Quỹ đầu tư mạo hiểm a16z vừa công bố báo cáo dự báo thường niên về lĩnh vực tiền điện tử, dự báo một sự chuyển đổi sâu rộng trong cách vận hành của blockchain, các AI agents (tác nhân AI) và hệ thống thanh toán toàn cầu vào năm 2026.

Bản nghiên cứu nhấn mạnh ba động lực cốt lõi sẽ định hình tương lai: các tác nhân tự động, sự biến mất của hạ tầng thanh toán truyền thống, và kỷ nguyên mới của blockchain lấy quyền riêng tư làm trọng tâm. Tổng hòa những xu hướng này báo hiệu một cuộc tái thiết cấu trúc tầng tài chính của internet.

AI Agents – Động lực thay đổi mạnh mẽ

a16z nhận định, sự trỗi dậy của các AI agents như những thực thể kinh tế sẽ tạo ra bước ngoặt lớn nhất. Trong lĩnh vực dịch vụ tài chính, số lượng các AI agents đã vượt xa con người với tỷ lệ gần 100:1.

Tuy nhiên, các hệ thống tự động này hiện vẫn thiếu danh tính, quyền truy cập và cơ chế tuân thủ. a16z dự báo năm 2026 sẽ chứng kiến sự ra đời của KYA (Know Your Agent) – một lớp nhận diện mật mã, liên kết các tác nhân với chủ sở hữu, ràng buộc và trách nhiệm pháp lý.

Nếu không có lớp nhận diện này, các tác nhân sẽ chỉ là “bóng ma vô hình” không thể tham gia giao dịch an toàn hay tiếp cận thị trường thực. Ngược lại, khi được xác thực, chúng có thể trở thành những chủ thể thị trường có thể lập trình, giao dịch, chi tiêu và thanh toán giá trị tức thời.

Thanh Toán – Hòa tan vào hạ tầng internet

Dự báo lớn thứ hai cho thấy, thanh toán sẽ dần biến mất khỏi tầng ứng dụng và hòa nhập vào chính hạ tầng mạng lưới. Khi các AI agents tự động thực hiện giao dịch – từ mua dữ liệu, thanh toán thời gian sử dụng GPU, đến xử lý các cuộc gọi API – dòng tiền cũng phải lưu chuyển với tốc độ và độ chi tiết tương đương thông tin.

Những công nghệ mới như x402 cho phép chuyển giá trị diễn ra tức thì, không cần sự cho phép và loại bỏ các bên trung gian.

Theo mô hình này, thanh toán không còn là một chức năng riêng biệt mà trở thành hành vi gốc của mạng lưới. Các ngân hàng, stablecoin và hệ thống thanh toán trở thành hạ tầng vô hình, vận hành phía sau các giao dịch giữa các tác nhân.

Blockchain riêng tư – xu thế thống trị

Trụ cột thứ ba trong dự báo của a16z là quyền riêng tư. Công ty cho rằng, quyền riêng tư sẽ trở thành lợi thế cạnh tranh mạnh nhất trong lĩnh vực tiền điện tử, vượt xa các yếu tố về hiệu suất hay thông lượng.

Khi các giao dịch trở nên riêng tư, người dùng sẽ gặp phải “rào cản” khi chuyển đổi giữa các chuỗi, bởi việc di chuyển dữ liệu bí mật có nguy cơ làm lộ siêu dữ liệu. Điều này tạo ra hiệu ứng “khóa riêng tư”, nơi những blockchain đảm bảo quyền riêng tư tốt sẽ chiếm ưu thế vượt trội.

Arthur Hayes cũng từng nhấn mạnh rằng, các tổ chức lớn không thể mở rộng hoạt động trên các blockchain mặc định công khai. “Những tổ chức này không muốn thông tin của họ bị công khai hoặc gặp rủi ro lộ thông tin,” ông nhận định, đồng thời dự báo các giải pháp bảo mật Layer-2 sẽ xuất hiện trước, trong khi Ethereum vẫn giữ vai trò nền tảng bảo mật cơ bản.

Bên cạnh đó, các dự báo khác của a16z còn nhấn mạnh sự phát triển mạnh mẽ của hạ tầng stablecoin, sự chuyển dịch từ mã hóa tài sản sang khởi tạo trực tiếp trên blockchain, điện toán đám mây có thể xác thực nhờ SNARKs tốc độ cao, và sự xuất hiện của “media staking” – nơi các bình luận viên chứng minh độ uy tín thông qua cam kết on-chain.