolia vào tháng 8. Testnet này đóng vai trò là bước đệm quan trọng, mang đến cho người dùng và nhà phát triển cơ hội thử nghiệm và tinh chỉnh các tính năng của nền tảng, đảm bảo rằng việc khởi chạy mainnet sẽ diễn ra suôn sẻ nhất có thể.
Về cốt lõi, Scroll được thiết kế để trở thành một giải pháp mở rộng Layer 2 tương thích EVM cho Ethereum. Bằng cách sử dụng công nghệ bằng chứng zero-knowledge (không kiến thức – ZK), nó không chỉ cho phép giao dịch nhanh hơn và hiệu quả hơn mà còn duy trì tính bảo mật vững chắc mà Ethereum nổi tiếng vốn có. Sự kết hợp giữa tốc độ và bảo mật là yếu tố quan trọng tạo nên sức hấp dẫn của nền tảng Scroll, khiến nó trở thành một giải pháp đầy hứa hẹn cho những lo ngại về khả năng mở rộng của Ethereum.
Điều khiến hành trình của Scroll trở nên đáng chú ý hơn nữa là sự ủng hộ đáng kể nhận được từ nhiều tên tuổi nổi bật trong thế giới blockchain và đầu tư mạo hiểm. Qua nhiều vòng cấp vốn, Scroll đã huy động được tổng số tiền tài trợ là 83 triệu đô la, vòng mới nhất định giá dự án ở mức ấn tượng 1,8 tỷ USD. Chương trình hỗ trợ to lớn này đến từ các nhà đầu tư đáng chú ý, bao gồm Polychain Capital, Sequoia China, Variant và những người khác nhận ra tiềm năng của Scroll trong không gian blockchain.
Cách tiếp cận sáng tạo của Scroll để mở rộng quy mô Ethereum là một yếu tố thay đổi cuộc chơi, vì nó không chỉ giải quyết các hạn chế của mạng mà còn không ảnh hưởng đến các nguyên tắc cốt lõi về bảo mật và phân cấp. Trong khi mainnet Scroll tiếp tục thu thập động lực và sự chấp nhận của người dùng, nó được kỳ vọng sẽ đóng góp đáng kể vào sự tăng trưởng của Ethereum và cung cấp giải pháp thiết thực cho những thách thức mở rộng quy mô đang diễn ra của blockchain.
Hơn nữa, cam kết của Scroll trong việc duy trì khả năng tương thích với các ứng dụng và công cụ hiện có có nghĩa là các nhà phát triển có thể chuyển đổi liền mạch sang giải pháp Layer 2 mới này mà không cần phải bắt đầu lại từ đầu. Cách tiếp cận này dự kiến sẽ đẩy nhanh việc chấp nhận nền tảng Scroll và nâng cao hơn nữa đề xuất giá trị của nó.
Công nghệ blockchain thay đổi bối cảnh ngân hàng hiện tại như thế nào?
Các ngân hàng thường đóng vai trò trung gian trong nền kinh tế toàn cầu, quản lý và điều phối hệ thống tài chính thông qua sổ cái nội bộ của họ. Vì các sổ cái này không công khai để khách hàng kiểm tra, nên họ buộc phải tin tưởng vào các ngân hàng và cơ sở hạ tầng thường lỗi thời của họ.
Công nghệ blockchain có khả năng cải tiến không chỉ thị trường tiền tệ thế giới mà cả ngành ngân hàng nói chung bằng cách xóa bỏ những người trung gian này và thay bằng một hệ thống không cần dựa trên sự tin cậy, minh bạch, không bị cản trở về biên giới mà bất kỳ ai cũng có thể truy cập.
Blockchain có khả năng tạo ra các giao dịch nhanh chóng hơn và ít chi phí hơn, tăng khả năng tiếp cận vốn, nâng cao bảo mật dữ liệu, thực thi các thỏa thuận không cần dựa trên sự tin cậy thông qua hợp đồng thông minh và giúp việc tuân thủ trở nên dễ dàng hơn cũng như nhiều ưu điểm khác.
Ngoài ra, nhờ vào tính chất đổi mới của blockchain, các sự tương tác giữa các khối tài chính cơ sở mới có thể có khả năng dẫn đến các loại dịch vụ tài chính hoàn toàn mới.
Blockchain đem lại những lợi ích chính nào cho ngành ngân hàng và tài chính?
Bảo mật: Kiến trúc dựa trên Blockchain giúp loại bỏ sự hư hỏng tại một điểm và giảm việc phải cung cấp dữ liệu cho các bên trung gian.
Tính minh bạch: Blockchain chuẩn hóa các quy trình được chia sẻ và tạo một nguồn sự thật được chia sẻ duy nhất cho tất cả những người tham gia mạng.
Sự tin tưởng: Các sổ cái minh bạch giúp các bên dễ dàng hợp tác và đạt được thỏa thuận hơn.
Khả năng lập trình: Blockchain cho phép tự động hóa các quy trình kinh doanh đáng tin cậy thông qua việc tạo và thực hiện các hợp đồng thông minh.
Quyền riêng tư: Các công nghệ bảo mật được kích hoạt bởi blockchain cho phép việc chia sẻ dữ liệu có chọn lọc giữa các doanh nghiệp.
Hiệu suất: Các mạng được thiết kế để duy trì một số lượng lớn các giao dịch trong khi hỗ trợ khả năng tương tác giữa các chuỗi khác nhau, tạo ra một chuỗi các chuỗi khối được kết nối với nhau.
Thanh toán và nhận tiền nhanh nhờ blockchain
Gửi tiền trong hệ thống ngân hàng hiện tại có thể là một quá trình lâu dài và có thể phát sinh các chi phí khác nhau cho cả ngân hàng và khách hàng và cần thêm sự xác minh và quản trị. Trong thời đại kết nối ngay lập tức, hệ thống ngân hàng đến nay đã không thể theo kịp sự phát triển của công nghệ.
Công nghệ blockchain mang đến một phương thức thanh toán nhanh hơn với mức phí thấp hơn và có thể cung cấp dịch vụ bất kỳ thời gian nào và không có rào cản về địa lý và vẫn bảo đảm một mức độ bảo mật như hệ thống ngân hàng.
Trước đây, các doanh nhân đang tìm cách huy động vốn phải phụ thuộc vào các nhà tài chính bên ngoài, như các nhà đầu tư thiên thần, nhà đầu tư mạo hiểm hoặc các ngân hàng. Quá trình này có thể nghiêm ngặt và đòi hỏi các cuộc đàm phán kéo dài về định giá, chia tách vốn cổ phần, chiến lược công ty và nhiều hơn nữa.
Các sự kiện Initial Coin Offerings (ICO) (Huy động vốn ban đầu) và Initial Exchange Offerings (IEO) mang lại cho các dự án mới cơ hội huy động vốn mà không cần đến các ngân hàng và các tổ chức tài chính khác. Được hỗ trợ bởi các blockchain, ICO cho phép các công ty bán token để nhận lại vốn với giả định rằng các token sẽ tạo ra lợi nhuận cho các nhà đầu tư. Theo truyền thống, các ngân hàng đã thu các khoản phí khổng lồ để tạo điều kiện thuận lợi chứng khoán hóa doanh nghiệp và các Initial Public Offerings (IPO), nhưng công nghệ blockchain có thể giúp tránh các khoản phí đó.
Điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù các ICO có khả năng khiến việc gọi vốn trở nên dân chủ hơn, nhưng chúng cũng có một số vấn đề. Việc thiết lập một ICO đã cho phép các dự án gọi được số vốn đáng kể mà không có bất kỳ yêu cầu chính thức hoặc cụ thể nào để họ phải giữ lời hứa của họ. Thị trường ICO chủ yếu vẫn chưa được kiểm soát, và do đó, mang lại rủi ro tài chính đáng kể cho các nhà đầu tư tiềm năng.
Token hóa (biến thành tài sản kỹ thuật số) tài sản trên blockchain
Mua và bán chứng khoán và các tài sản khác, chẳng hạn như cổ phiếu, trái phiếu, hàng hóa, tiền tệ và các công cụ phái sinh đòi hỏi sự phối hợp phức tạp giữa các ngân hàng, nhà môi giới, cơ quan thanh toán bù trừ và các sàn giao dịch. Quá trình này không chỉ phải hiệu quả mà còn cần phải chính xác. Tính phức tạp càng cao thì thời gian và chi phí xử lý càng lớn.
Công nghệ blockchain giúp đơn giản hóa quy trình này bằng cách cung cấp một lớp cơ sở công nghệ cho phép việc biến tất cả các loại tài sản thành tài sản kỹ thuật số (token hóa). Vì hầu hết các tài sản tài chính được mua và bán thông qua các nhà môi giới trực tuyến, nên việc token hóa chúng trên blockchain có vẻ như là một giải pháp thuận tiện cho tất cả những người liên quan.
Một số công ty blockchain sáng tạo đang nghiên cứu việc token hóa các tài sản trong thế giới thực, như bất động sản, nghệ thuật và hàng hóa. Điều này sẽ làm cho việc chuyển quyền sở hữu các tài sản có giá trị trong thế giới thực trở thành một quy trình rẻ và thuận tiện. Nó cũng sẽ mở ra con đường mới cho các nhà đầu tư có vốn hạn chế bằng cách cho phép họ mua quyền sở hữu một phần tài sản đắt tiền – các sản phẩm đầu tư mà có thể trước đây họ không thể mua được.
Cho vay tiền thông qua blockchain
Các ngân hàng và các công ty cho vay khác đã độc quyền lĩnh vực cho vay, điều này cho phép họ cung cấp các khoản vay với lãi suất tương đối cao, và hạn chế người vạy bằng cách dựa trên điểm tín dụng. Điều này làm cho quá trình vay tiền trở nên kéo dài và tốn kém. Trong khi các ngân hàng có lợi thế, nền kinh tế phụ thuộc vào các ngân hàng để có nguồn vốn cần thiết để sở hữu các mặt hàng chi phí cao, chẳng hạn như xe hơi và nhà ở.
Công nghệ blockchain cho phép bất kỳ ai cũng có thể tham gia vào một loại hệ sinh thái cho vay mới, là một phần của phong trào thường được gọi là Tài chính Phi tập trung (DeFi). Để tạo ra một hệ thống tài chính dễ tiếp cận hơn, DeFi đặt mục tiêu đưa tất cả các ứng dụng tài chính lên đầu trong các blockchain.
Blockchain cho phép khả năng cho vay tiền ngang hàng giúp người dùng có thể vay và cho vay một cách đơn giản, an toàn và không tốn kém mà không bị hạn chế tùy tiện. Trong bối cảnh thị trường cho vay trở nên cạnh tranh hơn, các ngân hàng cũng sẽ buộc phải đưa ra các điều khoản tốt hơn cho khách hàng của họ.
Tác động của Blockchain đến tài chính thương mại toàn cầu
Tham gia vào thương mại quốc tế có các bất tiện lớn do người tham gia phải nắm được một số lượng lớn các quy tắc và quy định quốc tế áp đặt cho các nhà nhập khẩu và xuất khẩu. Theo dõi hàng hóa và vận chuyển chúng qua từng giai đoạn vẫn đòi hỏi các quy trình thủ công và các loại tài liệu viết tay và sổ cái.
Công nghệ blockchain cho phép những người tham gia tài chính thương mại cung cấp mức độ minh bạch cao hơn thông qua một sổ cái chung có khả năng theo dõi chính xác hành trình di chuyển của hàng hóa trên toàn cầu. Bằng cách đơn giản hóa và hợp lý hóa thế giới phức tạp của tài chính thương mại, công nghệ blockchain có thể tiết kiệm cho các nhà nhập khẩu, xuất khẩu và các doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể thời gian và tiền bạc.
Các thỏa thuận an toàn hơn nhờ hợp đồng thông minh
Hợp đồng tồn tại để bảo vệ người dân và doanh nghiệp khi họ tham gia vào các thỏa thuận, nhưng họ cũng phải trả nhiều chi phí để có được sự bảo vệ đó. Do tính chất phức tạp của hợp đồng, việc lập một hợp đồng cần rất nhiều công việc thủ công từ các chuyên gia pháp lý.
Hợp đồng thông minh cho phép tự động hóa các thỏa thuận thông qua một mã tất định và chống giả mạo hoạt động trên blockchain. Tiền được giữ an toàn trong ký quỹ và chỉ được giải phóng khi đạt được một số điều kiện của hợp đồng.
Hợp đồng thông minh cho phép các bên không cần phải tin cậy lẫn nhau để đạt được thỏa thuận, điều này giúp giảm thiểu các rủi ro của thỏa thuận tài chính và khả năng các bên tham gia phải tranh cãi tại tòa án.
Dữ liệu bảo đảm tính toàn vẹn và bảo mật nhờ có blockchain
Chia sẻ dữ liệu với các trung gian đáng tin cậy luôn tạo ra nguy cơ dữ liệu bị xâm phạm. Thêm vào đó, nhiều tổ chức tài chính vẫn sử dụng các phương pháp lưu trữ trên giấy, làm tăng đáng kể chi phí lưu trữ hồ sơ.
Các công nghệ blockchain giúp tạo ra các quy trình hợp lý, có khả năng tự động hóa việc xác minh và báo cáo dữ liệu, số hóa các dữ liệu KYC (xác minh danh tính)/AML (chống rửa tiền) và lịch sử giao dịch, và cho phép xác thực các chứng từ tài chính ngay tức thời. Điều này giúp giảm rủi ro hoạt động, rủi ro gian lận và giảm chi phí xử lý dữ liệu cho các tổ chức tài chính.
Ngành tài chính ngân hàng là một trong những ngành chính sẽ bị ảnh hưởng bởi blockchain. Blockchain sẽ có rất nhiều trường hợp sử dụng tiềm năng, từ các giao dịch thời gian thực đến token hóa tài sản, cho vay, giúp quá trình thương mại quốc tế trở nên thuận tiện hơn, các thỏa thuận kỹ thuật số chặt chẽ hơn và nhiều hơn nữa.
Có vẻ như tất cả các rào cản về công nghệ và pháp lý sẽ sớm được giải quyết để có thể khai thác đầy đủ tiềm năng của cơ sở hạ tầng tài chính mới này.
Một hệ thống tài chính ngân hàng dựa trên lớp cơ sở minh bạch, không cần dựa trên sự tin cậy và không có rào cản về biên giới có vẻ sẽ giúp tạo ra một nền kinh tế cởi mở và kết nối hơn.
Trong tuần này, mạng Ethereum layer 2 Base do sàn giao dịch tiền điện tử Coinbase giới thiệu đã vượt qua các giải pháp mở rộng quy mô Optimistic Rollup phổ biến Arbitrum và Optimism về số lượng giao dịch trung bình hàng ngày.
Số lượng giao dịch hàng ngày theo đường trung bình động (MA) 7 ngày của Base đạt 610.000 vào ngày 15/8, so với 597.000 của Optimism và 576.000 của Arbitrum, trước khi giảm trở lại.
Số lượng giao dịch | Nguồn: The Block
Base ghi nhận số người dùng hoạt động hàng ngày tăng lên hơn 100.000 trong vòng một ngày kể từ khi ra mắt mainnet công khai, được thúc đẩy bởi mạng xã hội friend.tech.
Base cũng dẫn trước những mạng này trong 6 ngày đầu tiên sau khi ra mắt về số lượng địa chỉ duy nhất mới hàng ngày và lợi nhuận được tạo ra, nhưng các số liệu này cũng đã giảm trở lại trong vài ngày qua khi sự cường điệu ban đầu giảm dần.
Theo dữ liệu mới nhất cho ngày 17/8, 24.000 địa chỉ mới được tạo cho Base, so với 32.000 và 29.000 tương ứng cho Optimism và Arbitrum.
Số lượng địa chỉ mới hàng ngày | Nguồn: The Block
Dữ liệu từ cùng một ngày cho thấy Base tạo doanh thu hàng ngày là 93.000 đô la so với 358.000 đô la của Arbitrum và 231.000 đô la của Optimism.
Lợi nhuận của layer 2 | Nguồn: The Block
Tuy nhiên, về giá trị bị khóa, Arbitrum và Optimism tiếp tục thống trị, lần lượt là 4,2 tỷ đô la và 1,4 tỷ đô la, so với 244 triệu đô la của Base mới ra mắt.
Giá trị bị khóa | Nguồn: The Block
Onchain Summer
Base chính thức mở cửa cho công chúng vào ngày 9/8, với hơn 100 ứng dụng phi tập trung và nhà cung cấp dịch vụ. Các giao thức DeFi Uniswap, SushiSwap và Compound là một trong những nền tảng đầu tiên được đưa vào hoạt động trên mạng. Phát triển trên ngăn xếp phần mềm OP Stack của Optimism, Base được thiết kế để cung cấp phí giao dịch thấp hơn và tốc độ giao dịch nhanh hơn so với Ethereum.
Cùng với việc ra mắt mainnet công khai, mạng đã triển khai sáng kiến “Onchain Summer“, với một loạt các dự án nghệ thuật, game và âm nhạc trực tuyến do Base cung cấp — nhằm mục đích chứng minh tính hiệu quả và tiết kiệm chi phí của chain layer 2 này.
Bộ sưu tập NFT Masterpiece của Coca-Cola — kết hợp các tác phẩm nghệ thuật như “The Scream” của Edvard Munch với chai Coca-Cola nổi tiếng để tạo thành một bộ sưu tập onchain — và các dự án như Friends With Profit — có NFT “New Era ETH” và “New Era BTC” hợp tác với tài khoản ẩn danh Cozomo de’ Medici — đang tham gia vào sự kiện kéo dài nhiều tuần, kết thúc vào ngày 30/8.
Vẫn còn phải xem liệu Base có thể duy trì sức hút ban đầu này trong những tháng tới hay không.
Paolo Ardoino, CTO Bitfinex và Tether, đã ra mắt Ork, mô-đun điều phối cho phần mềm khai thác Bitcoin mới của Tether là Moria. Hệ thống này mạnh hơn nhiều so với các giải pháp hiện có và cũng có thể được triển khai trong các công cụ sản xuất năng lượng.
Moria của Tether nhắm mục tiêu giải quyết tất cả các thách thức và điểm yếu của những phần mềm khai thác Bitcoin hiện có. Những vấn đề có thể kể đến như thiếu khả năng tùy chỉnh, kỹ thuật xử lý dữ liệu kém và công cụ tối ưu hóa đầu ra tầm thường.
Trong khi đó, Ork, mô-đun điều phối mới ra mắt của Tether, sẽ thu thập và vận hành dữ liệu theo một cách hoàn toàn khác, Ardoino nhấn mạnh trong một bài đăng trên X (Twitter) gần đây. Do đó, các hệ thống khai thác Bitcoin mới sẽ đóng vai trò như một mô-đun và có khả năng mở rộng tốt hơn.
Moria cũng sẽ làm việc với các hệ thống dữ liệu không đồng nhất, có cấu trúc rất phức tạp nhằm kết nối các thiết bị thuộc nhiều loại khác nhau với nhau. Moria không chỉ thu thập dữ liệu từ các máy tính khai thác Bitcoin mà còn phân tích và tổng hợp dữ liệu đó thông qua các mô hình tiềm năng do AI điều khiển nhằm tạo ra những thông tin có giá trị.
Bên cạnh việc khai thác Bitcoin, các công cụ mới cũng sẽ được tận dụng trong nền kinh tế “thế giới thực”. Moria’s Ark sẽ bắt đầu được thử nghiệm để sử dụng trong phân khúc sản xuất năng lượng bền vững. Kể từ tháng 5 năm 2023, Tether đầu tư vào hoạt động khai thác Bitcoin thân thiện với môi trường ở Uruguay.
Sự phát triển của Tether sẽ có thể kết nối “hàng chục triệu” thiết bị
Nhà phát hành Tether sẽ phát hành bộ công cụ phát triển phần mềm và thư viện lập trình để khai thác Bitcoin. Ông cho biết trong một thông báo gần đây rằng, một số yếu tố của phần mềm đồ sộ này trong tương lai sẽ do chính Paolo Ardoino tạo ra. Do đó, Moria sẽ có thể hoạt động với “hàng chục triệu thiết bị”, cho phép định tuyến và điều phối dữ liệu P2P, CTO của Tether kết luận.
Và thông tin cuối cùng ông cho biết là, phần mềm bao gồm hơn 30 mô-đun và dịch vụ siêu vi.
Bài viết này được đóng góp từ cộng đồng. Tác giả là Kenny Li, người đồng sáng lập Manta Network – một giao thức Layer 1 về quyền riêng tư có thể lập trình và hoạt động bởi công nghệ bằng chứng Zero-knowledge.
Tóm lược
Zero-knowledge Proof (ZKP) là một công nghệ mật mã cho phép xác minh tính xác thực của một phần thông tin mà không tiết lộ chính thông tin đó. Công nghệ này ngày càng quan trọng với blockchain, tiền mã hóa và tài chính phi tập trung (DeFi) trong việc tăng cường quyền riêng tư và bảo mật.
Nhiều dự án DeFi đã sử dụng ZKP để cung cấp cho người dùng quyền riêng tư và bảo mật tốt hơn cho các dịch vụ như cho vay, mượn và giao dịch. Một số blockchain layer 1 đang thêm các roll-up dựa trên ZKP hoặc zkEVM. Bằng chứng Zero-knowledge dự kiến sẽ đóng một vai trò ngày càng quan trọng trong lĩnh vực blockchain và Web3 vì các ứng dụng của chúng dự kiến sẽ được áp dụng rộng rãi hơn.
Bằng chứng Zero-knowledge hoạt động như thế nào?
Zero-Knowledge Proof (Bằng chứng không tri thức) là một phương pháp mà một bên (người chứng minh) có thể chứng minh cho một bên khác (người xác minh) rằng một tuyên bố là đúng mà không cần tiết lộ bất kỳ thông tin bổ sung nào. Điều này đặc biệt hữu ích khi thông tin nhạy cảm và người chứng minh không muốn người xác minh có quyền truy cập vào thông tin đó.
Người chứng minh cung cấp bằng chứng toán học mà chỉ họ mới có thể tạo ra và người xác minh có thể sử dụng bằng chứng này để xác minh tính xác thực của tuyên bố. Tuy nhiên, họ không thể sử dụng bằng chứng để xây dựng lại thông tin ban đầu.
Hãy tưởng tượng một đường hầm có hai lối vào, A và B. Có một cánh cửa bị khóa với mã bí mật chặn lối đi duy nhất và ngăn mọi người đi qua đường hầm từ đầu này sang đầu kia (A đến B). Bạn biết mã bí mật và muốn bán nó cho bà X, người muốn vào đường hầm.
Bạn muốn bà X thanh toán trước cho bạn nhưng bà X lại muốn trước tiên bạn phải chứng minh rằng bạn thực sự biết mã này. Trong trường hợp này, bà X có thể làm như vậy bằng cách đứng trước đường hầm và quan sát bạn bước vào một trong các lối vào và đi ra khỏi lối kia. Bằng cách này, bà ấy có thể tin rằng bạn thực sự biết mã bí mật.
Tại sao cần sử dụng Bằng chứng Zero-knowledge?
Sự phổ biến của Bằng chứng Zero-knowledgeroof trong lĩnh vực blockchain và tiền mã hóa được thúc đẩy bởi nhu cầu ngày càng tăng về quyền riêng tư và bảo mật trong các giao dịch kỹ thuật số. Với sự phát triển của công nghệ blockchain và tiền mã hóa, nhu cầu về việc xác minh giao dịch mà không tiết lộ thông tin nhạy cảm ngày càng tăng — mà điều này ZKP có thể đáp ứng.
Bằng chứng Zero-knowledge đã thu hút được nhiều sự chú ý và quan tâm hơn trong những năm gần đây, với nhiều giao thức sử dụng ZKP đã được tung ra và các blockchain lớn đã xây dựng các bản roll-up không tri thức. Một dấu hiệu rõ ràng về mức độ phổ biến của Bằng chứng Zero-knowledge đã được thấy tại hội nghị DevCon 2022, nơi có hơn 20% tổng số cuộc thảo luận là về công nghệ này.
Những sự phát triển chính
Một bước phát triển quan trọng với Bằng chứng Zero-knowledge là việc tăng cường sử dụng zk-SNARK, một loại ZKP cụ thể. zk-SNARK đã được áp dụng rộng rãi trong các ứng dụng DeFi khác nhau, chẳng hạn như giao dịch token riêng tư, cho vay và vay được bảo vệ. Một bước phát triển quan trọng khác với Bằng chứng Zero-knowledge là sự tập trung ngày càng tăng vào khả năng mở rộng và hiệu suất thông qua zkRoll-up.
Các zk-SNARK
Đối số Zero-knowledge không tương tác cô đọng (zk-SNARK) là một loại bằng chứng Zero-knowledge cụ thể cho phép xác minh một tuyên bố mà không tiết lộ bất kỳ thông tin nào về chính tuyên bố đó.
zk-SNARK đã được sử dụng trên các ứng dụng như Zcash và hệ thống thanh toán dựa trên blockchain của JP Morgan Chase. Nó cũng được sử dụng như một cách để xác thực máy khách với máy chủ một cách an toàn.
Các zkRoll-up
zkRoll-up là một giải pháp mở rộng quy mô cho các mạng blockchain, tạo điều kiện thuận lợi cho việc gộp nhiều giao dịch thành một giao dịch lớn hơn, duy nhất, sau đó được ghi lại trên blockchain này. Ví dụ: BNB Chain đã ra mắt mạng thử nghiệm zkBNB được xây dựng trên kiến trúc zkRoll-up vào năm 2022.
zkBNB có thể gộp hàng trăm giao dịch vào một lô ngoại tuyến duy nhất và tạo bằng chứng mật mã để chứng minh tính hợp lệ của tất cả các giao dịch. zkRoll-up cung cấp sự cân bằng giữa khả năng mở rộng và bảo mật, đồng thời phù hợp với cài đặt quy mô lớn, độ trễ thấp.
Các trường hợp sử dụng của Bằng chứng Zero-knowledge
Bằng chứng Zero-knowledge có nhiều trường hợp sử dụng, một số trường hợp đã được thực hiện; những trường hợp khác dự kiến sẽ trở thành hiện thực trong tương lai. Một số trường hợp sử dụng ZKP chính bao gồm:
Xác minh danh tính kỹ thuật số
Bằng chứng Zero-knowledge có thể được sử dụng để xác minh danh tính của người dùng mà không tiết lộ bất kỳ thông tin cá nhân nhạy cảm nào. Điều này có thể hữu ích trong các ứng dụng như hệ thống bỏ phiếu kỹ thuật số, trong đó danh tính của cử tri phải được xác minh mà không ảnh hưởng đến tính ẩn danh của họ.
Giao dịch bảo vệ quyền riêng tư
Một trong những trường hợp sử dụng phổ biến nhất đối với bằng chứng zero-knowledge trong tiền mã hóa là kích hoạt các giao dịch bảo vệ quyền riêng tư. Ví dụ: ứng dụng phi tập trung MantaPay (DApp) của Manta Network sử dụng ZKP để cho phép người dùng thực hiện giao dịch trên sàn giao dịch phi tập trung (DEX) mà không tiết lộ danh tính hoặc chi tiết giao dịch của họ. Điều này cho phép người dùng duy trì quyền riêng tư của họ trong khi vẫn có thể sử dụng nền tảng để giao dịch.
Các giao dịch được bảo vệ
Zcash là một loại tiền mã hóa sử dụng bằng chứng zero-knowledge để kích hoạt các giao dịch được bảo vệ. Trong các giao dịch như vậy, địa chỉ người gửi và người nhận, cũng như số tiền giao dịch, bị che khuất khỏi blockchain công khai, mang lại thêm sự riêng tư cho người dùng.
Token hóa và xác minh quyền sở hữu
Bằng chứng Zero-knowledge cũng có thể được sử dụng để token hóa tài sản và xác minh bằng chứng về quyền sở hữu. Ví dụ: một tài sản có thể được mã hóa và bất kỳ bên nào cũng có thể xác minh quyền sở hữu mà không cần tiết lộ công khai bất kỳ thông tin nào khác.
Tuân thủ toàn cầu
Một số quốc gia có các quy định nghiêm ngặt về việc thu thập và chia sẻ thông tin tài chính, điều này có thể gây khó khăn cho các nền tảng phi tập trung trong việc tuân thủ. Bằng chứng không kiến thức có thể được sử dụng để chia sẻ thông tin cần thiết với cơ quan quản lý trong khi vẫn giữ thông tin đó ở chế độ riêng tư với các bên khác.
Điều này có thể giúp thu hẹp khoảng cách giữa các nền tảng phi tập trung và các tổ chức tài chính truyền thống, giúp DeFi dễ dàng tuân thủ các quy định ở các khu vực pháp lý khác nhau.
Tương lai của bằng chứng Zero-Knowledge trong lĩnh vực Blockchain
Bằng chứng Zero-Knowledge có khả năng mang lại những đổi mới công nghệ trong tương lai. Một số phát triển trong tương lai liên quan đến ZKP đáng chú ý bao gồm:
Các lớp bảo mật chuỗi chéo
Khi hệ sinh thái blockchain và DeFi tiếp tục phát triển và phát triển, nhu cầu về khả năng tương tác giữa các mạng blockchain khác nhau ngày càng tăng. Các lớp bảo mật chuỗi chéo sẽ cho phép các giao dịch được thực hiện trên các mạng blockchain khác nhau trong khi vẫn bảo vệ quyền riêng tư của các bên liên quan.
Các zk-SNARK
Một lĩnh vực khác cần lưu ý là việc sử dụng ngày càng nhiều zk-STARK (đối số kiến thức minh bạch có thể mở rộng bằng không tri thức), một loại Bằng chứng Zero-knowledge mới hơn được xem là hiệu quả và an toàn hơn zk-SNARK. Một ưu điểm khác của zk-STARK so với zk-SNARK là zk-SNARK trước đây được xác minh nhanh hơn và không yêu cầu thiết lập đáng tin cậy.
Bộ công cụ thân thiện với người dùng
Công nghệ bằng chứng không kiến thức có thể phức tạp và không phải nhóm phát triển nào cũng có chuyên môn trong lĩnh vực mật mã cụ thể này. Bộ công cụ ZKP thân thiện với người dùng có thể giúp thu hẹp khoảng cách này và giúp các nhà phát triển có nền tảng khác nhau sử dụng công nghệ dễ dàng hơn.
Hạn chế của Bằng chứng Zero-Knowledge
Bằng chứng Zero-Knowledge là một phương pháp độc đáo để xác minh tính xác thực của thông tin trong khi bảo vệ quyền riêng tư, nhưng chúng không đảm bảo 100%. Mặc dù xác suất xác minh khi người chứng minh nói dối là không đáng kể, nhưng người dùng nên lưu ý rằng ZKP không phải là hoàn hảo.
Ngoài ra, các thuật toán được sử dụng bởi Bằng chứng Zero-knowledge cần tài nguyên điện toán cường độ cao. Trong một số loại ZKP, thực hiện điện toán chuyên sâu là cần thiết vì chúng yêu cầu nhiều tương tác giữa người xác minh và người chứng minh. Ở nhiều nơi, các thuật toán cực kỳ phức tạp về mặt tính toán và điều này có khả năng hạn chế các ứng dụng của ZKP.
Tổng kết
Bằng chứng Zero-knowledge đã nhanh chóng được sự chú ý vì các đặc tính độc đáo về khả năng bảo vệ quyền riêng tư và mở rộng quy mô. Ứng dụng ngày càng tăng của công nghệ này trong lĩnh vực blockchain, tiền mã hóa và DeFi có thể sẽ mang lại nhiều dịch vụ sáng tạo hơn, mang lại lợi ích lớn cho người dùng. Bằng chứng Zero-knowledge dự kiến sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra các hệ sinh thái DApp an toàn, riêng tư và hiệu quả hơn.
Sự phổ biến ngày càng tăng của tiền mã hóa và blockchain đã khiến các nhà phát triển tìm cách mở rộng quy mô bằng cách cải thiện khả năng của hệ thống để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Sharding (phân đoạn), sidechain, state channel (kênh trạng thái) và rollup là một số cách tiếp cận để mở rộng quy mô. Các bản rollup blockchain giúp giảm tải các quy trình giao dịch nhất định sang chuỗi thứ cấp trong khi lưu trữ dữ liệu giao dịch trên chuỗi khối Layer 1 chính. Trong bài viết này, chúng ta khám phá hai loại rollup trong lĩnh vực tiền mã hóa– optimistic và zero-knowledge.
Giới thiệu
Do nhu cầu về tiền mã hóa ngày càng tăng, một số blockchain đã được sử dụng đến giới hạn của chúng. Điều này có thể dẫn đến tắc nghẽn mạng và chi phí giao dịch đắt đỏ. Để giải quyết vấn đề này, các giải pháp mở rộng đang được phát triển và thử nghiệm để tăng thông lượng và tốc độ giao dịch. Các giải pháp như vậy có thể được phân loại thành hai nhóm: Layer 1 và Layer 2.
Các giải pháp mở rộng layer 1 như sharding (phân đoạn) tạo ra các thay đổi trực tiếp trên blockchain chính (còn được gọi là blockchain cơ sở hoặc layer 1). Các giải pháp mở rộng layer 2 chạy trên một blockchain layer 1. Ví dụ về các giải pháp mở rộng Layer 2 bao gồm các kênh trạng thái, sidechain và các rollup blockchain.
Rollup blockchain là các giao thức được thiết kế để cho phép thông lượng cao và chi phí thấp hơn. Mục đích của chúng là khắc phục sự cố mà nhiều blockchain phổ biến gặp phải bằng cách gộp các giao dịch và giảm kích thước dữ liệu để xử lý và lưu trữ giao dịch hiệu quả hơn.
Rollup blockchain là gì?
Rollup là một giải pháp Layer 2, tập hợp dữ liệu giao dịch và chuyển dữ liệu đó ra khỏi chuỗi chính (hoặc blockchain Layer 1 ). Việc thực hiện giao dịch sau đó được thực hiện ngoài chuỗi, trong khi tài sản được giữ trong một hợp đồng thông minh trên chuỗi. Dữ liệu giao dịch sẽ được gửi trở lại blockchain chính sau khi hoàn thành.
Về mặt lý thuyết, bất kỳ giải pháp Layer 1 nào cũng có thể triển khai các Rollup để tăng hiệu quả giao dịch về mặt thông lượng. Với Rollup, một blockchain có thể tăng số lượng giao dịch được xử lý và ghi lại trong một khung thời gian nhất định.
Hiện tại, có hai loại rollup: Optimistic rollups and Zero-knowledge (zk).
Rollup Optimistic là gì?
Rollup Optimistic là các giao thức giúp tăng sản lượng giao dịch bằng cách gộp nhiều giao dịch thành các “lô” rồi xử lý ngoài chuỗi. Sau đó, dữ liệu giao dịch được ghi lại trên chuỗi chính bằng kỹ thuật nén dữ liệu giúp giảm chi phí và tăng tốc độ. Theo Ethereum, các bản Rollup Optimistic có thể cải thiện khả năng mở rộng từ 10 đến 100 lần.
Làm cách nào để các Rollup Optimistic xác thực giao dịch?
Để tăng hiệu quả, các giao dịch có giá trị theo mặc định. Bạn có thể tự hỏi liệu điều này có làm ảnh hưởng đến tính bảo mật có lợi cho tốc độ xử lý giao dịch hay không. Tuy nhiên, các bản Rollup Optimistic sử dụng sơ đồ chứng minh gian lận, với một khoảng thời gian giải quyết tranh chấp được gọi là ‘thời gian thử thách’. Trong khoảng thời gian này, bất kỳ ai theo dõi tổng số đều có thể gửi yêu cầu xác minh xem giao dịch đã được xử lý chính xác thông qua bằng chứng gian lận hay chưa.
Nếu lô đó bị phát hiện có lỗi, giao thức rolllup sẽ khắc phục chúng bằng cách thực hiện lại (các) giao dịch sai và cập nhật khối. Các bên phê duyệt các giao dịch không chính xác sẽ bị phạt.
Hạn chế của các Rollup Optimistic
Mặc dù không có quy trình xác thực giao dịch, nhưng tồn tại một khoảng thời gian thử thách mà các bản rollup zk không cần, điều này làm tăng thời gian hoàn tất các giao dịch với rollup Optimistic.
Thời gian hoàn thành của các chuỗi có các rollup Optimistic cũng kém hơn so với các rollup zk. Thời gian hoàn thành là thước đo thời gian người dùng phải đợi để có được sự đảm bảo hợp lý rằng các giao dịch sẽ không bị đảo ngược hoặc thay đổi. Việc rút tiền trên các các rollup Optimistic bị trì hoãn vì thời gian thử thách cần phải trôi qua trước khi tiền có thể được giải phóng. Ngược lại, việc rút tiền từ zk rollup có hiệu lực ngay khi hợp đồng thông minh zk rollup xác minh bằng chứng hợp lệ.
Một số người cũng xem các bản rollup Optimistic kém hiệu quả hơn các bản tổng hợp zk. Với các bản rollup Optimistic, tất cả dữ liệu giao dịch phải được đăng trên chuỗi để hoàn tất giao dịch. Trong khi đó các rollup zk chỉ yêu cầu bằng chứng hợp lệ trên chuỗi.
Rollup Zero-Knowledge (zk) là gì?
Các rollup Zero-knowledge là các giao thức gộp các giao dịch thành các lô để thực hiện ngoài chuỗi chính. Đối với mỗi lô, một nhà vận hành rollup zk sẽ gửi bản tóm tắt các thay đổi bắt buộc sau khi các giao dịch trong đợt đã được thực thi. Người vận hành có vai trò bổ sung trong việc đưa ra bằng chứng hợp lệ để chứng minh rằng các thay đổi là chính xác. Những bằng chứng này nhỏ hơn đáng kể so với dữ liệu giao dịch; do đó việc xác minh chúng nhanh hơn và rẻ hơn.
Trên Ethereum, các zk rollup giúp giảm dữ liệu giao dịch thông qua các kỹ thuật nén khi ghi giao dịch vào Ethereum dưới dạng calldata, giúp giảm phí người dùng một cách hiệu quả.
Làm cách nào để rollup zk xác thực giao dịch?
Các rollup Zk sử dụng bằng chứng Zero-Knowledge Proofs (ZKP) để xác thực giao dịch. ZKP được sử dụng bởi một người được gọi là người chứng minh – người muốn thuyết phục một bên khác – hay còn được gọi là người xác minh, rằng họ có hiểu biết, từ đó xác minh một giao dịch.
Đây là cách nó hoạt động:
Người chứng minh cung cấp một bằng chứng toán học mà chỉ họ mới có thể tạo ra.
Người xác minh sử dụng bằng chứng toán học này để xác minh tính hợp lệ của giao dịch.
Thông tin có thể nhận được bằng chứng hợp lệ mà không cần tiết lộ nội dung cho người xác minh.
Lợi ích của các zk rollup
Các bản tổng hợp Zk có thể mang lại mức độ bảo mật cao cho người dùng nếu được triển khai đúng cách. Một tính năng quan trọng góp phần vào bảo mật này là việc sử dụng các bằng chứng hợp lệ zero-knowledge. Chúng đảm bảo rằng mạng chỉ có thể hoạt động ở trạng thái hợp lệ và các nhà vận hành không thể đánh cắp tiền của người dùng hoặc làm hỏng hệ thống theo bất kỳ cách nào.
Một lợi ích khác của zk rollup là người dùng không cần giám sát mạng. Zk rollup lưu trữ tất cả dữ liệu trên chuỗi và yêu cầu bằng chứng hợp lệ. Do đó, nhà điều hành không thể gian lận và người dùng không phải lo lắng về hành vi sai trái của mạng. Ngoài ra, các bản tổng hợp zk cho phép người dùng rút tiền của họ vào mainnet mà không cần phải hợp tác với các nhà vận hành bằng cách chứng minh quyền sở hữu token thông qua tính khả dụng của dữ liệu.
Tương tự như các rollup optimistic, các bản rollup zk cũng triển khai cơ chế thực thi ngoài chuỗi để tăng tốc độ thực hiện giao dịch.
Sự khác biệt giữa Rollup zk và Rollup Optimistic
Dưới đây là tóm tắt về sự khác biệt giữa Rollup Optimistic và Rollup zk.
Tương lai của các Rollup zk và Optimistic là gì?
Tương lai của các Rollup zk và Optimistic vẫn là một dấu hỏi. Khi nhiều người sử dụng tiền mã hóa và blockchain hơn, các rollup có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc cải thiện hiệu quả của blockchain. Các blockchain có thể sẽ tiếp tục thử nghiệm các giải pháp mở rộng quy mô khác nhau, bao gồm sharding, rollups và layer 0. Chúng ta cũng có thể thấy các giải pháp mới được tạo và triển khai, cùng lúc với các rollup.
Tổng kết
Vì nhu cầu về tiền mã hóa đã tăng lên và thách thức giới hạn của các blockchain hiện tại, nhiều người đã đề xuất các giải pháp mở rộng quy mô khác nhau. Trong bài viết này, chúng tôi đã xem xét sự khác biệt căn bản của hai loại rollup: optimistic và zk. Khi các phiên bản rollup tiếp tục được thử nghiệm trong thực tế, chúng ta có thể chọn ra một loại vượt trội và áp dụng hàng loạt nhằm tăng khả năng mở rộng của các blockchain.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm và Cảnh báo rủi ro: Nội dung này được trình bày cho bạn trên cơ sở “nguyên trạng”, chỉ là các thông tin chung và với mục đích giáo dục, không đại diện hay bảo đảm cho bạn dưới bất kỳ hình thức nào. Đây không nên được hiểu là lời khuyên tài chính, cũng như không nhằm mục đích đề xuất mua bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể nào. Giá các tài sản kỹ thuật số có thể biến động. Giá trị khoản đầu tư của bạn có thể tăng hoặc giảm và có thể bạn sẽ không nhận lại được số tiền đã đầu tư. Bạn hoàn toàn chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của mình và Binance không chịu trách nhiệm về bất cứ tổn thất nào bạn có thể gặp phải. Đây không phải lời khuyên tài chính.
zkSync là giải pháp layer-2 trên Ethereum đang rất được mong chờ vì tin đồn airdrop token. Hãy cùng tìm hiểu xem hệ sinh thái này đang có những thành phần nào được xây dựng rồi nhé!
Tổng quan về hệ sinh thái zkSync và những cơ hội trong thời gian tới
zkSync là giải pháp layer-2 thuộc nhóm zk-Rollups trên Ethereum và được phát triển bởi đội ngũ của Matter Labs. Dự án được rất nhiều quỹ đầu tư lớn tin tưởng và ủng hộ khi đã trải qua 2 lần gọi vốn với tổng số tiền lên đến 150 triệu USD (với sự tham gia của a16Z, OKEx, Crypto.com, Bybit, Consensys…).
Gần đây, zkSync đã thông báo triển khai tích hợp quan trọng là “validity proofs” hoạt động trên mạng thử nghiệm zkSync 2.0 và đánh dấu việc hoàn thành cần thiết cuối cùng trước khi tiến lên mainnet.
Sau Aptos, zkSync cũng sẽ là hệ sinh thái mới mẻ và nhiều cơ hội. Trong bài viết hôm nay, mình sẽ cùng anh em tìm hiểu tổng quan hệ sinh thái zkSync nhé!
Tổng quan về hệ sinh thái
Hiện tại, zkSync đã có đến hơn 150 dự án đăng ký triển khai với Total Value Locked đạt khoảng 54 triệu USD. Theo cá nhân mình, dòng tiền tập trung tại zkSync lúc này chủ yếu đến từ dự án và những retail với mục tiêu tìm kiếm cơ hội retroactive. Trong tương lai sau khi mainnet, dự án có thể sẽ ra mắt các gói incentive để khuyến khích và thu hút dòng tiền tốt hơn.
Tổng tài sản khóa (TVL) trên zkSync – Nguồn: l2beat (cập nhật ngày 22/10/2022)
Tuy có đến 150 dự án đang thực hiện phát triển, vì chưa mainnet, hiện chỉ có một số ít trong đó đã có sản phẩm và đưa vào hoạt động. Dưới đây là những cái tên nổi bật mà anh em có thể chú ý trải nghiệm hoặc theo dõi.
Các dự án nổi bật
DEX (sàn giao dịch phi tập trung)
Mute: Là dự án đã có sản phẩm và cả token trên zkSync, volume giao dịch hiện tại rơi vào khoảng 950.000 USD. Không chỉ cho phép giao dịch phi tập trung, dự án còn có các sản phẩm như Yield Farming, IDO…
Rubicon: cũng là 1 sàn giao dịch phi tập trung, điểm đặc biệt của Rubicon là hỗ trợ chức năng order-book cho phép anh em trader dễ dàng “lướt sóng” hơn. Ngoài ra, Rubicon cũng có Bridge để chuyển tài sản giữa zkSync và Ethereum. Hiện dự án chưa có token.
MesProtocol: Là một sàn giao dịch phi tập trung với order-book. Mes hiện đã có sản phẩm với các cặp tiền như BTC, ETH, IMX và DOGE. Hiện, dự án chưa có token.
Trustless Finance: cũng là một sàn giao dịch phi tập trung trên zkSync. Khác với Mute và Rubicon, Trustless đang giai đoạn testnet, anh em có thể tranh thủ sử dụng sản phẩm. Bên cạnh đó, Trustless cũng đang phát triển stablecoin phi tập trung là HUE – đây là lợi thế cạnh tranh của Trustless so với 2 dự án đi trước. Dĩ nhiên, dự án chưa có native-token.
HUE được giới thiệu là stablecoin đầu tiên của Trustless
ZKEX: tương tự Rubicon, ZKEX cho phép anh em giao dịch với chart và orderbook tương tự các sàn tập trung. ZKEX được xây dựng trên zkSync và StarkWare. Hiện dự án đang trong giai đoạn testnet, chưa có token.
Giao diện khá đẹp mắt và quen thuộc của ZKEX
Lending & Borrowing (vay và cho vay)
Taker: taker được giới thiệu là dự án giúp người dùng cung cấp thanh khoản hoặc cho vay thông qua nhiều loại tài sản crypto, trong đó có cả tài sản dạng NFT và metaverse. Hiện Taker đang giai đoạn testnet, chưa có token, anh em có thể tranh thủ trải nghiệm.
Perpetual (hợp đồng tương lai)
Increment Finance: tương tự như Perpetual Protocol hay dYdX, Increment Finance cho phép anh em “long short” bằng đòn bẩy trên zkSync. Trên thực tế, đây là một sản phẩm khá đáng mong đợi vì fee trên zkSync rất rẻ, rào cản lớn nhất là users và thanh khoản cũng như sự cạnh tranh của các sàn giao dịch khác. Increment Finance chưa có sản phẩm, anh em có thể follow dự án để tham gia testnet trong thời gian tới.
Increment Finance được đầu tư bởi khá nhiều quỹ có tên tuổi
Phezzan: cũng là một sàn giao dịch phái sinh mà anh em nên dành thời gian để trải nghiệm. Hiện Phezzan đã có phiên bản testnet
Các loại sản phẩm tài chính khác
Vovo Finance: là một sản phẩm cung cấp cho người dùng nhiều chiến lược Yield khác nhau thông qua các công cụ tài chính. Tùy vào chiến lược, anh em có thể cung cấp tiền vào pool khác nhau để nhận về lợi nhuận. Sản phẩm đã được Audit bởi ABDK, PeckShield và HashCloack. Anh em có thể bỏ một ít tiền vào để trải nghiệm sản phẩm. Hiện Vovo Finance chưa có token.
Các Vault khác nhau trên Vovo cho người dùng nhiều lựa chọn trong việc kiếm lợi nhuận
Launchpad
zkSpark: hiện dự án đang phát triển và chưa ra mắt sản phẩm. Mình nghĩ rằng anh em có thể follow dự án này sau khi zkSync ra mắt mainnet để có thêm cơ hội đầu tư hoặc tham gia các IDO chất lượng.
Tạm kết
Thông qua một loạt các dự án mà mình vừa liệt kê, phân tích ở trên, có lẽ anh em đã nhận ra zkSync còn rất nhiều mảnh ghép chưa hoàn chỉnh. Hiện, số lượng các DEX và sàn phái sinh chiếm đa số, nguyên nhân phần lớn từ việc zkSync tối ưu fee tốt, là mảnh đất màu mỡ cho dạng sản phẩm này phát triển và thu hút người dùng.
Trong tương lai, để thu hút dòng tiền và người dùng, chắc chắn zkSync cần tiếp tục phát triển sản phẩm mảng Lending, Yield Farming, NFTs, GameFi… nhiều hơn.
Là một hệ sinh thái mới, zkSync còn rất rất nhiều cơ hội cho anh em trải nghiệm, nhận retroactive hay đầu tư từ sớm. Tụi mình sẽ cập nhật thêm các dự án mới sớm nhất có thể, vì vậy, anh em đừng quên theo dõi TienMaHoa nhé!
Nền tảng khám phá blockchain DeFi DeBank đã công bố DeBank Chain, một blockchain layer 2 mới được xây dựng trên OP Stack của Optimism.
Được quảng cáo là “tài sản dành cho xã hội”, DeBank Chain được xây dựng như một optimism rollup tuyên bố giảm “chi phí khí lưu trữ dữ liệu L1 từ 100 đến 400 lần”.
OP Stack là một tiêu chuẩn phát triển blockchain của nhóm Optimism, dựa trên đó có thể xây dựng các blockchain layer 2 mới.
DeBank, một nền tảng khám phá blockchain và trực quan hóa danh mục đầu tư DeFi dành cho Ethereum và các blockchain tương thích với EVM khác, đã ra mắt testnet của mạng layer 2 của mình ngày hôm nay với kế hoạch “ra mắt Mainnet vào năm 2024.”
Vào tháng 10 năm 2022, DeBank đã triển khai Ethereum L2 để hỗ trợ DeBank Hi, một ứng dụng trò chuyện được nhúng trong nền tảng theo dõi ví hiện có của nó.
Người dùng trên nền tảng được trả tiền để nhận tin nhắn, tạo ra một “thị trường thu hút sự chú ý”.
DeBank có hơn 200.000 người dùng đã đăng ký trên mạng layer 2 Ethereum của mình, theo dữ liệu từ Dune.
